Erkekte kısırlığın başlıca nedenleri
1. Spermin sayı ve kalitesini etkileyen üretim bozuklukları.
2. Yapısal bozukluklar (spermi dışarıya taşıyan kanallardaki tıkanıklıklar gibi)
Sperm üretim bozuklukları:
Erkek kısırlığı vakalarında spermin üretim ve olgunlaşma bozuklukları en sık rastlanılan durumdur. Üretim bozukluğu sperm sayısından kaynaklanabilir. Kadın yumurtasının döllenmesini engelleyen sorun, sperm hareketlerinin zayıflığı veya sperm şekillerinin (morfoloji) anormalliği ile de ilgili olabilir.
Erkeğin sperminin normal kabul edilebilmesi için sayısının en az 15 milyon/ml, hareketli sperm oranının yüzde 30 ve yapısal olarak normal sperm oranının yüzde 4'ün üzerinde olması gerekir. Sperm değerlerinin bu değerlerin altında olması halinde doğal yollardan gebelik elde edilmesinde belirgin zorluklar yaşanmaya başlanır.
Birçok faktör sperm hücrelerinin üretimi ve olgunlaşmasını olumsuz yönde etkileyebilir. Bunlar aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir:
- İltihabi hastalıklar: Bazı bakteri ve virüsler erkekte yumurtalık iltihabına sebep olur. Yumurtalıklarından iltihabi bir hastalık geçiren erkeklerin yaklaşık yüzde 25'inde kısırlık problemi oluşur.
- Hormon bozuklukları: Sperm ve erkeklik hormonu olan testosteron hormonunun üretimi beyin sapından salgılanan iki hormon (FSH ve LH) tarafından kontrol edilir. Bu hormonların salınımına ait bozukluklar erkek kısırlığının yüzde 2 - 5'inden sorumludur.
- Çevresel problemler: Kanser tedavisi için kullanılan ışın ve ilaçlar sperm üretimini bozabilir.
Erkek üreme organlarındaki yapısal bozukluklar
Spermin üretim yeri olan testislerden dışarı çıkmasını engelleyen tam veya kısmi tıkanıklıklar kısırlık nedeni olabilir. Bu tıkanıklıklar doğuştan olabileceği gibi sonradan bir enfeksiyona da bağlı olabilir. Testis bölgesinden geçirilmiş bir cerrahi müdahale de tıkanıklığa yol açabilir.
Erkek kısırlığına yol açan çok sayıda sebep bulunur. Ne var ki, erkeklerin sadece çok az bir kısmında (%10-15) bir sebep tanımlanabilir. Çoğu erkekte sperm yapımının neden bozulduğunu açıklamak mümkün olmaz.
Bilebildiğimiz sebepler (varikosel, kabakulak vs.) ancak kısır erkek grubunun çok az bir kısmında problemi açıklamamızı sağlar. Özellikle sperm yapımının genetik kodlarla kontrol edildiğinin ve bazı genetik problemlerin sperm yapımını olumsuz yönde etkilediğinin belirlenmesi, erkek kısırlığının altında yatan sebeplerin anlaşılabilmesi açısından çok faydalıdır. olmuştur. Daha önce sebep bulamadığımız bazı problemlerde altta yatan sebebin genetik hatalar olduğunu ortaya koyabiliriz.