Özellikle ergenlik döneminde sık görülen platonik aşk, duygularını yeni tanıyan ergenin genellikle ünlü, popüler bir kişiye çok yoğun hayranlık duyması, sanatçı hakkında her detayı bilmesi ve hayranı olduğu kişiyi gözünde çok yücelterek, aitlik geliştirme ve böylelikle kendini değerli hissetmesi ile sonuçlanır. Bilinenin aksine platonik aşk sadece ergenlik döneminde görülmez. Yetişkin hayatta da sıklıkla görülmektedir. Peki nedir bu platonik aşk? Neden karşılıksız aşka tutulur insan? Hiçbir şey nedensiz değil; platonik aşk da...
Platonik aşk yaşayan kişi için; hayatta sadece aşık olduğu kişi kendisini mutlu edebilir, her şey onunla çok güzel, o olmazsa hayatın bir anlamı yoktur. Kişi duygularına karşılık alamadığı zaman ise karamsarlığa kapılır, depresyona girme eğilimde olur. Bu takıntı ileri boyutlarda olursa aşık olduğu kişiyi takip etme, zarar verme, taciz, tecavüz gibi platonik aşkına zarar vermeye yönelik yıkıcı eylemlerde bulunacağı gibi; kendine zarar vermek, acısını hafifletmek için alkol ve madde kullanmak, intihar etmek gibi kendine yönelik yıkıcı eylemler de görülebilmektedir.
"Kişi aslında kavuşamadığı kişiye mi aşıktır yoksa o kişiye yüklediği anlam mı çok fazladır?". Bu sorunun cevabı kişinin aşka yüklediği anlamın ne olduğu, aşk ile ilgili beklentisinin neler olduğu çok önemlidir. Çünkü platonik aşk yaşayan kişi alında hayallerine aşıktır. Hayallerinde oluşturduğu kişiyi karşısındaki bedene yükler ve onu hayal ettiği gibi olduğuna inanır, böylelikle gerçekte olanı değil, görmek ya da inanmak istediğine inanır. Bir süre sonra duygularının karşılığının olmaması ise kişiyi umutsuzluğa sürükler.
Platonik aşk yaşayan kişi için; hayatta sadece aşık olduğu kişi kendisini mutlu edebilir, her şey onunla çok güzel, o olmazsa hayatın bir anlamı yoktur. Kişi duygularına karşılık alamadığı zaman ise karamsarlığa kapılır, depresyona girme eğilimde olur. Bu takıntı ileri boyutlarda olursa aşık olduğu kişiyi takip etme, zarar verme, taciz, tecavüz gibi platonik aşkına zarar vermeye yönelik yıkıcı eylemlerde bulunacağı gibi; kendine zarar vermek, acısını hafifletmek için alkol ve madde kullanmak, intihar etmek gibi kendine yönelik yıkıcı eylemler de görülebilmektedir.
"Kişi aslında kavuşamadığı kişiye mi aşıktır yoksa o kişiye yüklediği anlam mı çok fazladır?". Bu sorunun cevabı kişinin aşka yüklediği anlamın ne olduğu, aşk ile ilgili beklentisinin neler olduğu çok önemlidir. Çünkü platonik aşk yaşayan kişi alında hayallerine aşıktır. Hayallerinde oluşturduğu kişiyi karşısındaki bedene yükler ve onu hayal ettiği gibi olduğuna inanır, böylelikle gerçekte olanı değil, görmek ya da inanmak istediğine inanır. Bir süre sonra duygularının karşılığının olmaması ise kişiyi umutsuzluğa sürükler.
Bazı platonik başlayan aşklar gerçek aşka dönüşebileceği gibi, bazı kişiler ise bunu gerçek aşka dönüştürmek yerine platonik aşk düzeyinde bırakabilir. Bunun bir çok nedeni vardır.
Platonik aşk yaşayan kişinin adım atmasını engelleyen nedenler
- Hayallerinde kurduğu aşkın gerçekleşmemesi
- Kişiden ret cevabı alma kaygısı
- Kişinin kendisini beğenmeyeceğini ve eleştireceğini düşünmesi
Bir platonik aşığın öncelikle yaşadığı aşkın gerçekleşme ihtimalinin olup olmayacağını netleştirmesi gerekir. Bunun için ilk adım kişinin ne istediğini bilmesi ve kendine inanması; ikinci adım ise bu aşkın karşılığının olup olmadığını öğrenebilmesi için platonik aşkı ile iletişim kurabilmesidir. Bu süreçte karşı taraftan ya duygularının karşılıklı olduğunu öğrenip bir ilişkiye başlayacaklardır ya da karşı tarafın olumsuz cevabına saygı duyarak platonik aşk saygı çerçevesinde kişide beğeni ve hayranlık olarak kalacaktır.
Uzman Klinik Psikolog Merve Kırna'ya göre kişisel yatkınlıklar ve karakter yapısı platonik aşkın belirleyicisi. Bu anlamda bazı kişilik yapıları, bebeklik ya da çocukluk dönemi travmaları yahut özgüvensizlik kişide platonik aşk geliştirme olasılığını artırıyor.
Platonik aşka yatkın olan kişiler
- Bebeklik ve çocukluk çağında bakım vereni tarafından yeterince ilgi ve sevgi göremeyip, güvenli bir bağ oluşturamayan kişiler
- Çocukluk çağı travmaları
- Kendinde fiziksel olarak eksiklik olduğunu düşünenler
- Yetersizlik duyguları olanlar
- Sosyal ilişki kurmakta sıkıntı çekenler
- Bağımlı kişiler
Platonik aşk yaşayan kişilerde beklenen; bir süre hoşlanma durumunun olması, ardından zaman içinde bu duygunun bitmesi ile birlikte kişinin sosyal uyumunu bozmaması normal karşılanan bir durumdur. Ancak bazı durumlarda platonik durum sonlanmaz ve kişinin sosyal hayatını olumsuz etkilenir. Daha da ileri durumlarda, platonik aşk geliştirilen kişinin zarar görmesi söz konusu olabilir.
Ne zaman yardım almak gerekir?
- Kişinin gerçek dünya ile uyumu bozulmaya başladıysa
- Duygularına karşılık alamayan kişi kızgınlık, öfke ve takıntı geliştiriyorsa
... kişinin mutlaka bir uzmandan destek alması gerekmektedir.
