Türk sinemasına Hababam Sınıfı'ndaki "Kel Mahmut" karakteri ve yine Adile Naşit ile rol aldığı Bizim Aile filmindeki "Yaşar Usta" repliği ile damga vuran Münir Özkul, 5 Ocak 2018'de uzun zamandır tedavi gördüğü İstanbul'daki evinde hayatını kaybetti.
Peki evlerimize, salonlarımıza Hababam Sınıfı, Bizim Aile, Beklenen Şarkı, Kanlı Nigar, Hayat Ne Güzel gibi pek çok filmle konuk olan Münir Özkul kimdir? İşte Münir Özkul'un tiyatrodan sinemaya büyük hayat yolculuğu...
Münir Özkul; Meddah, Sinema ve Tiyatro oyuncusu (15 Ağustos 1925 - 5 Ocak 2018)
15 Ağustos 1925 tarihinde İstanbul'da doğan Münir Özkul'un tiyatroya merakı küçük yaşlarda başladı. İlk sahne deneyimini, lisede okurken, Bakırköy Halkevi'ndeki tiyatro çalışmaları ile yaşadı. İstanbul Erkek Lisesi'nden mezun olduktan sonra eğitimine İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi bölümünde devam etti. Oyunculuğa doğduğu semt Bakırköy'de bulunan Bakırköy Halkevi'nde adım atan ve ilk amatör sahne deneyimleri burada gerçekleştiren Özkul, ardından Ses Tiyatrosu'na geçti.
Özkul'un oyunculuk hayatının bir dönüm noktası olan Ses Tiyatrosu'nda yer aldığı roller, onun Muhsin Ertuğrul tarafından keşfedilmesini sağladı. Burada pek çok başarılı oyunda yer aldıktan sonra Muhsin Ertuğrul yönetiminde özel bir tiyatro olan Küçük Sahne'de oyunculuk yapmaya başladı. Burada John Steinbeck'in Fareler ve İnsanları'ndan, John Millington Synge'nin Babayiğit'ine kadar, pek çok oyunda yer aldı.
Küçük Sahne'deki başarılı oyunculuk deneyiminin ardından önce İstanbul Devlet Tiyatrosu'nda, ardından Ankara Devlet Tiyatrosu'nda görev aldı. 1960-1962 yılları arasında Aksaray'da Bulvar Tiyatrosu'nda arkadaşları ile kurduğu kendi topluluğunda çalıştı. 1963-1967 yılları arasında çeşitli topluluklarla turnelere çıktı. Sahne aldığı özel tiyatrolarda, Sadri Alışık, Cahit Irgat, Nevin Akkara, Şükran Güngör gibi usta oyuncularla birlikte aynı sahneyi paylaştı.
1978 yılında tekrar Şehir Tiyatroları'na döndü. Daha önce kendisinin sahneye koyduğu ve büyük ilgi gören Generalin Aşkı oyunu ile Dormen Tiyatrosu'nda sahneye çıktı. 1980'lerin sonunda Ferhan Şensoy'un Ortaoyuncular topluluğuna katıldı ve aralarında İstanbul'u Satıyorum oyununun da yer aldığı dört oyunda sahne aldıktan sonra tiyatro sahnelerine veda etti.
Münir Özkul'a "meddah" unvanı, 1968'de Altan Karındaş topluluğu'nda Sadık Şendil'in Kanlı Nigar oyunundaki rolü kazandırdı. Bu başarısı sayesinde İsmail Dümbüllü'nün Kel Hasan'dan devraldığı 50 yıllık simgesel kavuğu Özkul'a verildi. Özkul daha sonra bu kavuğu Ferhan Şensoy'a devretmişti.
Özkul'un 1950'lerde tiyatrodan sinemaya geçişi ise tamamen tesadüf oldu. Sinema için geç bir yaş olarak kabul edilen 40 yaşında, ilk figüranlık deneyimini yaşadı. Bu figüranlık, Özkul'un, askerliğini yaptığı dönemde, "Vatan ve Namık Kemal" adlı filmde yönetmen asistanlığı yapan arkadaşı Sırrı Gültekin'i ziyaret için Yeşilçam'a gitmesi sonucu verildi. O dönem üniformalı bir figüran arayışı içinde olan arkadaşının ricasını kurmayan, biraz da komik bir anı olsun diye kamera karşısına geçen Özkul, bu deneyimin ardından 200'ün üstünde Türk filminde oynayacağından habersizdi.
Münir Özkul yaklaşık 10 dizi, 20 tiyatro oyunu ve 220 filmde rol aldı.
Münir Özkul'un özel hayatı
Fotoğraf: Kızı Güner Özkul ile Münir Özkul
Yaptığı 4 evlilikten 3 çocuğu oldu. İlk eşi Şadan Özkul, ikinci eşi Suna Selen, üçüncü eşi Tophaneli Örümcek Yaşar (Yaşar Anne) ve son eşi Umman Özkul oldu. Oyuncu ve sunucu kızı Güner Özkul'a göre Münir Özkul evlenmekten değil, boşanamamaktan korkardı...
Özkul, hayatının önemli bir kısmını alkolle savaşarak geçirdi. 1990'lı yılların ortasında alkolü tamamen bıraktı. Demans hastalığı ile yaşayan Özkul, 2003 yılından bu yana evinden dışarıya çıkmak ve kimseyle görüşmek istemiyordu. Hastalığına bağlı olarak, geçmişe dair birçok şeyi hatırlayamayan Özkul, vefat etmiş tanıdıklarının halen yaşadıklarını sanıyordu.
Türk sinemasına Hababam Sınıfı'ndaki "Kel Mahmut" karakteri ve yine Adile Naşit ile rol aldığı Bizim Aile filmindeki "Yaşar Usta" repliği ile damga vuran Münir Özkul, 5 Ocak 2018'de İstanbul'daki evinde hayatını kaybetti.
5 Ocak 2018, Münir Özkul ile birlikte, Mimar, Gazeteci ve Yazar Aydın Boysan'ın da aramızdan ayrıldığı tarih oldu.
Bizim Aile, "Yaşar Usta" repliği
Bak beyim, sana iki çift lafım var.
Koskoca adamsın.
Paran var, pulun var, her şeyin var.
Binlerce kişi çalışıyor emrinde. Yakışır mı sana, ekmekle oynamak?
Yakışır mı bunca günahsızı, çoluğu çocuğu karda kışta sokağa atmak,aç bırakmak?
Ama nasıl yakışmaz.
Sen değil misin öz kızına bile acımayan, bir damlacık saadeti çok gören?
Anlamıyor musun beyim, bu çocuklar birbirini seviyor.
Ama ben boşuna konuşuyorum.
Sevgiyi tanımayan adama sevgiyi anlatmaya çalışıyorum.
Sen büyük patron, milyarder, para babası, fabrikalar sahibi Saim bey. Sen mi büyüksün?
Hayır ben büyüğüm, ben, Yaşar Usta.
Sen benim yanımda bir hiçsin, anlıyor musun, bir hiç!
Gözümde pul kadar bile değerin yok.
Ama şunu iyi bil, ne oğluma ne de gelinime hiç bir şey yapamayacaksın.
Yıkamayacaksın, dağıtamayacaksın, mağlup edemeyeceksin bizi.
Çünkü biz birbirimize parayla pulla değil, sevgiyle bağlıyız.
Bizler birbirimizi seviyoruz. Biz bir aileyiz. Biz güzel bir aileyiz.
Bunu yıkmaya senin gücün yeter mi sanıyorsun?
Dokunma artık aileme.
Dokunma çocuklarıma.
Dokunma oğluma!
Dokunma gelinime!
Eğer onların kılına zarar gelirse ben,
ömründe bir karıncayı bile incitmemiş olan ben, Yaşar Usta,
hiç düşünmeden çeker vururum seni. Anlıyor musun?
Vururum ve dönüp arkama bakmam bile...
