2 yaş kriziyle nasıl baş edilir?

İki yaş krizi nedir?

İki ve üç yaş arasında çocuklar yeni bir gelişimsel dönem içerisine girerler. Bebeklikten çıkışı temsil eden iki yaşta çocuklar artık birçok beceriye sahiptirler. Fiziksel, bilişsel ve dil gelişimleri sayesinde artık kendilerini daha rahat ifade edebilirler, bilişsel gelişimleri sayesinde ise oyun becerileri, akran ilişkileri daha eğlenceli olur ve fiziksel gelişimleri sayesinde çok daha rahat hareket edebilirler. Artık çok daha net duyan ve gören çocuklar, merak ettiği şeyleri elleriyle inceler ve tanır.

İşte tüm bu gelişmeler ve dünyayı keşif merakı "Ben yapacağım!", "Ben giyeceğim!", "Senin istediğini değil, benim istediğimi giyeceğim!" gibi kimi karşı gelişleri ve zaman zaman da bunların uzamasıyla birlikte yaşanan ağlama/öfke nöbetlerini gündeme getirir.

Çocukların, birçok şeyi yardımsız yapabilmelerinin verdiği heyecanla ‘özerklik’ taleplerinin sıklaştığı bu dönem davranış farklılıklarını da beraberinde getirir ve bu döneme "iki yaş krizi" denir.

2 yaş sendromlu çocukta nasıl tepkiler görülür?

Daha önceleri daha kısa sürede yatıştırılabilen bir çocuk bu dönemde daha uzun ve yoğun ağlayabilir.
Belirli renklere dair özel bir ilgisi başlayabilir. (Kırmızı tabakta yiyeceğim, sadece mavi kazak giyeceğim, vb.)
Yeni korkular gündeme gelebilir.
İnat ve karşı gelme davranışları gözlemlenebilir.

Çocuk neden inatlaşır?

Sınırları anlamaya, becerilerini keşfetmeye çalışan çocuk, ebeveyni ile kimi konularda inatlaşabilir. Ancak bu sürecin kısa veya uzun oluşu ya da krize dönüp dönmemesi ebeveynin tutumu ile yakından ilgilidir.

Çocuk ya gücünü ya da anne veya babasının sınırlarını keşfetmeye çalışıyordur. Ayrıca aslında artık kendi yapabildiği şeyleri yapmak istiyor oluşu, "Ayakkabımı kendim giyeceğim!" gibi söylemleri taleptir, inat değil. Fakat kimi zaman çevredeki yetişkinlerin tutumu süreci bir inatlaşma krizine dönüştürebilir.

Her çocukta 2 yaş sendromu olur mu?
2 yaş krizi, ergenlik gibidir. Herkesin geçtiği bir dönemdir, ancak belirtileri farklıdır elbet. Yaşanan sürecin "kriz" olarak adlandırılması ya da yaşanması, çocuğun yapısal özellikleri ve anne baba tutumu ile yakından ilişkilidir.

2 yaş krizinde anne ve babalar nasıl davranmalıdırlar?

Çocuğunuza rahatça hareket edebileceği, zıplayıp, koşabileceği, özgür olabileceği zamanlar ve yerler yaratmaya çalışın. Bedeninde var olan enerjisini olumlu davranımlar sergileyerek ve keyif alarak boşaltması için ona yol gösterin.
Bu dönem içerisinde çocuğunuzla inatlaşmayın. Karşılıklı inatlaşmalar onu öfkelendirecektir. Fakat öfkesini kontrol edebilecek olgunluğa henüz sahip olmadığını unutmayın. Yapmasını istemediğiniz bir davranımla karşılaştığınızda onu engellemek ya da cezalar vermek de aynı öfke patlamaları ile karşılaşmanıza yol açacaktır. En ideali gibi görünen uzun uzun açıklamaların da işe yarayacağını sanmayın, karşınızda hem muhakeme becerisi tam olarak oluşmamış hem de size tüm konuşma süresince dikkatini odaklamada güçlük çeken iki yaşında bir çocuk var.

İnatçılık gösterilen durumlarda anne ve babaya yaratıcı olmak düşüyor. Çünkü en kolay yol, çocuğunuzun dikkatini başka bir yöne çekmenizdir. Yaratıcılığınızı yemek yeme süreçlerinde de kullanabilirsiniz. Sınırları muhafaza ederek; çocuğun ihtiyaçlarına ve sizin kararınıza göre belirlenmiş yemek saati ve yenilecek yerde ama yemek yeme eylemini daha eğlenceli bir hale getirerek işinizi kolaylaştırabilirsiniz.
2 yaşındaki çocuğunuzun insanlara alışmasını sağlayın. Bu dönemde akranlarıyla beraberce oynama becerisi tam olarak kazanılmadığından yardıma ihtiyaçları vardır. 2,5 ya da 3 yaşındaki çocuklar da, oyuncaklarını başkalarıyla paylaşarak oynamayı, onlarla aylarca bulunup, alıştıktan sonra becerebilirler.
Bu dönemde, hayatınızda yapacağınız büyük değişiklikler konusunda da dikkatli olmalısınız. İlk iki yıl işe ara verdikten sonra, çalışma hayatına geri dönmek isteyen anneler, çocuklarının birlikte kalacakları insana, işe başlamadan alışmasını sağlamalıdır.

2 yaş krizi normal bir dönem olmakla birlikte, siz anne babalar için zorlu ve oldukça sabır gerektiren bir dönem aynı zamanda. Çocuklarınıza yeteri kadar zaman ayırmanız, bu zamanı onları anlamaya çalışarak ve dünyayı keşfetmelerine yardımcı olarak geçirebilmeniz için ön koşul, önce kendinize zaman ayırmanızdır. Çocuğunuzu bu dönemde uyumsuz, iyi yetiştirilmemiş veya problemli olarak tanımlamayın. 3 yaş sonrasında kurallara ve çevresine uyum sağlayabilecek gelişim düzeyine erişecektir. Çocuğunuzu büyütürken, içinde bulunulan gelişim dönemi hakkında bilgi sahibi olmanız aslında "sorun" olarak sınıflandırılmayacak davranışları gözünüzde büyütmenize engel olacaktır. Anne baba olarak bilgi edinmek amacıyla bir çocuk ruh sağlığı uzmanından danışmanlık almanız mümkün.