2. Aylık harcamalarınızı gözden geçirip başlıklar altında toplayın
Harcamalarınızı sınıflandırırken ev, giyim-kuşam, gıda, tatil, sağlık, hediye gibi başlıklar kullanın. Yaşam tarzınız için önemli gördüğünüz her harcama türüne ayrı bir başlık açın. Hangi harcamalara odaklandığınızı daha iyi göreceksiniz.
3. Harcamaları zorunlular ve zorunlu olmayanlar diye iki gruba ayırın
Bütçe yapmanın kritik bir aşamasıdır. Zorunlu, yani öncelikli olanla, zorunlu olmayanı yani ertelenebilir olanı ayırmalısınız. Bu konuda sağduyunuz size yardımcı olacaktır. Bütçeyi kendiniz için yaptığınızı unutmayın, kendinize dürüst olun.
4. Gelir kaynaklarınızdan düzenli ve güvenilir olanları belirleyin
Maaş, burs gibi gelirler başarınız sürdükçe düzenlidir. Ticaret kârı, prim, bahşiş gibi gelirlerin sürekliliğine güvenemezsiniz. Bütçenizi yaparken güvenebileceğiniz gelirleri, tutarlarını ve zamanlamalarını belirleyin.
5. Ödeme ve gelirlerinizi bir takvime yerleştirin
Peki, gelir ve ödeme tarihleriniz çakışıyor mu? Bu önemli. Bir ayın tümünü göreceğiniz, her günün önemli gelir ve ödemelerini yerleştireceğiniz bir takvim bulun. Bu takvimi işleyin ve ödemeleri gelir türüne göre ayarlamaya çalışın.
6. Bir aylık zorunlu harcamalarınızla güvenli gelirlerinizi toplayıp bütçenizi görün
Şimdi, bir aylık zorunlu harcamalarınızla güvenli gelirlerinizi toplayın. Gelirler harcamaları geçiyorsa bütçeniz "fazla veriyor" demektir. Tersi geçerliyse, bütçeniz "açık vermektedir".
7. Bütçeniz yeteri kadar "fazla veriyorsa" birikimlerinizi ne yapacağınızı düşünmeye başlayın
Bütçeniz "fazla verdi". Zaten amacınız bu fazlaları biriktirip, uzun dönemde büyük hedeflere ulaşmak. Birikimlerinizi güvenli ve verimli olarak değerlendirmek için yatırım yolları aramaya başlayın. Dikkatli olun, iyi hesap yapın.
8. Bütçeniz yeterli artı vermiyor ya da açık veriyorsa harcamalara dönüp onları kısma yolları arayın
Bütçeniz az miktarda "fazla verdi" ya da "açık verdi". Tehlike işareti! Zorunlu harcamalarınıza bir kez daha bakıp, kısabilecekleriniz varsa kısmayı deneyin.
9. Harcamalarınızı kısamıyorsanız, ek gelir yaratmanın yollarını düşünün
En temel harcamalarınızı belirlediniz ama geliriniz yine yetersiz. Gelirinizi artırmanın yolları mutlaka vardır. Biraz kendinizi zorlayıp çağrı merkezlerinde, üniversite kampüslerinde yarı zamanlı veya ek işler bulabilir, ders verebilir, zamanınızı değerlendirebilirsiniz. Düşünün, arayın, deneyin.
10. Yeni bir aylık bütçe yapın
Bir aylık bütçe çalışmanız çok öğretici oldu. Şimdi önünüzde bir ay daha var. Fırsatlarla dolu yeni bir ay. Oturup yeni bir bütçe yapın. Unutmayın ki paranızı yönetebildiğiniz ölçüde, kendi yaşamınızı da yöneteceksiniz. Gelecek, sizin geleceğiniz.
