Farklılık yaratan, maruz kaldıkları işlenme tipleri ve süreçleridir. Aynı bitki, farklı işlemlerden geçirilerek farklı çaylar elde edilir.
Yeşil çay, siyah çaya göre daha az işlemden geçer. Genç çay bitkisi az miktarda işlemden geçirilip az miktarda okside olduğundan en fazla sağlık koruyucu antioksidanları (polifenoller) içerir.
En az antioksidan ise ne yazık ki siyah çayda bulunur. Siyah çay en çok işlemden geçen, en çok okside edilen çaydır. Faydalı antioksidan düzeyi en azdır. Ancak kafein miktarı en çok olan çay tipidir. Bu nedenle sabah uyanmak için tercih edilir.
Siyah çay geleneksel olarak ülkemizde, Avrupa’da ve Kuzey Amerika’da daha çok içilir. Yeşil çay ise daha çok Asya’da tüketilir.
Bilim, çay içmenin, özellikle de yeşil çay içmenin sağlığımız için faydalı olduğunu gösterir.
Kadınlarda 2-3 fincan yeşil çay içmek kalp hastalığı riskini azaltır. Erkeklerde ise yeşil çay içmek kolestrol düzeylerini düşürür.
Ayrıca yeşil çay metabolizmayı hızlandırır, yağ yakımını artırır ve kilo vermeyi kolaylaştırır. Ancak kilo verme konusunda tek başına yeşil çaydan bir mucize beklememelisiniz. Uygulayacağınız sağlıklı bir beslenme planına ya da egzersiz programına ilave olarak günde 2-3 fincan yeşil çay içtiğinizde kilo vermenizin kolaylaştığını görürsünüz.
Çayın içerisinde uyarıcı bir madde olan kafein ve bir de sakinleştirici etkisi olan bir aminoasit L-theanin bulunur. Bu nedenle ders çalışmak zorunda olan öğrenciler ya da işte konsantrasyon gerektiren durumlarda kahvedeki kafeinin yan etkilerini yaşamak istemeyenlere çay içmelerini öneriyorum.
Önemli bir not: Çay, içerdiği kafein nedeniyle sizde çarpıntı yapıyorsa şu önerimi deneyin. Size anlattığım bu yöntemle çayınızı kendiniz kolayca dekafeine edeceksiniz. Kafein yüksek oranda ve hızlıca suda çözülür. Çayınıza biraz kaynattığınız sudan ilave edip 30 sn kafeinin çözülmesini bekleyin, bu suyu dökün ve sonra yeniden sıcak su ilave ederek çayınızı hazırlayın.
Sağlıcakla kalın.
Op. Dr. Ebru Aydın
Bütüncül Tıp ve Kadın Hastalıkları & Doğum Uzmanı
Dcakademi.com