Haziran 2010’dan itibaren, çocuk oto koltuğu kullanımı zorunlu hale geliyor. Türkiye’de araç içinde bulunan çocukların yüzde 80’inin seyahat güvenliği sağlanmıyor. Çocuk Güvenlik Uzmanı Pekcan Birinci’yle, uygulamanın nasıl olacağını ve ailelerin nelere dikkat etmesi gerektiğini konuştuk.
Avrupa Birliği yasalarına uyum çerçevesinde, bizde de 1 Haziran’dan itibaren Yeni Trafik Yönetmeliği geçerli olacak. Buna göre, emniyet kemeri bulundurulması zorunlu olan araçlarda, 1.35 metreden kısa ve 36 kilogramın altındaki çocuklar için de, ağırlıklarına ve ECE R44/04 standartlarına uygun oto güvenlik koltukları kullanılması zorunlu hale gelecek.
Yapılan araştırmalara göre, çocuk oto güvenlik koltuğu kullanılması mecburi olan ülkelerde meydana gelen trafik kazalarında çocuk ölümleri yüzde 3 civarındayken, zorunlu olmayan ülkelerde bu oran yüzde 46 civarında. Çünkü çocuğun fizyolojik yapısı erişkin bir kişiye göre daha az geliştiği için en hafif trafik kazasında bile erişkinlere göre daha çok etkileniyor.
Araç içinde doğru olmayan bir konumda, özellikle kucakta veya ön koltukta oturtulan çocuklar, kazalara karşı son derecede korumasız oluyor. Kaza anında ya araba içinde etrafa çarparak ya da camdan fırlayarak zarar görüyorlar. ABD’de yapılan bir araştırmada çocuk oto güvenlik koltuğunun doğru kullanılmasının, çocuk ölümlerini yüzde 71 oranında azalttığı belirlendi.
Bizde yaygın olarak uygulanan “çocuğu arabada kucakta taşıma” son derece zararlı. Örneğin; 50 km. hızla giden bir araçta kaza meydana geldiğinde 18-20 kg ağırlığındaki bir çocuk 500 kg’lik bir ağırlığa eşit hızla ileri doğru fırlıyor.
Bu durumda çocuğu kucakta tutmak imkânsız. Çocuk kaza anında arka koltukta kucakta ise öndeki koltukların arkasına çarpıyor, ön koltukta kucakta ise camdan dışarı fırlıyor. Ayrıca bir yetişkinin kucağında, yetişkinin kemeri ile bağlı olması da doğru olmayan bir uygulama. Böyle bir kazada yetişkin kemeri çocuğun zarar görmesini önlemiyor.
ÇOCUK OTO KOLTUĞU NASIL SEÇİLİR
- Çocuğunuzun fiziksel özellikleri ve kaç yıl süre ile kullanabileceğiniz dikkate alınmalı.
- Koltuğun hammaddesi sert plastik olan polipropilenden ve enjeksiyon ile yapılmış olmalı.
- Bağlama kayışları güçlü ve darbeleri emebilen köpük malzeme ile yanları takviye edilmiş olmalı.
- ISO FIX Çocuk Oto Koltuğu Güvenliği için getirilmiş olan bağlama sistemi standartları’na sahip olmalı.
- ECE R44/04 Avrupa Standartlarına uygun olmalı.
- Kolay temizlenen, kolay yanmayan özelliklere sahip, ergonomik modeller tercih edilmeli.
- Mutlaka çocuk içine oturtularak ürün denenmeli.
- İkinci el ürün satın alınmamalı.
- Beş noktalı güvenlik sistemine sahip olan koltuklar tercih edilmeli.
- 45 dereceye kadar kademeli olarak yatar pozisyon özelliği olmalı.
- Pahalı bir ürün olması gerekmez. Temel güvenlik fonksiyonlarına sahip olması yeterli. Fiyatı yükselten bazı konfor artırıcı ilavelerin ürünün kullanımını da zorlaştırdığı unutulmamalı.
- Aracınıza uygun olmalı.
- Kullanma kılavuzunun olup olmadığı kontrol edilmeli.
HANGİ YAŞA HANGİ KOLTUK
- 0-12 aylık (0-9 kg) bebekler için yapılmış olan ana kucağı modeli tercih ediliyor. Arka koltuğa, bebeğin yüzü arka cama bakacak şekilde yerleştiriliyor.
- 4 yaşına kadar (10-18 kg) hareketli çocuk güvenlik koltukları kullanılmalı. Bunlar arka koltuğa öne bakacak şekilde monte edilebilir. Çocuk mümkün olduğu kadar uzun süre, 0-12 aylık dönemde olduğu gibi, oto koltuğunda yüzü arkaya bakacak şekilde seyahat etmeli.
- 4-12 arasında (15-36 kg arası) çocuk, boy ve kilo olarak hareketli koltukları kullanamayacaktır ve henüz emniyet kemeri de kullanmaya hazır olmadığından yükseltici çocuk güvenlikli oto koltukları kullanılmalı.
- Emniyet kemeri, 12 yaşından sonra takılmalı.
Deniz İNCEOĞLU