Besin alerjisi nedir?
Besin alerjisi bağışıklık sisteminin normal şartlarda zararsız olan bir besin maddesini, yanlışlıkla zararlı olarak algılaması ve aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkan bir durum.
Besin alerjileri artıyor mu?
Amerika’da besin alerjileri ile ilgili yapılan çalışmaların değerlendirildiği CDC (Centers for Disease Control) raporuna göre besin alerjileri, görülme sıklığı artan bir halk sağlığı problemi. Çocuklardaki besin alerjisi oranı yaklaşık olarak %8 ve son dönemlerde besin alerjileri eskiye nazaran %18 artmış. Besin alerjileri erkek çocuklarda kız çocuklarına göre daha çok görülüyor.
Hangi besinler alerjisiye neden oluyor?
Her türlü besinin gıda alerjisi yapma potansiyeli var, fakat en sık besin alerjisi yapma potansiyeli olan gıdalar, süt, yumurta, buğday, soya, fıstık, fındık, balık ve deniz ürünleri. Eskiye nazaran besin alerjilerinin iyileşme süresi de uzamış durumda. Süt, yumurta, soya ve buğday alerjileri, geçme potansiyelinde iken fıstık, fındık, balık ve deniz ürünlerinin alerjileri ömür boyu devam etme potansiyeline sahip. Besin alerjilerine bağlı anafilaksi geçirme riski ise %50 artmış durumda. Besin alerjisi olan çocuklarda diğer organları tutan alerjik hastalık riski 2-4 kat artıyor (astım gibi).
Besin alerjilerinin belirtileri neler?
Besin alerjileri yaygın olarak görüldüğü gibi sadece deriyi tutmaz başta mide ve bağırsak sistemi olmak üzere birçok organı tutabilir. Örneğin mide ve bağırsak sistemini tuttuğunda ishal, kabızlık, dışkıda kan olması, bağırsaklarda kanama, iştahsızlık, reflü, büyüme geriliği gibi… Solunum sistemini tuttuğunda da, burunda tıkanıklık, kaşıntı, hapşırma, akıntı ve yine akciğerlerde öksürük, hırıltı, nefes darlığına giden astıma neden olabilir. Besin alerjilerinde doğru tanı çok önemli. Çünkü tedavide dokunan gıdanın diyetten çıkarılması gerekiyor. Tanıda deri testlerinin ve kan tetkiklerinin önemi büyüktür ve yaş sınırlaması yok. Yenidoğan bebeğe bile yapılabilir.
D vitamini eksikliği besin alerjilerinin artmasına neden oluyor mu?
Çocuk sağlığı alanında önemli çalışmaların yayınlandığı "Journal of Pediatrics"de, besin alerjileri için özellikle D vitaminin önemine vurgu yapıldı. İki yaşın altındaki çocuklarda D vitamini eksikliği, besin alerjisi geliştirme riskini artırıyor. Çocuklarda besin alerjilerine bağlı görülen atomik dermatiti vakalarındaki; dermatiti şiddetinin, düşük D vitaminin seviyesi ile ilişkili olduğu belirtiliyor. D vitamini seviyesinin çok düşük olduğu tüm çocuklarda, birden fazla besine karşı alerji geliştirme riski artıyor. D Vitamini düşüklüğünün özellikle süt ve buğday alerjileri için risk oluşturduğu bildiriliyor. Kesin alerjisi olan çocuklarda D vitamini seviyesine mutlaka bakılmalı ve eksikliği tedavi edilmeli.
