Günümüzde bebeklerin doğumdan itibaren ilk atı ay boyunca yalnız anne sütü ile beslenmesi ve bu süre içinde su dahil hiçbir ek besin verilmemesi önerilmektedir. İlk altı ay tek başına anne sütü ile beslenme ardından, uygun ek besine devam edilerek yılda 1.3 milyon bebeğin ölümünü önlenebileceği hesaplanmaktadır. Amerikan Hastanesi Pediatri Bölümü'nden Dr. Aylin Şimşek anlatıyor.
Anne sütünün binbir faydası
Hastalıkları önlemesi, maliyetinin çok düşük olması nedenleri ile anne sütü ile beslenme en yararlı, en ekonomik ve en çevre dostu beslenme biçimidir. Doğal beslenme olarak tanımlanan bu beslenme biçimi ile süt çocuklarında başta enfeksiyon hastalıkları olmak üzere, birçok hastalığın görülme sıklığı azalmakta ve beyin gelişimi daha iyi olmaktadır. Anne sütü ile beslenenlerde ileri yaşlarada alerji, kanser, multil skleroz, ateroksleroz vb hastalıklar, alkolizm gibi süregen sorunlara daha az rastlanmaktadır. Emziren annelerde meme kanseri, yumurtalık kanseri, osteoproz ve anemi daha az görülmektedir. Hamilelik dönemlerinde anne adayı emzirme konusunda bilgilerilmeli ve bilinçlendirilmelidir. Emzirme doğumdan yarım saat sonra başlamalıdır. Özellikle ilk haftada salgılanan kolostrum dediğimiz yoğun kıvamlı gelen süt yaşamsal önem taşır. Çünkü bağışıklığın oluşması için gereken tüm maddelerin transferi kolostrum sayesinde olmaktadır. Kolostrum aşı özelliği taşır ve benzeri üretilememektedir. “sütüm iyi değil” veya “yeterli sütüm yok” veya “bebeğim artık emmek estemiyor” oldukça sık duyduğumuz cümlelerdir. Emzirme ile ilgili sorunlar genellikle geçicidir. Bununla beraber sağlıklı bebek açtır. Eğer bir anne bebeğinin artık memeyi istemediğini veya biberonu tercih ettiğini söylüyorsa sebep aranmalıdır.
Anne hangi durumlarda emzirmeli, hangi durumlarda emzirmemeli?
Emzirmenin yararlarının anneye çok iyi açıklanması ve annenin suçlu hissetmesine neden olmadan emzirmenin yeniden başlatılması gerekmektedir. Bir çok hasta anne bebeğini hiçbir sakınca olmadan emzirebilir. Örneğin üst solunum yolu enfeksiyonu geçmez annenin bebeğini emzirmesinde sakınca yoktur. Aksine bu durumda annenin emzirmesi hastalık sırasında vücudunda yapılan antikorları bebeğe vermesi açısından koruyucudur. İshal geçirmekte olan anne bebeğini emzirebilir. Bebekler hastalandıklarında birçok besini reddederken anne sütünü kolayca alırlar. Bu nedenle hastalanan bebekleri özellikle annelerinden ayırmamaya özen göstermek ve anneleri de emzirmeye teşvik etmek gerekir. Bazı bebekler memeyi reddeder ve bu durum da annede büyük strese neden olabilir. Anne istenmediğini, işe yaramadaığını düşünebilir. Bebekteki orta kulak iltihabı, burun tıkanıklığı, ağızının pamukçuk veya diş çıkarmadan dolayı acıması memeyi reddetmesine neden olabilir. Anneden ayrılma yeri bakıca ya da sık bakıcı değiştirme aile düzeninde değişiklik annenin adet görmesi veya annenin kokusundaki değişiklikte bebeğin memeyi reddetmesine neden olabilir.
Bebek emmek istemiyorsa...
Memeyi reddetme durumunda anne bebeği kendine yakın tutmalı ve sık emzirmeye çalışmalıdır. Toplumda anne sütünün sadece ilk altı ay faydalı oluduğu daha sonra bebeğin emmesinin faydasız olduğu görüşü oldukça yaygındır. Bu oldukça yanlış bir düşünce biçimidir. Eğer bugün bebekler ilk altı ayda sadece anne sütüyle beslense ve bu bebeklere altı aydan sonra iki yaşına kadar anne sütünün yanında besleyici gıdalar verilse her sene beş yaşın altındaki 1.5 milyon bebek ölümden kurtulacaktır. 2 yaşına kadar anne sütü alan bebeklerin ishal, zatürre ve benzeri hastalıklara yakalandıklarında hastaneye yatış oranlarının anne sütü almayanlara göre çok daha düşük olduğu çalışmalarda gösterilmiştir. Dünya Sağlık Örgünü, UNICEF ve Amerikan Pediatri Akademisi anne sütü ile beslenmenin doğumdan hemen sonra anne sütü verilmesini ve emzirmenin altı aydan sonra uygun besin takviyeriyle iki yaş ve üzerine kadar devam etmesi önerilmektedir.
