Bir eve ikinci bir bebeğin gelmesi, ailenin büyümesi bir anne-baba için en büyük mutluluklardan biri. Ancak ilk çocukları için bu durum çok anlamsız, hatta adeta bir kabus anlamına gelebilir. Çünkü onun için “kardeş” demek, annesini, babasını, oyuncaklarını, odasını, yani her şeyini paylaşması demektir. Hatta unutulacağını, artık eskisi kadar sevilmeyeceğini bile düşünerek ciddi bir travma yaşayabilir özellikle de 0-3 yaş grubu çocuklar. Oysa bu düşünceleri önlemek, çocuğun anne-babayı kaybetme korkusuyla geliştirdiği bu kıskançlığın üstesinden gelmek çok da zor değil. İşte “Çocuğumu bir kardeşe nasıl hazırlarım?” sorusuna uzmanların yanıtları...
“Çocuğu kardeş fikrine hamileyken alıştırmak lazım”
Aylin Sezer (Psikolog / Anadolu Sağlık Merkezi)
- 0-3 yaş grubu çocuklar soyut düşünemedikleri için aileye bir kardeşin gelmesi onlar için çok anlamlı olmayabiliyor. Bu nedenle hamilelik süresince anne karnı elletilmeli, çocuk kardeş fikrine hamileyken alıştırılmalı. Kardeşin ne kadar büyüklükte olacağından, ihtiyaçlarından bahsedilmeli. “Mama yiyecek, altı değişecek, sen de yardım edeceksin, mendil vereceksin” ya da “Bebek odasının rengine sen karar ver” gibi cümlelerle sorumluluk ve kontrol duygusu verilmeli. Yeni kardeşin gelmesinin çok güzel olduğu mesajı verilmeli. “Beraber oynacaksınız, yalnız kalmayacaksın” ifadeleri yararlı.
- Bebek doğduğunda çocuğu hastaneye getirmek de çok anlamlı. Ancak ilk çocuğa olan ilgi sürmeli. Çocuk ikinci plana atıldığı hissine kapılmamalı.
- İki kardeşin arasındaki fark üç yaştan az olunca, annenin sevgisini paylaştıkları için çatışma daha fazla olabiliyor. 5-7 yaş gibi bir yaş farkı olduğunda ise anne daha rahat ediyor çünkü ilk çocuk büyümüş oluyor. Ancak bu sefer de kardeşler arasında kuşak farkı oluyor. Büyük, küçüğü ezebiliyor. Bu nedenle 3-5 yıl gibi bir yaş farkı ideal.
“Çocuğun oyuncaklarını onun izni olmadan bebeğe vermeyin”
Güzide Soyak (Pedagog / VKV Amerikan Hastanesi)
- Kardeş kıskançlığı her çocukta ve aynı oranlarda görülmeyebilir. Yeni bir kardeş geldiğinde çocukta anneden uzaklaşma gelişebilir. Çocuk içe kapanabilir, uyku ve yemek yeme ile ilgili sorunlar ya da sinirlilik olabilir. Alt ıslatma, parmak emme, bebeksi konuşma, ağlama olabilir. Kendisinden istenileni yapmakta isteksiz olabilir. Anneyi kontrol etme ve sevgisini sorgulama eğilimi gelişebilir.
- Anne-babalar diğer kardeşin olmadığı baş başa geçirilen saatler planlamalı. Kardeş bile olsalar her çocuğun kişiliği farklıdır. Farklılıklarına saygı gösterilmeli.
- Yeni bir kardeş gelme aşamasında eşyalarını ve oyuncaklarını onun izni olmadan bebeğe vermeyin.
- 3 yaşındaki bir büyük kardeş bebeğin canlı olduğunu ve ona zarar verebileceğini bilemez, ilgisini gösterdiğimiz tepkiye öfke duyar. Zaman içerisinde bizim davranışlarımızla paralel olumlu ya da olumsuz tutumlar geliştirir. Anne ve babanın çocuklar ile ilgili iş paylaşımı yapmış olması gerekir. Anne, bebeği emzirirken baba da büyük çocuğun giysisini değiştirebilir.
