Çocuğunuzun bağımsızlığına saygı duyun ama özgürlükler denizinde boğulmasına sebep olacak kadar da serbest bırakmayın.
Her zaman sunduğumuz özgürlüğü çocuğun güvenliğini garantileyecek şekilde denetim altında tutmalı ve çocuğa rehberlik etmeyi hep sürdürmeliyiz. Çocuğunuz yeri geldiğinde kendisini durduracağınızı, ona kural koyabileceğinizi, bu ilişkide otoritenin siz olduğunu bilmezse kendini güvende hissetmez ve sizi kural koyma noktasına getirene kadar zorlar. Çocuğunuzun bazı kurallar konusunda sizi çok zorladığı oluyor mu? Acaba bunun sebeplerinden biri kurallarınızı ciddi ve tutarlı şekilde uygulamamanız olabilir mi?
Peki, bu yaş grubunda çocuklara hem özgürlük verip hem de kural koymayı gerektiren bu ince dengeyi nasıl tutturacağız? Temel yaklaşım şudur:
Otoriter davranarak değil rehberlik ederek sınırlar koyun
Bu yasta bağımsızlık ve sınırlar arasındaki ince dengeyi yakalamak için çocuğunuza bir birey olarak saygı duyun, onun söylediklerini dinleyin ve değer verin. Aynı zamanda yapmasına izin verilen ve verilmeyen şeyler hakkında çocuğunuzun ne düşündüğünü, fikirlerini sorun. Ona koyduğunuz kuralların sebeplerini açıklayın ve ceza vermeniz gerekirse bunu neden yaptığınızı açıklayın. Genelde çocuklarla karşı karşıya gelmeden, zaman zaman zıtlaşmadan onlara doğruyu öğretemeyiz. Ama çok şanslıyız ki bu yaş grubunda çocukların mantıksal düşünme becerileri gelişmiştir ve bir şeyi neden yapmaması gerektiği açıklandığında yani sizin mantığınızı öğrendiğinde ikna olma kapasiteleri yüksektir.
Örneğin, bu yaş grubu çocuklar için şöyle cümleler kurabiliriz: "Buradan atlamanı istemiyorum. Çünkü, çok tehlikeli. Düşüp canını acıtabilirsin ve seni hastaneye bile götürmemiz gerekebilir. Oraya çıkmamalısın, olmaz."
Çocuğunuza koyduğunuz kuralların sebebini açıklıyor musunuz?
7-12 yaş grubunda çocuklara yaklaşımımızda önemli unsurlardan biri de onlara başarılı olabilecekleri görevler vermektir
Bu yaşta çocuklar özellikle sizin verdiğiniz işleri başardıklarında büyük keyif alır, kendileriyle gurur duyarlar. Geleneksel kültürlerde günlük yaşamda çocuklara bir sürü görevler verilirmiş. Örneğin, eskiden köylerde bir çocuğun kaç yaşında tavuğun yumurtasını toplamaya ya da süt sağmaya başlayabileceği bilinir ve vakti geldiğinde çocuklar bu işlere yönlendirilirmiş. Maalesef ki şehir yaşamında bu konuda biraz daha geride kalıyoruz. Çocuklara günlük yaşama katkıda bulundukları duygusu daha az yaşatılıyor. Ama neden bizler de sofra kurmaya yardım etmeleri, yemek yapımına katılmaları, ev alışverişine yardımcı olmaları gibi konularda çocuklarımızdan yardım istemeyelim ki?
Özellikle bu işleri yaptıktan sonra çocuğunuza vereceğiniz övgü, göstereceğiniz takdir ve teşekkür onu çok mutlu edecek, motivasyonunu artıracaktır.
Okul çağı çocuklarıyla ilişkimizde kritik konulardan bir diğeri de kendi sorununu kendisinin çözmesini desteklemek, ona sadece dışarıdan rehberlik vermektir
Örneğin, çocuğunuz arkadaşıyla bir sorun yaşıyorsa, sorunun çözümü için arkadaşına siz gidip neden çocuğunuza küstüğünü sormamalısınız. Sizin rolünüz daha çok böyle bir sorun karşısında çocuğunuzun neler hissettiğini anlatmasına fırsat tanımak, sorunun çözümü için aklına ne gibi fikirler geldiğini sormak ve doğru çözüm yöntemini bulduğunda çocuğunuzu uygulaması için desteklemektir.
Örneğin, arkadaşıyla sorun yaşayan çocuğunuza "Arkadaşın sana küstüğü için üzülmen çok anlamsız. Sen de başkasıyla arkadaşlık edersin" dememelisiniz. Bu, sorunu çözmekten çok kaçmaya yönlendirir ve hataları tekrarlamasına sebep olur. Ya da çocuğunuzu yaşadığı sorun için suçlamak da yanlıştır. Çocuğunuza sebebin bu olduğunu bilseniz bile "Oyunları hep sen yönetmek istiyorsun, o yüzden arkadaşların seni sevmiyor, istemiyor" dememelisiniz. Sorunun sebebini çocuğunuz kendisi bulmalı. Bunun için çocuğunuza "Acaba neden seninle oynamak istemediler?", "Sen hep birinci olmak istediğinde arkadaşların nasıl hissetti acaba?" gibi problemi anlamasına yardımcı olacak sorular sorabilirsiniz.
Ebeveyn olarak çocuğumuza nerede, ne kadar yardımcı olacağımızı kestirmek zor, değil mi? Ama merak etmeyin, bu konularda bilgi sahibi olarak ve farkındalık kazanarak siz de doğru ve işe yarayan ebeveynlik tutumlarını benimsiyor olacaksınız.
