Normal beslenen sağlıklı bir annenin sütü, çoğunlukla bebeği için yeterlidir. Ama siz sütünüzün yetmediğini mi düşünüyorsunuz? Bundan emin olabilmek için en kesin bilgi bebeğin kilo alımıdır. Bebeğinize sütünüzün yetmediğini düşündüğünüzde size en yakın sağlık ocağına gidin ve bebeğinizi tarttırın.
Sonra 2-3 gün sadece bebeğiniz her istediğinde emzirin. Sonra yine aynı yere giderek bebeğiniz tarttırın. Eğer günlük 20- 30 gr, hafta da 125 gr, ayda da en az 500 gr almışsa her şey yolunda diyebiliriz. Eğer kilo alımında sıkıntı varsa, anne günde ne kadar su içtiğini, ne kadar emzirdiğini ve ne kadar dinlendiğini, uyuduğunu önce bir kontrol etmeli. Bunların hepsi tek başına anne sütünü etkiler. Bunlarla ilgili bir sıkıntı yoksa nasıl beslendiğine, neler yediğine de dikkat edilmeli.
Anne sütünün miktarını etkileyen en önemli faktör ne kadar talep varsa annenin vücudu o kadar süt üretir. Özellikle ilk 3 ayda bu rutin ile bebeğin yaklaşık ne kadar süt ihtiyacı var o netleşir. Annenin vücudu da o miktar da süt üretir. Bu mekanizmada süt miktarını artırmak için bazı besinlerden de küçük destekler alınabilir. Anne sütünü artıran besinler tüm dünyada yüzyıllardır kullanılıyor. Anason, çemen otu, rezene, ısırgan otu, tarçın, fesleğen ve susam gibi bitkiler anne sütünü artırıcı olarak bilinen bitkilerin başında geliyor.
Bu bitkilerden salatalar hazırlayıp yiyebileceğiniz gibi çaylarını da hazırlayabilirsiniz. Çay için ölçü ortalama bir su bardağı sıcak suya 1-2 çay kaşığı kadar kuru bitkidir. Siz damak tadınıza göre bu oranları ayarlayabilir ve birkaç bitkiyi karıştırarak lezzetli çaylar elde edebilirsiniz. Böylece emzirmeden dolayı artan sıvı ihtiyacınızın da bir kısmını karşılamış olursunuz. Göğüs ve karın bölgenize susam yağı ile masaj yapmak da süt bezlerinizi uyararak ve kan akışını düzenleyerek anne sütünüzü artırmanıza yardımcı olur. Bunun için günde 2-3 kez 1-2 dakika masaj yapabilirsiniz. Anne sütünü en çok artıran şey bol bol su içmek. Günde 3 litre kadar su içmek çok önemlidir.
Anne sütünü artıran içeceklerden biri de malt özü. Bunu eczanelerde özel hazırlanmış içecek şeklinde alabileceğiniz gibi, alkolsüz birada aynı işi görür. Sabah, öğle ve akşam sadece 1 kahve fincanı içilen alkolsüz bira anne sütünü artıracağı gibi, içeriğinde bulunan B vitamini sayesinde de annenin bağışıklık sistemini korur. "Ne kadar çok yersem sütüm o kadar çok olur” şeklinde yanlış bir anlayış var. Ancak ne kadar çok yediğimiz değil, ne yediğimiz çok önemli. Anne normal ve dengeli beslenmesi yeterli. Yağlı olmayan proteinlerle beslenmak, yeşillikler ve sebzeler tüketmek önemli. Çorbalara ağırlık vermesinde yarar var. Sıcak ve sulu şeylerin sütün miktarına olumlu katkıları var çünkü. Aşırıya kaçmamak koşuluyla, tahin- pekmez ve az yağlı süt ürünleri tüketilebilir.
Anneler günde 4-5 fincan kadar rezene ve ısırgan çayı tüketilebilir. Ayrıca, çeşitli firmaların emziren anneler için çıkardığı çaylardan da içebilirler. Aynı zamanda kilo aldırmayan demir kaynağı olan yeşil mercimek, brokoli, roka, ıspanak, pazı, dereotu, çekirdekleriyle beraber yenilmesi gereken siyah üzüm, dut pestili, yumurta ve yağsız kırmızı et, balık tercih edilmeli.
Sütünüzü artıracak diğer besinler;
- Taze beyaz üzüm (günde 2 porsiyon)
- Dereotu ( sabah- akşam yemeklerde yenilebilir.)
- İncir (taze veya kurutulmuş)
- İncir-havuç (Anne sütünü artırmak için haşlanmış kuru incir suyu da içebilirsiniz. Sekiz-dokuz adet kuru inciri yarım litre klorsuz suda en fazla on dakika haşlayın. İkiye böldüğünüz suyu sabah-akşam olmak üzere günde iki kere tüketin)
- Taze beyaz dut
- Haşlanmış taze beyaz dut kurusu
- Anason (20 gram susam, 10 gr anason ve 500 gr bal karıştırılır ve macun haline getirilir. Bundan günde 3 çorba kaşığı yenir)
- Kereviz
- Taze kereviz yaprakları
- Bal kabağı
- Kıvırcık salata
- Sumak
- Rezene çayı
- Çemen
- Çörek otunun bal ile karıştırılması
- Erik kaynatılarak balla karıştırılması
- Fesleğen (Fesleğen çiçeği, tohumu ve yaprakları kullanılır. Bunların çayı demlenir. Bundan 1- 2 bardak içilir)
- Hurma
- Kimyon
- Kişniş
- Lahana
- Marul (tohumundan günde 4- 5 gr yenirse etki gösterir)
- Nane
- Salep
- Yer elması
- Zencefil
Anne sütü ve emzirme deyince sarımsaktan bahsetmeden olmaz. Sarımsak, bebeğinizin iştahını açmasının yanında güvenle kullanabileceğiniz iyi bir antibiyotik. Bebeğinizi emzirmeden 1 saat önce 1-2 diş sarımsak yerseniz, bebeğiniz memeyi daha iştahla kapacak, daha uzun süre emerek daha fazla süt içmiş olacak.
Emzirme yoluyla bebeğe ilaç geçebileceği için emziren annelerin ilaç kullanımı sınırlı. Özellikle de antibiyotiklerin vücuda vermiş olduğu zararlardan dolayı pek çok anne antibiyotik ilaçlarını kullanamaz. Oysa ki sarımsak güvenle kullanabileceğiniz doğal bir antibiyotik. Kokusunu dert ediyorsanız karanfil gibi koku giderici bitkilerden faydalanabilir, çiğnemeden doğrudan yutabilir ya da eczanelerde bulabileceğiniz sarımsak tabletlerini kullanabilirsiniz.
Emzirme döneminde sağladığınız sütteki enerjinin büyük bir kısmı, yediklerinizden karşılanıyor. Aldığınız tüm enerji tam olarak süt enerjisine dönüşmüyor, çünkü vücut dokuları da bir miktar enerjiyi emiyor. Sağlıklı bir annenin günde ortalama 700–800 ml süt salgıladığı esas alındığında, emzirme döneminde günlük ortalama ekstradan enerji gereksinimi 750 kaloriyi buluyor. Bu miktarın 500 kalorisi yediklerinizden sağlanırken, 250 kalorisi hamilelikte depoladığınız yağlardan karşılanıyor. Bu da emzirme sırasında aldığınız fazla kiloların, enerjiye daha hızlı dönüşmesine katkıda bulunuyor.
Sütlerini artırmak isteyen annelere önerilerim
♦ Hızlı kilo vermeyi vadeden diyet ve ilaçları uygulamayın.
♦ Sütünüzü artıran en önemli besin sudur. Günde en az 2,5-3 litre su içmelisiniz, çünkü sütün önemli bir kısmı sudur.
♦ Kalsiyumdan zengini olan süt, yoğurt ve peyniri düzenli olarak tüketmelisiniz. Her gün 1 adet yumurta veya 1 porsiyon etli sebze veya kuru baklagiller yemeği yemeye özen gösterin (Size gaz yapıyorsa, uzak durun. Gaz yapmayanları diyetinize ekleyin)
♦ A Vitamininden zengin havuç, yeşil yapraklı sebzeler, kayısı gibi besinleri, beslenme programınızda sık bulundurun.
♦ Vitaminlerin zengin bir kaynağı olan taze sebze ve meyveleri her gün düzenli olarak tüketin.
♦ Yediğiniz yiyeceklerin besleyici değerini korumak ve özellikle anemiyi (kansızlığı) önlemeniz açısından yemeklerinizle birlikte çay içmeyin.
Esra Ertuğrul kimdir?
1974 yılında İstanbul'da doğdu. 1990-1995 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksek Okulu'nu tamamladı. 1994 yılında Yıldız Üniversitesi Pedagojik Formasyon Sertifika Programı'nı, 1995-1996 yıllarında İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü Hastane ve Sağlık Kurumları Yöneticiliği İhtisas Programı'nı tamamladı.
1994-1999 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Kadın ve Çocuk Sağlığı Araştırma Eğitim Birimi'nde eğitim hemşiresi olarak görev yaptı. Burada kliniğe gelen anne ve baba adaylarına UNICEF'in ve Avrupa Topluluğu'nun desteklediği bir proje kapsamında Hamile Eğitim Programı'nı hazırladı ve eğitim verdi.
2000-2003 yılları arasında Marmara Üniversitesi Sağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı'nda yüksek lisansını tamamladı.
2006-2014 yılları arasında özel bir hastanede IVF koordinatörü olarak görev yaptı.
2008 yılından bu yana Bebeim Geliyor Doğuma ve Bebeğe Hazırlık kursunda eğitim veriyor.
Esra Ertuğrul, eğitimlerine 2016 yılında Bostancı'da açtığı Bebeim Geliyor Anne Bebek Eğitim Merkezi'nde devam ediyor.
bebeimgeliyor.com
