Diş fırçalama eğitimine ne zaman başlanabilir?
Diş Hekimi Çağdaş Kışlaoğlu çocukların ileriki yaşlarda bu alışkanlığı sürdürmesinin en kolay ve etkili yöntemi erken yaşlarda dişlerin fırçalanmaya başlanması olduğunu belirtiyor. Diş fırçalama eğitimine ise bebeklerin arka dişleri çıkmaya başladıktan sonra başlanmalıdır. İlk fırçalama girişimleri düşünüldüğünden daha zor olabilir. Fakat zamanla bu bebeğinizin de hoşuna giden bir alışkanlık halini alacaktır. Süt dişlerinin yeni çıkmaya başladığı zamanlarda fırçalamanın düzenli olarak yapılması dişetlerine masaj etkisi yaparak bebeğinizin rahatlamasına ve diş çıkarken hissettiği ağrılarının azalmasına sebep olacaktır.
Çocuklar okul çağına gelinceye kadar tam anlamıyla diş fırçalama alışkanlığını kazanmaları zordur. Genel olarak çocuklar dişlerini fırçalarken dişlerin ön yüzeylerini ve görebildikleri alanları temizlerler. Fakat asıl temizlenmesi önemli olan bölge çiğneme dişlerinin yüzeyleridir. Bu sebeple anne ve babalar çocukları diş fırçalarken mutlaka kontrol ederek onlara doğru diş eğitimini vermelidirler.
Diş Hekimi Mustafa Tuğra Kaya ise 6. ayda temizliği yapacak olan ilk kişinin anne olduğunu söylüyor. Anne karbonatlı suya batırılmış bir pamukla çocuğun dişlerini silmeli. Ne zaman ki çocuk bir fırçayı sapından kavrayacak bir yaşa gelirse o yaşta hemen eline bir fırça vermek gerekir. Eline fırça alabilmeye başladığı zaman dişlerini etkin fırçaladığı ya da fırçalamadığına bakılmaksızın, fırçayı ağzına sokup hareket ettirmesi bile yeterli olur. Çünkü bu ilk alışkanlığın başlangıcıdır. Çocuğun modelleme yapabilmesini sağlamak için onunla beraber dişleri fırçalamak en iyi hareket olur. Çocuk bir fırçayı tutabildiği yaşa geldiğinde kendisine küçük uçlu, yani çok uzun olmayan, bizim bir yetişkinin parmak boğumunu geçmeyecek kadar bir ebatta, çok aşırı uzun kılları olmayan bir fırça almak lazım.
Çocuklarda nasıl bir diş fırçası ve macun kullanılmalıdır?
Florence Nightingale Hastanesi yetkilileri çocuğun ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçalarını öneriyor. Şu an piyasada çocuklar için özel hazırlanmış fırça ve macunlar bulunmaktadır. Çocuklar diş macununun tadını çok severler ve fırçalama esnasında yutarlar. Bu nedenle 3 yaşından küçük çocuklarda diş macunu kullanılmaması daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Miktarını ise bir nohut büyüklüğünde olmalı.
Diş Hekimi Çağdaş Kışlaoğlu da diş fırçasının düzenli olarak 6 ayda bir değiştirilmesi gerektiğini hatırlatıyor ve ekliyor: “Çocukların dişleri günde 2 kez sabah kahvaltısından sonra ve gece yatmadan önce 3’er dakikalık periyotlarda fırçalamalıdır.”
Çocuklara diş fırçalama nasıl sevdirilebilir?
Diş Hekimi Çağdaş Kışlaoğlu’nun önerileri:
- Çocuğunuzla aynı anda dişlerinizi fırçalayın. Çünkü çocuklar anne ve babalarının davranışlarından etkilenir.
- Çocuklara çeşitli renklerde sevdiği birkaç fırça alın. Böylece değiştirerek kullandığı zaman bunu bir oyun haline getirebilir. Bu alışkanlığı daha kolay kazanır.
- Çocuğunuza onun sevdiği çizgi film karakterlerinin bulunduğu piyasada satılan diş fırça ve macunlardan alarak diş fırçalama işlemini daha sevimli bir hale getirin.
- Çocuğunuzun boyuna uygun bir diş fırçalama panosu oluşturun.
- Önce kendisinin dişlerini fırçalamasına izin verin daha sonra örneklerle ona gösterin.
- Oyuncak bebeklerinin ya da oyuncaklarının dişlerini fırçalamalarını isteyin. Böylece herkesin dişlerini fırçalaması gerektiğine inanacaktır.
- Çocuklarınıza diş fırçalama alışkanlığının yanı sıra doğru beslenme alışkanlığını da kazandırmanız çok önemlidir. Şeker, çikolata, cips gibi yiyecekleri sınırlı tüketmesine izin verin.
- Şeker ve benzeri ürünleri yedikten sonra bir ayna yardımıyla dişlerinde ki şeker artıklarını gösterin. Fırçaladıktan sonra da tekrar bir ayna yardımı dişlerini çocuğunuza gösterin. Böylece dişlerinin temiz olduğunu görmesi ona bu işlemin gerekli olduğunu düşündürecektir.
- Dişlerini fırçaladıktan sonra mutlaka takdir edin ve onu ödüllendirin.
Florence Nightingale Hastanesi’nin önerileri:
- Dişlerini fırçalarken ayrı bir diş fırçası ile siz de kendi dişlerinizi fırçalayın. Ona birkaç tane diş fırçası ve diş macunu alın. Bu fırça ve macunlar farklı renkte ve değişik çizgi roman kahramanlarının olduğu fırça ve macun olsun. Her seferinde başka bir ikili seçmesini sağlayın. Bu seçim onun diş fırçalama isteğini ve motivasyonunu artıracaktır.
- Önce kendisinin dişlerini fırçalamasını bekleyin, sonra siz onun oda sizin dişlerinizi fırçalasın. Evde mutlaka diş fırçalama panosu oluşturun ve her fırçalamadan sonra pano üzerinde işaretleme yapın. Banyoya bir kum saati yerleştirin ve her fırçalamada kum saatini ters çevirerek zaman tutun yaklaşık 2 dakikalık diş fırçalama yeterli olacaktır.
- Unutmayın ki çocuğunuzun diş çürüğü hakkında hiçbir bilgisi yoktur.Ona yapışkan özelliği olan şeker, çikolata, bisküvi yedirin ve aynada dişlerinin üzerine nasıl yapıştığını gösterin. Daha sonra dişlerini fırçalatın ve dişlerinin ne kadar güzel, temiz ve beyaz olduğunu ona aynada gösterin.
