Doğal bir doğum yapabilmek için alternatif yaklaşımlar annenin doğumunu gerçekleştirmek isteyebileceği farklı koşulları ve bunun için yapması gereken hazırlıkları tanımlar.
Bu alternatiflerin çoğu, evde doğal bir doğum yapmak isteyen annelere özel olarak geliştirilmiş olsa da, hastanede doğum yapma kararını veren annelerin de “doğal doğum”u yaşamalarına olanak sağlar.
İşte alternatif doğal doğum teknikleri:
Dik oturarak doğurmak veya çömelmek (Vertikal doğum)
Çömelme esnasında pelvis tam anlamıyla açılır, pelvik çap normalden %10 daha geniş olur ve derinliği çömelme esnasında azalır. Doğumun ikinci evresi olan ıkınma evresi kısalır. Anne dik olduğundan yerçekiminden faydalanarak bebeğini aşağı hareket ettirir. Rahme ve büyük ana damarlara olan bası azaldığından rahme ve sonuçta bebeğe daha fazla oksijen gider. Vertikal doğum pozisyonlarında kasılmanın yoğunluğu yerçekimi nedeniyle artar; aynı zamanda sırta vuran ağrı azalır. Ancak modern toplumlarda bu tamamıyla unutulmuş oturma şekline yeniden alışmak zaman alabilir. Bu nedenle çömelme egzersizleri yapmanızda fayda vardır.
Prenatal (doğum öncesi) yoga
Gebeliğiniz süresince yoga yapmanız sizi bu süreçte meydana gelebilen mide bulantısından, sırt ağrısından, ödemli eller ve bacaklardan, varis oluşumundan, uykusuzluktan ve baş ağrısından koruyabilir. Yoga duruşları ile pelvik taban bilincine varırsınız, zamanı geldiğinde doğum yolunu bilinçli olarak rahatlatıp açabilirsiniz. Pelvik taban kasları çalıştırılarak doğum sonrası oluşabilecek sarkmalar önlenebilir, akciğer kapasitesi nefes egzersizleriyle artırılır ve bebeğinize daha fazla oksijen gönderirsiniz.
Prenatal yogada da çömelmeye önem verilir, duruşlarda nefese dikkat edilerek doğuma hazırlık egzersizleri yapılır. Doğal nefesin farkına varılır, nefes yolları çalıştırılır (Pranayama). Öğrenilen nefes tekniği ile pelvik taban kasları kontrol edilir. Doğum sancısının etkisi artırılırken ağrısı hissedilmez ve derin nefes sayesinde vücut rahat ve gevşek kalır. Meditasyon yaparken bebeğinizle daha derin bir bağ kurar, meditasyon sırasında öğrenilen gevşeme tekniklerini doğum sırasında sancılar arasında rahatlamak ve dinlenmek için kullanırsınız.
Hypnobirthing
Hypnobirthing doğum sırasında kullanabileceğiniz bir kendi kendini telkin tekniğidir. Bu teknik size sertifikalı bir eğitmen tarafından öğretilir. Bu tekniğin amacı korku-gerginlik-ağrı sendromunu engellemek ya da oluşmuş olan sendromu hafifleterek ortadan kaldırmaktır.
Doğum nedeniyle duyulan kaygı korkuya neden olur. Korku sonucu fiziksel ve psikolojik olarak gerilirsiniz. Bu gerginlik doğum kanalınızı daraltır, doğum uzar ve ağrı oluşur. HypnoBirthing kursunda kendi kendinizi telkin teknikleri öğrenip doğum ile ilgili kaygı ve korkularınızdan kurtulursunuz.
Kendi kendine yapılan bu hipnoz tekniğinde anne adayı kendi bedenini kendisi gevşetip vücudun doğal ağrı kesicisi olan endorfinin salgılanması sağlar. Bu telkinler sırasında anne adayına doğum eşi olarak baba yardımcı olur, ona çeşitli masajlar uygular ve annenin konsantrasyonunu bozabilecek etkenleri engeller. Destekleyici bedensel egzersizlerle (çömelme, esneme vs.) pelvis açılır ve hareketliliği artırılır. Hypnobirthing ile gevşeyebilmeyi ve özel nefes teknikleri kullanımını öğrenen anne adayları doğum esnasında yorulmazlar ve bebeklerini sakin ve huzurlu bir biçimde doğurma imkanı bulurlar.
Suda doğum
Suda doğumda doğum beden ısısında olan suyla dolu bir küvetin içinde gerçekleşir. Suyun kaldırma gücü ve sıcaklığı doğumun rahat geçmesini sağlar. Bu uygulamada, rahim ağzı daha rahat açılır ve bebek anne karnındaki sıvının içinden bir başka sıvıya doğar. Göbek kordonu henüz kesilmediğinden bebeğiniz oksijensiz kalmaz. Suda doğum için gebelik sürecinizin sağlıklı geçmiş olması ve risksiz gebe sınıfında olmanız istenir.
Bradley metodu
Bradley metodu 1960’larda annelerin doğal doğum yapabilmeleri amacıyla geliştirilmiş bir tekniktir. Bu teknikte daha çok partneriniz doğum eşiniz veya doğum koçunuz olur ve doğum süresince çeşitli tekniklerle sizi rahatlatır. Baba, anne adayı ile nefes alıp verir ve doğum sürecinde annenin dikkatini dağıtabilecek her türlü faktörü ortadan kaldırmaya çalışır.
Alexander tekniği
Bu teknikte beden duruşunun ve hareketinin bedensel fonksiyonların üzerindeki etkisi önem kazanmıştır. Bedenin taşınma biçimine odaklanan bu teknikte ağrıya tepki verip onunla savaşmaktansa bedeni rahat ve gevşek bırakmayı öğrenip bu ağrıya kendinizi bırakmayı öğrenirsiniz.
Lamaze tekniği
1951 yılında resmen Dr. Ferdinand Lamaze tarafından ortaya konulan bu teknik 1960’lardan beri oldukça popüler bir teknik olarak öğretilmiş, ancak daha güncel yaklaşımlar karşısında zamanla geriye düşmeye başlamıştır. Bu teknik ritmik nefes alıp vermeyi, konsantrasyon ve gevşeme tekniklerini, masaj ve hareket şekillerini içerir. Öğrendiğiniz nefes teknikleri doğum sancılarını daha rahat atlatmanıza ve bebeğinize daha fazla oksijen göndermenize yardımcı olur.
Doğum dansı
Popüler göbek dansına benzetilebilecek bu müzikli ritmik egzersizlerde, pelvik hareketler öne çıkar. Özellikle kalça kullanarak dans etmenin sonucunda anne, bedeniyle daha barışık ve daha rahat olur. Doğumun birinci evresi olan rahim ağzının açılması evresi daha hızlı ilerler.. Doğum dansı seminerlerinde oryantal göbek dansından, Afrika dansına, Latin danslarından Karayiplere özgü dans hareketlerine kadar birçok hareket öğrenirken, doğumunuzu kolaylaştırmanın, ağrı ile baş etmenin çeşitli teknikleri ile tanışırsınız.
Doğum koçluğu
Doula veya doğum koçu, doğum öncesinde, sırasında ve sonrasında anneye fiziksel, psikolojik, duygusal ve bilgi olarak destek sağlayan profesyonel anlamda eğitimli kişilere denir. Doğum koçu (doula) anne adayını doğuma duygusal, fiziksel ve zihinsel olarak hazırlar, doğum sırasında bilgi ve güven vererek, çeşitli tekniklerle rahatlatarak, cesaret aşılayarak, doğumun anne adayı için doğal ve huzurlu geçmesini sağlar.
Doula sizinle nefes teknikleri uygulayarak açılma fazının daha hızlı ve daha az ağrılı geçmesine, bebeğe daha rahat ve fazla oksijen gitmesine yardımcı olur. Çeşitli masaj teknikleri ile bele veya kuyruk sokumuna vuran ağrıyı azaltır, bebeğinizi “aşağıya” doğru daha kolay yönlendirmenize yardım eder. Doğum koçluğunun anneye sadece duygusal anlamda destek olmakla kalmayıp, annenin daha sağlıklı bir doğum yapıp daha sağlıklı bir bebeğe sahip olmasına yardımcı olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlandı.
Op. Dr. Dilek Cengiz
www.merihkenet.com
