''Hayır'' kelimesini söylemek birçok insan için çok zordur. Gerek yanlış anlaşılacağını düşünmekten gerek ise kaybetme, reddedilme, eleştirilme, onaylanmama korkusundan bazı kişiler gün içerisinde ''hayır'' demek istediği çoğu duruma ''evet'' demek zorunda kalmaktadır. Bu durum iş yerinde yaşandığında işler biraz daha zorlaşır. İş arkadaşlarınıza, patronunuza ya da altınızda çalışan kişilere ''hayır'' diyememek birçok soruna yol açar. Bunun en temel nedeni sınır eksikliğidir. Kişinin net sınırlar belirleyememesi ve yükümlülüğü olmamasına rağmen başkalarının sorumluluklarını üstlenmesidir.
Herkese evet demek bağımlı kişilik göstergesi
Herkese “evet” demek düşük özgüven, bağımlı kişilik yapısının bir göstergesi olabilmektedir. İstemediğiniz şeylere ''evet'' demek durumunda kalmanız sizi daha gergin ve yorgun yapar, stres düzeyinde artışa yol açar; sorumluluğunuz dahilinde olmadığı halde fazladan iş yaptığınız için iş yükünüzün fazla olmasına neden olur. İstemediği halde “evet” diyen kişiler bazen karşı tarafa öfke de hissedilebilir ancak unutulmamalı ki öfkenin altında yatan duygu aslında kişinin kendisine olan öfkesidir. Bunun yanı sıra sürekli evet demek durumunda olan kişilerde stres, kaygı ve depresif belirtiler de artabilmektedir.
İşyerinde hayır demenin yolları
- Çalışma arkadaşlarınıza karşı sınırlarınızı netleştirin.
- Başkalarının sorumluluklarını yüklenmeyin. Çalışmak için belli bir zaman diliminiz olduğunu varsayarsak bunu kendi işlerinize mi yoksa başkalarını kırmamak adına onların işleriyle mi ilgilenmeye ayırmak istersiniz?
- ''Evet'' demek gibi ''Hayır'' demek de bir seçenektir. Bunu unutmayın.
- Sorumluluğunuzda olmayan işler için ''hayır'' demekten çekinmeyin. Başkalarının işlerini yaptığınız zaman onlara yardım etmekten öte karşınızdaki kişinin kendi sorumluluklarını almasını da engellemiş oluyorsunuz. Bir diğer yandan karşı tarafın eksiklerini tamamlarken, kendi işinizi aksatıyor ya da uzun mesailer harcamanıza neden oluyor olabilirsiniz.
- Kendi sınırlarınızı belirleyin. Ne kadar zamanda ne kadar işi yapacağınızı, neyi ne zaman yapacağınızı bilip kendi sınırlarınızı düzenlemeniz gerekmektedir.
- Karşı tarafı değiştiremezsiniz; sadece kendi içinizdeki gücü değiştirmeye sahipsiniz. Bu yüzden karşı tarafın sizi anlamasını, fark etmesini ya da değişmesini beklemeyin, kendi değişiminize odaklanın.
- Eleştirilere maruz kalmaktan korkmayın. ''Hayır'' dediğiniz zaman, yaşadığınız bir tartışmada veya bir eleştiri karşısında yaşadığınız hislere odaklanın. Belki de bu olayı farklı bir yerde tekrar yaşamışsınızdır. Kendi duygularınızla yüzleşmekten kaçınmayın.
- Her istemeden ''evet'' dediğinizde nelerden vazgeçtiğinizi kendinize hatırlatın.
- ''Hayır'' demek ne sizin ne de karşı tarafın değerini belirler, sadece o olayı yapmak istemediğinizi belli eder. İstenilen işi reddettiğinizde kişiyi değil, o işi reddettiğinizi unutmayın ve kendinize hatırlatın.
''Hayır'' demek ile ilgili sıkıntı yaşıyor ve işin içinden çıkamıyorsanız bunun altında yatan nedenler için mutlaka profesyonel bir destek alıp sorununuzu çözmeniz faydalı olacaktır.