Duygusal açıdan sağlıklı çocuk yetiştirmenin yolları

Ebeveyn olarak ilişkisel olarak bağımlıysanız çocuğunuzu da size bağımlı olarak yetiştirirsiniz. "Bağımlılık öğrenilen bir özellik olduğundan engelleyebilmek mümkündür" diyen Psikolog Nil Ertürk bunun için yapılması gerekenleri anlatıyor.

Ebeveyn-çocuk ilişkilerinde bağımlılık mutsuzluğa neden olur. Araştırmaların da desteklediği gibi, bağımlılık aile içinde öğrenilen ve nesiller arası aktarılan bir özelliktir. Sağlıklı, kendi başına hareket edebilen kişilerin gelişimini engeller.

Duygusal açıdan sağlıklı çocuk yetiştirmenin yolları

Ebeveynler ilişkisel anlamda bağımlı kişilerse ve bunun farkında olup, bilinçli bir şekilde bu özelliklerini etkisiz hale getirip, çocuklarıyla sağlıklı biçimde etkileşime girmek için çaba harcamıyorlarsa, bu bağımlılık çocuklarına da geçecektir. Fakat bağımlılık öğrenilen bir özellik olduğundan, engelleyebilmek ve unutmak mümkündür.

İlişkisel bağımlılık ile ilgili en büyük sorun, madde bağımlılığında da olduğu gibi kişilerin bunu inkar ediyor olmalarıdır. İlişkisel bağımlılığınız olduğunun farkında olmayıp, iyi niyetinize rağmen çocuklarınızı bu yönde eğitiyorsunuz. Bunun olmasını engellemek için en önemli adım özsaygınız ve iletişiminiz üzerine çalışmaktır.

İlişkisel bağımlılığınız olduğunu nasıl anlarsınız?

• Bir kişiye ya da bir şeye aşırı odaklanma

• Düşük öz saygı

• Kendine güvenmeyen iletişim biçimi

• İhtiyaçları, duyguları ve istekleri değersiz görme

• Zayıf sınırlar

• Kontrol ihtiyacında olmak

Çocuklar kim olduklarını ve ihtiyaç ve duygularını nasıl tanımlayacaklarını, değer biçeceklerini ve ifade edeceklerini ebeveynleriyle olan etkileşimleri sırasında öğrenirler. Bu nedenle, çocuğunuzla nasıl bir iletişim içinde olduğunuz, onun kimlik oluşumunu, benlik algısını ve öz saygısını büyük ölçüde etkiler. Çocuklarının bağımsız ve kendi ayakları üzerinde durabilen birer yetişkin olarak gelişmelerine izin veren sağlıklı ailelerin özellikleri şunlardır:

• Duygu, düşünce ve gözlemlerini ifade etme özgürlüğü

• Eşitlik ve açıklık

• Sağlıklı iletişim

• Mantıklı kurallar

• Besleyici ve destekleyici

• Sağlıklı sınırlar

• Problem çözme

Anne babalar dikkat!
Ebeveynler olarak çocuklarınızı bağımsız birer bireyler olarak yetiştirdiğinizden emin olmanız için dikkat etmeniz gereken 7 temel nokta:

1- Bilgi özgürlüğüne izin verin.

2- Çocuklarınıza saygı gösterin; onları dinleyin ve ciddiye alın.

3- Çocuklarınızın olumlu ve olumsuz duygularını kabul edin.

4- Onların sınırlarına saygı gösterin.

5- Yaşlarına uygun olarak karar vermelerine, sorumluluk almalarına ve bağımsız olmalarına fırsat tanıyın.

6- Kurallarınızı mantık çerçevesinde koyun ve bu kurallarda tutarlı olun. Kural ve cezalarınızın insancıl olduklarından emin olun.

7- Onlara sevginizi göstermek için hediyeler ya da sınır koymama yollarını kullanmayın. Onları ihtiyaçları olan empati ve şefkatle besleyin.

Kaynak: Psychology Today- Darlene Lancer