Hamileyken bebeğimizin zeka gelişimini sağlamak için neler yapabiliriz? Hamileyken nasıl beslenmeli, doğumdan sonra onu nasıl beslemeliyiz? Anne baba olarak onunla nasıl bir iletişim kurmalıyız? Pudra.com araştırdı… Sorularımızın yanıtlarını Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Beril Bayrak Bulucu veriyor…
Bebeğin zeka gelişimi için hamilelik döneminde neler yapılmalı?
- Hamilelik döneminde bebeğin içinde bulunduğu ortam, tüm gelişimi ve sağlığı için gerekli olduğu kadar zeka gelişimi için de önemli. Özellikle annenin düzgün ve dengeli besleniyor olması ve genel sağlığı, bebeğin zeka gelişimini etkiler.
- Bu dönemde annenin balık yağı alması, balık yemesi ya da omega 3 takviyesi almasının, bebeğin zekası üzerine etkili olduğu son yıllarda kanıtlandı.
- Anne adayının aynı zamanda toksik etkilerden korunması da önemli. Annenin maruz kaldığı toksinler, bebeğin tüm sağlığını ve zekasını etkileyebiliyor. Örneğin, ton balığı gibi balıklardan civa alınabiliyor. Bu, normal insanlara zarar vermeyeceği halde, gebelik ya da yenidoğan döneminde zararlı olabiliyor.
- Arsenik gibi pek çok çevresel toksine dikkat etmek gerekiyor. Bunlar bebeğin zekasını negatif etkileyebiliyor.
- Gebelik döneminde sigara ve alkol kullanılmaması çok önemli. Bunlar bebeğin hem normalden küçük olmasına hem de pek çok alanda negatif gelişmesine yol açıyor. Alkolün ve sigaranın bebeğin zeka gelişimini olumsuz etkilediği, son zamanlarda yapılan çalışmalarda ortaya çıktı.
Hangi yiyecekler bebeğin zekasını artırır?
- Omega 3’ün hem hafıza hem de zeka gelişiminde oldukça etkili olduğunu artık biliyoruz.
- Dengeli beslenme son derece önemli bebek için. Bebeğin protein ve karbonhidrat alması da zeka gelişiminde etkili.
- 0-2 yaş arasında alınan yağları kısıtlamıyoruz; çünkü yağ, bu dönemde beyin gelişiminde çok etkili.
- Çinko, kalsiyum, magnezyum gibi minerallerin dengeli biçimde alınması, zeka gelişimi için önemli.
- Anne sütü zeka gelişimi için avantajlı; ancak hazır mamalarda da içeriğine eklenen DHA, ARA gibi maddelerin zeka gelişimine katkısı olduğunu biliyoruz.
Bebeğin zekasını nasıl geliştirebiliriz?
Zeka üzerinde hem genetik faktör hem de uyarım son derece önemli. Anne sütü zekayı olumlu etkiliyor. Ancak bugüne dek yapılan çalışmalar, anne sütünün içeriğinin mi yoksa anne sütü veren annelerin genetik yapısının mı bebeğin zekasında etkili olduğunu kesinleştiremedi. Bilinen bir gerçek var ki o da beslenmenin zeka gelişimi üzerinde son derece etkili olduğu.
Anne babanın bebeği uyarması, zeka gelişimini etkiliyor. En önemli uyarım, sakin bir ses tonuyla bebeğin gözlerinin içine bakarak sürekli konuşmak. Yine dokunsal kontağın bebek zekasını geliştirmede önemli bir yeri var. Bebekle söylenen şarkılar, ritmik melodiler, sevgi dolu bir ortam da çok önemli.
Çok erken yaşlarda kitaplara başlamak gerekiyor. Bebeğin zekasını geliştirecek bir oyuncak varsa, o da kitaptır. Dördüncü aydan itibaren bebeğinizi kitaplarla tanıştırın.
Önemli olan oyuncakların pahalı ya da karışık olması değil, oyuncakla nasıl oynandığı ve oyun esnasında çocukla kurulan birebir kontak. Anne babanın oyuncağı ne kadar yaratıcı kullandığı, ne kadar etkileşime girdiği, bebeğin zeka gelişiminde son derece önemli.