Prematüre bebekler gebelik yaşına göre 3'e ayrılır:
1. Grup ileri derecede (24-31 hafta)
2. Grup orta derecede (32-35 hafta)
3. Grup sınırda (36-37 hafta)
Doğum ağırlıklarına göre de 3'e ayrılır:
Düşük doğum ağırlığı : Bebeğin doğumda 2500 gr.dan az olması
Çok düşük doğum ağırlığı : Bebeğin doğumda 1500 gr.dan az olması.
Aşırı düşük doğum ağırlığı: Bebeğin doğumda 1000 gr.dan az olması.
Prematüre Doğumun Nedenleri
Anne karnındaki bebek (fetus), rahim içinde “amniyon sıvısı” içinde büyür ve başta oksijen olmak üzere her türlü gereksinim ve beslenmesi gebelik eşi (plasenta) aracılığı ile olur. Atıklar yine plasenta aracılığı ile atılır. Yani fetusun beslenmesi annenin kan dolaşımı aracılığı ile olmaktadır. Kan dolaşımındaki sorunlar, annedeki bazı problemler, fetusun içinde bulunduğu rahimdeki bozukluklar ya da fetusun kendisine ait hastalıklar, zamanından önce yani prematüre doğuma neden olabilmektedir.
Anne’den Kaynaklanan Nedenler
* Anne yaşı: İdeal gebelik yaşı 20-30 yaş arasıdır. Hamilelik dönemi ve doğum sonrası bakım, anne yaşından etkilenir. 17 yaş öncesi ve 35 yaşından sonraki gebelikler risklidir. Erken yaş gebeliklerinde annede yüksek tansiyon ile seyreden ve eklampsi, geç yaş gebeliklerinde bebekte Down Sendromu (Mongol bebek) gibi kromozom anormallikleri görülebilmektedir.
* Hipertansiyon: Kan dolaşımı aracılığı ile beslenen fetus, annenin hipertansiyonundan etkilenir. Hipertansiyon önceden olabileceği gibi gebelikte de ortaya çıkabilir. Annedeki hipertansiyon hem annenin yaşamını tehlikeye atar, hem de doğum ağırlığı düşük bebek ya da erken doğum riski yaratır.
* Kronik hastalık: Kalp, böbrek, akciğer, damar hastalığı gibi annedeki kronik hastalıklar, prematüre bebek doğum riskinin artmasına neden olur.
* Düşük gelir düzeyi: Yoksulluk, küçük yaşta gebelik, yetersiz beslenme ve yetersiz gebelik bakımı gibi nedenlerle premetüre bebek doğurma riski artar.
* Sık doğum: Annenin doğumdan sonra fiziksel ve ruhsal olarak toparlanabilmesi ve bir sonraki hamileliğin sağlıklı gerçekleşebilmesi için, iki gebelik arasında en az iki yıl olması gerekir.
* Enfeksiyon: Enfeksiyonda vücudun salgıladığı ve vücudun savunma mekanizmasını oluşturan bazı maddeler, rahmin kasılmasına neden olarak erken doğuma neden olurlar.Erken doğumların %16’sında amnion mayide enfeksiyon görülmektedir. Hamilelik döneminizde, idrar yolu enfeksiyonu gibi her türlü enfeksiyonun acilen saptanarak, uygun antibiyotik tedavisine başlanması erken doğum riskini azaltır.
* Sigara veya uyuşturucu kullanımı: Gebelikte sigara kullanımı, fetus ve plasentada bir yandan karboksihemoglobinin artıp oksijenin azalmasına, bir yandan da içerdiği nikotin ile prematüre bebek doğum riskinin artmasına neden olur. Kokain ve amfetamin gibi keyif verici ilaçlar da, prematüre doğuma neden olurlar. Kokain, plasentanın ayrılmasına ve annede hipertansiyona neden olmakta, ayrıca direk olarak rahmin kasılmasına da neden olarak prematüre doğuma neden olmaktadır.
Genital Nedenler
Rahim ve doğum kanalındaki yapısal bozukluklar (örneğin rahim içinde tümör, rahimin bir zarla ikiye bölünmüş olması) prematüre bebek doğuma neden olurlar. Bunlardan Servikal Yetersizlik olarak adlandırılan durumda düşük ya da erken doğum olmakta, bunun için de gebelere doğum zamanına kadar yatak istrihati verilerek erken doğum önlenmeye çalışılmaktadır.
Diğer Nedenler
Erken membran rüptürü: Amniyon sıvısını içeren su kesesisin doğum zamanı gelmeden önce açılması durumudur (Normalde doğum sırasında su kesesi açılır). Birlikte enfeksiyon riski de vardır.
Polihidramnios: Amniyos sıvısının normalden fazla olması durumudur. Artan rahim içi hacim nedeni ile erken doğum olur.