Üstün olduğunu anlamak için 500 kişinin başvuracağını beklerken, 5 bin kişi mi başvurdu?
- Evet. Kasım ayında okullara zeka testi yapacağımızı belirten posterler gönderdik. 100 kişi başvurur diye tahmin ederken günde 250’den fazla yeni kayıt yapılıyor. Baktık sayı 5 bine doğru gidiyor, hemen Avrupa Mensa ile konuştuk. 8-9-10 Ocak’ta yapmayı planladığımız sınavı şubata erteledik.
Bu testte yaş sınırı var mı?
- Evet. 6 yaş ve yukarısını alıyoruz. 31 Aralık 2003 öncesi doğanları kabul ediyoruz. İnsanlar inanılmaz derecede istekli. Beni arayıp “Çocuğum 5.5 yaşında, 6 ay için bizi geri çevirmeyin” diyenler var.
Niye bu testi yaptırmak istiyorlar?
- Hem kendilerinin, hem de çocuklarının IQ’larını merak ediyorlar. Türkiye’de bu konuyla ilgili pek fazla çalışma yapılmamış.
Üstünleri tanımlayıp sonra ne yapacaksınız?
- Asıl amacımız üstünleri tespit edip yönlendirmek. Öncelikle üstünler, Mensa üyesi oluyor. Bunun uluslararası geçerliliği var. Okullara kabul ediliyor, daha kolay iş bulabiliyorlar. Testte başarılı olup, maddi imkanları olmayanlara da özel kuruluşlardan burslar sağlayacağız.
Peki eğitimleri nasıl olacak?
- Üstünlere yönelik bir okul açılmasına karşıyım. Daha önce de denenmiş, yürümemiş. Çocukları
bu şekilde soyutlamak bence tehlikeli. En iyisi karma eğitim modeli. Anaokulunda üstünlere yönelik ayrı okullar açılabilir. Anaokulunda desteklendikten sonra, normal okula gitsinler.
Türkiye’de de yapılan Wisc-r testi ile sizin girdiğiniz testin farkı nedir?
- Bu testin farkı sosyo-ekonomik düzey farklılığını ortadan kaldırması. İçinde sözel, rakamsal, hatta görsel, şekilsel kartlar var, çok karmaşık. Testi uygulayacak piskoloğun eğitim alması, çocukla bire bir 1.5 saat zaman geçirmesi lazım. Gerçek anlamdaki IQ testi bu.
Türkiye’de kaç üstün olduğunu tahmin ediyorsunuz?
- 1.7 milyon. Dünya nüfusunun yüzde 2-2.5’i üstün kabul ediliyor.
Üstünlerin listesini bir yerlere göndermek beyin göçünü artırır mı?
- Üstün yetenekli insanların listesi yabancıların eline geçecek diye endişe etmek olacak şey değil. Beyin göçünü böyle engelleyemezsiniz. Bu ancak ülkemizin ekonomisi güçlenip gelecek kaygıları azalırsa engellenir.
Çocuğunun üstün olduğunu bilmek ailenin havaya girip, çocuğa fazla yüklenmesine neden olmaz mı?
- Bu endişeleri biz de taşıyoruz. Ama bu işe girmemezlik de yapamayız. Bir de madalyonun öbür yüzü var: Bilsem’lerde (Bilim Sanat Merkezleri) çocuklar ayrılıyor. Oraya gittiğinde çocuk kendisi gibi üstün olanları görüyor. Yalnız kalırsa kendisini dünyanın kralı zanneder.
Siz sınava girdiniz mi?
- Girdim. İlk sınavda genel yetenek testine girdim.
Ya üstün çıkmazsam diye düşünmediniz mi?
- 1979’da IQ testi yaptırmıştım, 146 çıkmıştı. Onun için rahattım.
Üstün zeka ve yetenekliler mi Mensa’ya üye olabiliyor?
- Evet. Ben de üstün zekalı çıkınca dünyadaki yüzde 2’lik seviyeye girdim. Hem üye, hem de Mensa’nın Türkiye Başkanı oldum.
Türkiye’de üstünler pek anlaşılmıyor. Okulda da, evde de yaramaz çocuk deniyor. Siz de aynı sıkıntıları yaşadınız mı?
- Hem de nasıl. Bende hem disleksi, hem dikkat eksikliği, hem de hiperaktivite vardı. Yani bir aşure oluşmuştu. Ailem bunu kavradı ama okulda çok sıkıntılarım oldu.
Çocuklarınıza da test yaptınız mı?
-Evet. Oğullarımdan biri üstün. Öğretmeniyle yakın çalışıyorum. Bilgi, doküman konusunda destek oluyorum. Üstünler, sınıfa kolay uyum sağlamazlar. Çünkü çabuk sıkılırlar, arkadaş ilişkileri sorunludur, zaman zaman dışlanırlar.
ÜSTÜN ÇOCUK NASIL ANLAŞILIR?
Sözcük dağarcığı geniş, belleği kuvvetlidir. Hızlı, kolay ve etkin öğrenir. Yeni durumlara kolay uyum gösterir. İlgi alanı geniştir. Beceriklidir, problemleri ustaca çözer. Daha az dış kontrole ihtiyaç duyar. Girişimci ve ataktır, yeni şeyler yapmak ister. Yüksek düzeyde soyut düşünür. Keşif içeren etkinliklerden hoşlanır. Bilgileri ezberleme dışında, onları kullanma kapasitesine sahiptir. Akranları ve ortam üzerinde baskın olma eğilimine sahiptir. Hedefine ulaşmada mücadelecidir.
Çocuğun geleceğini bir teste bağlayıp, “sen başarılısın, sen değilsin” demek çok yanlış. Ama göreceksiniz, bu iş Türkiye’nin gündemine oturacak. Bardakta mısır gibi ortalık üstün yetenekli çocuklara eğitim verenlerle dolacak.
MENSA NEDİR?
Mensa, 1946 yılında İngiliz hukukçu Roland Berril’le bilim adamı Dr. Lance Ware tarafından kuruldu. Kurmak istedikleri parlak zekalı insanlardan oluşan bir topluluğa sadece yüksek IQ’lular kabul ediliyor. Bu yüzden en üst yüzde 2’ye giren insanları kabul ediyorlar.
Sorularınız, başvurularınız ve istekleriniz için MENSA iletişim adresi
Mensa Türkiye Ofisi
Eski Büyükdere Cad., No: 22,
Park Plaza, Kat: 20,
Maslak, 34398 İstanbul
Tel: +90 (212) 366 5042
Fax: +90 (212) 366 5041
E-mail: info@mensa.org.tr
Nuran Çakmakçı, Hürriyet
