Memorial İstanbul Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü’nden Op. Dr. Mustafa Temel, bebeklerde göz yaşarmasının nedenlerini ve dikkat edilmesi gerekenleri anlatıyor.
Gözyaşı basit bir sıvı, su değildir. Genel olarak üç tabakadan oluşur ve içerisinde gözü koruyan birçok madde bulunur. Uyanık olduğumuz sürece gözyaşı üretimi devam eder. Çünkü gözyaşı kornea tabakamız için hayati derecede önemlidir.
Gözyaşı akmaması ne gibi sağlık sorunlarına neden olur?
Gözyaşı sistemi ile ilgili olarak pek çok hastalık mevcuttur. Bunlardan birisi de bebeklerde alt gözyaşı kanalının kapalı olmasıdır. Bu hastalıkta bu kanalın buruna açıldığı ucundaki kapakçığın doğumda açılmaması söz konusudur. Kanaldan buruna geçemeyen gözyaşı önce gözyaşı kesesinde birikir, sonra da göz kapaklarından dışarıya akarak sulanmaya yol açar. Ayrıca, bir süre sonra da özellikle gözyaşı kesesi enfekte olarak çapaklanma ortaya çıkar. Hatta bazen bu enfeksiyon o kadar güçlü olabilir ki göz çevresine, başa ve hatta vücuda bile yayılabilir.
Nasıl tedavi edilebilir?
Alt gözyaşı kanalı ucunu örten kapakçık aslında çok ince ve narindir. Doğumda kapalı olsa da bazen birkaç hafta veya ay içinde kendiliğinden açılabilir. Ancak birçok bebekte tedavi ihtiyacı oluşabilir. Tedavide tıkanıklık için genellikle masaj yapılır. Gözyaşı kesesi üzerine günde en az üç kez 5-10 kez uygun şekilde basarak yapılacak masaj hastaların büyük çoğunluğunda sorunu çözmeye yeterlidir. Eğer etkili masaja rağmen açılmıyorsa sondalama dediğimiz bir işlemi yapmak gerekir. Bu işlemde cerrahi bıçak, lazer gibi aletler kullanılmaz. Özel, ince sondalarla kapakçık kolayca açılır. Pek çok vakada kolayca ve bir kerede açılır. Tabii söz konusu olan bebek olduğu için işlemi yapabilmek için narkoz gerekir. Ancak bu narkoz yüzeysel ve kısa sürelidir. Ayrıca, narkoz için işlem öncesi 4-6 saat ve işlem sonrası 2-3 saat açlık gerekir.
İlaç kullanımı ne zaman gereklidir?
Masaj ve sondalama dışında bazen antibiyotikli damla ve seyrek olarak da sistemik antibiyotik gerekir. Bu tedaviler enfeksiyon oluştuğunda gereklidir. Enfeksiyon geçince antibiyotik tedavisi kesilir.
Göz yaşarmasının diğer etkenleri
Ayrıca, çocuklarda göz yaşarmasının gözyaşı kanalı sorunları dışında başka çok önemli nedenleri de olabilir. Bunlar arasında gözyaşı drenaj sistemindeki başka çeşit tıkanıklıklar, konjenital glokom (doğuştan göz tansiyonu yüksekliği), kapak kenarlarıyla ilgili olabilecek çeşitli sorunlar, yabancı cisim, bazı kornea hastalıkları, konjonktivit, …gibi göz hastalıkları sayılabilir. Dolayısıyla, göz sulanması şikayetini küçümsememek, aksine çok ciddiye almak gerekmektedir.
