İkili test nedir ve neden yapılmalıdır? Üçlü test nedir, ne tür bulgular verebilir? Tarama testiyle Down Sendromlu çocuklar önceden teşhis edebilir mi? Tarama testleri ne zaman yapılır? Amniyosentez yaptırmak ne zaman gereklidir? Kimler mutlaka amniyosentez yaptırmalıdır? UZMANTV'den Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kağan Kocatepe açıklıyor:
Down Sendromu tarama testi
- Hamileliğin 11-14. haftalarında bazı özel testlerle birlikte bebeğin ense kalınlığı ölçülür.
- 11-14. haftalar arasında yapılan testlerle bebekte Down Sendromu taraması yapılır.
- 11-14. hafta testlerinde risk görülen kişilere kesin teşhis için amniyosentez önerilir.
İkili test (11-14 testi) nedir?
Anne adaylarına hamilelik döneminin 11-14’üncü haftaları arasında yapılan ve iki bölümden oluşan testtir.
Birinci bölümde, ultrasonografi ile bebeğin ensesindeki boşluk ölçülür. Ensedeki boşluğun belli bir miktarın altında olması gerekir. Bebeğin baş-popo mesafesi de ölçülür ve anne adayından kan alınır. Bu üç bilgi ile birlikte anne adayının yaşı ve kilosu da bilgisayar ortamına aktarılarak down sendromu risk belirlemesi yapılır.
Bu testle ‘kesin vardır’ denmez, ancak olasılık ortaya konulur. Risk yüksek çıkarsa amniyosentez uygulanır. 11-14 testi bütün anne adaylarına yapılır, ancak 37 yaşından büyük annelere direkt olarak amniyosentez önerilen durumlar daha fazladır. Çünkü bu yaştan sonra 11-14 testi kromozom bozukluğu tespiti için yeterli gelmeyebilir.Üçlü test nedir?
Hamileliğin 16-22’nci haftaları arasında, anne adayından alınan kanda üç ayrı hormonun incelenmesiyle down sendromu riski belirlemesi yapılan testtir. Beraberinde anne adayının yaşı, gebelik haftası ve kilosuna ait bilgiler de bilgisayara aktarılarak down sendromu risk olasılığı hesaplanır.
Bu, sadece bir tarama testidir. İkili veya üçlü testte sorun çıkması, mutlaka down sendromu olduğu anlamına gelmez. Bunun arkasından amniyosentez yapılsa bile çoğu zaman bir down sendromu durumu çıkmaz. Sadece risk en aza indirilir ve şüphe giderilir.
Amniyosentez hangi durumlarda yapılır?
Bebeğin kromozomalarının bozuk olduğu şüphesi yüksek olduğu her durumda uygulanır.
Ultrasonda herhangi bir sorun görüldüğünde ya da görülmediğinde, kromozomlarda bir bozukluk olduğundan şüphelenilmişse, bütün gebelik boyunca yapılan testlerde herhangi bir sorun saptanmışsa amniyosentez uygulanır.
11-14’üncü hafta testi dediğimiz ikili testte, 16-20’nci haftalar arasında yapılan üçlü veya dörtlü testte ya da bir ultrasonda veya detaylı ultrasonda down sendromu veya diğer kromozom bozuklukları riski yüksek çıkmışsa amniyosentez yapılır.
Anne adayı, daha önce yaşadığı gebelikte kromozom bozukluğu olan çocuk doğurmuşsa, test veya ultrasonda hiçbir bulgu, risk olmasa bile amniyosentez uygulanır.
Yine ailede kromozom bozukluğu olan biri ya da herhangi bir genetik hastalık varsa amniyosentez gerekir.
Amniyosentezi kimler mutlaka yaptırmalı?
- Amniyosentez, kromozom veya gen durumundan şüphelenilen her durumda yapılmalıdır.
- Daha önceki gebeliklerinde ve ailesinde hiçbir sorun yokken, mevcut gebeliğinde ikili, üçlü ve dörtlü testlerde veya detaylı ultrasonografide bebekle ilgili bir sorundan şüpheleniliyorsa, Anne adayı daha önceden kromozom veya genetik bozukluğu çağrıştıran sakat doğum yapmışsa,
- Ailede genetik bozukluk veya kromozom bozukluğu olma ihtimali varsa ve bir genetik hastalık taşıyıcılığı varsa,
- İleri yaş hamileliği söz konusuysa amniyosentez yapılır.
Amniyosentez hakkında daha detaylı bilgi almak için Amniyosentez nedir? Neden yapılır? yazımıza tıklayın.
