ART Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Senai Aksoy, hamilelikte kabızlık sorununu ve çözümlerini şöyle anlatıyor:
"Genel olarak günde bir defa büyük abdest (defekasyon) yapılır. Bu durumun ebeveynler tarafından bebeklikte verilen tuvalet eğitimi sonucunda gelişen alışkanlıklara bağlı olduğu düşünülüyor. Ancak günümüzün yaşam koşulları insanların (posasız yiyecekler, hareketsiz bir yaşam tarzı vs) kabızlığın gittikçe daha fazla yaygınlaşmasına neden oluyor.
Hamilelik boyunca anne adaylarında genel olarak var olan kabızlık sorunu bir miktar artış gösteriyor. Bu durum anne adaylarının duygusal hassasiyetleri sonucunda olduğundan daha ağır bir sorun olarak algılanıyor. Bundan dolayı kabızlık hamileler arasındaki en yaygın yakınmalardan biri.
Kabızlığa neden olan hormon değişimi ve rahmin bağırsaklara uyguladığı baskı tedavi gerektirmez. Önceki yıllarda bu durum fazlaca abartılmakla birlikte, kabızlığın zehirlenmelere neden olabileceği düşünülüyordu. Ancak kalın bağırsaklarda emilimin fazla olmaması nedeniyle burada uzun süre kalan gaytanın (büyük abdest) herhangi önemli bir yan etkisinin (çok uzun süre kalmaması kaydıyla) olmadığı artık biliniyor. Ayrıca kabızlık sorunu olan anne adaylarına müshil ilaçlarının verilmesinin anlamsız olduğu ve ilaçlara bağımlılıkla birlikte, ishale bağlı tuz-elektrolit kaybının daha büyük olumsuzluklara yol açtığı kabul gören bir gerçek. Bunun dışında bağırsakta oluşan gazın neden olduğu yakınmaların tedavi edilmesi öneriliyor.
Kabızlığa karşı en önemli önlem beslenme değişikliği
Hamilelik süresi boyunca ortaya çıkan hastalıkların başında fissur (makatta çatlak), hemoroit (basur) yer alıyor. Bu hastalıklara bağlı olarak ağrı, üşenme, tuvalet bulamama nedeniyle defekasyon işleminin ertelenmesi sonucu rektum zamanla genişliyor, tembelleşiyor ve aşırı ıkınmalar sonucu sinirlerin de zedelenmesiyle kabızlık iyice yerleşiyor. Yakınmaları hafifletmenin en uygun çözüm yolu anne adayının her gün aynı saatte kendisini tuvalete çıkmak (defekasyon) için zorlaması. Tuvalete çıkarken (defekasyon) rektumun boşalmasına neden olan karın içi basınç artmasını sağlamak için en uygun pozisyonda bulunmak gerekiyor.
Hamilelere kabızlık tedavisi
Anne adayının anal fissur, hemoroit gibi ağrılı defekasyon ve sonucunda seyrek olarak tuvalete gitmeye neden olan rahatsızlıkları varsa tedavi edilmeli. Tedavide ağızdan alınan ilaçlar ve diyet büyük bir rol oynamazlar. En iyi çözüm yolu hamilenin kendi çabası ve küçük lavmanlar yapmak. Lavmanlar normal refleks oluşuncaya kadar iki günde bir tekrarlanabiliyor.
Hamilelik süresince hormon değişiminin neden olduğu kabızlığı artıran etkenler hareketsiz bir yaşam tarzı, posasız yiyecekler ve az su içmek. Kabızlığın yarattığı rahatsızlıkları azaltmak için diyet yapmak öneriliyor.
Özellikle lifli, posalı her çeşit sebze ve meyve, nişastalı, zeytinyağlı yemekler ve bol su almak bağırsak hareketlerini artırıyor. Ayrıca yakınmaları azaltmak için akşamları erik veya kayısı kompostosu içilebilir. Sabah ise yenilen birkaç kuru incir çoğu zaman rahatsızlığı azaltır. Bunların dışında sabahları bir bardak ılık su içmek de bağırsak hareketlerini artırabilir. Hemoroit ve fissurler, kabızlıkla birlikte artıyor. Bu nedenle her şeyden önce düzenli tuvalet alışkanlığının yeniden kazanılması gerekiyor.
Kabızlığı önlemek için beslenme önerileri
- Her türlü lifli gıdayı (çiğ sebze ve meyveleri) bolca tüketebilirsiniz.
- Meyve suları, kuru kayısı, kuru erik, kuru incir kompostoları içebilirsiniz.
- Sabah kahvaltısı sırasında bir bardak şekerli ılık su içebilirsiniz. Dilerseniz suya bir kaşık yağ ilave edebilirsiniz.
- Egzersiz yapmayı ihmal etmeyin. Özellikle mümkün olduğunca yürüyüş yapmaya çalışın.
- Aldığınız önlem sonucunda yakınlarınızda bir değişim olmazsa, doktorunuza tedavi yöntemleri konusunda danışabilirsiniz.
