İnsanların estetik kaygılarını, minimum çaba ile daha iyi görünme ve daha iyi hissetme zaaflarını bilen kişilerce ticari amaçla piyasaya sürülmüş, bilimsel dayanağı olmayan, kısa ve uzun vadede kiloyu ve sağlığı olumsuz etkileyen moda diyetler, çoğu kişide kilo kaygısının artmasına, diyet yapmanın yaşam tarzı haline gelmesine yol açıyor.

Moda diyetler hangileri?
Ayırma diyeti (karbonhidrat ve proteinin beraber tüketilmemesi), Dr. Atkins diyeti, tek besine dayalı diyetler (ekmek diyeti, makarna diyeti, çorba diyeti…), kan grubuna göre diyet, Hollywood diyeti, formula diyetler (endüstriyel üretilmiş toz şeklindeki çorba ve içeceklerden oluşuyor) olarak sıralanabilir. Bu diyetler hızlı zayıflatmayı vaat etmenin yanı sıra bazı besin karışımlarını mucize olarak tanıtma, bazı besinleri sınırsız tüketmeyi önerme, onları iyi-kötü diye sınıflandırma gibi özelliklere sahip.


Şok diyetler kilo aldırıyor
Pek çok kişi hızlı zayıflatmayı vaat eden moda diyetlerin cazibesine kapılırken, aklımıza gelen ilk soru şu: Bu diyetler sağlıklı mı ve gerçekten kilo verdiriyor mu? Bu diyetler kilo verdirmesine verdiriyor ancak beslenme uzmanları, sağlıklı zayıflamanın bu diyetlerle sağlanamayacağı ve moda diyetle zayıflamanın gerçek zayıflama olmadığı konusunda hemfikir. Çünkü moda diyetlerin ilk 3-7 günde kiloda hızlı değişiklik sağlamaları, vücuttan su atıldığı için oluyor. Bu diyetlerin genelde kalorisi ve karbonhidratı çok düşük olduğundan vücut temel ihtiyacı için kendi deposundaki karbonhidratı kullanıyor. Depolanmış karbonhidratın her bir gramı vücutta 2-4 gram su bağladığından, depo kullanıldığında su açığa çıkıyor. Su vücuttan atıldığında da kilo düşüyor. Diyet kesildiğinde ve normal gıdalara dönüldüğünde ise bu su ve tabii ki kilolar da geri dönüyor. Diyet esnasında belli besinlere ağırlık verildiğinden yasaklanan gıdalara karşı aşırı istek oluşuyor ve diyet sonrasında bu besinlere hücum edilince kilo alınıyor. Üstelik düşük karbonhidratlı diyetlerle yağ dışı dokuların, özellikle de kasların kaybı artıyor. Oysa bir diyette asıl olması gereken, yağ kaybetmek. Kısa zamanda zayıflatmayı vaat eden diyetler, insanları egzersizden de uzaklaştırdığı için zaman içinde kilo almayı destekliyor.

Yeme bozukluğuna yol açıyor
Moda diyetlerin yan etkileri baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, sinirlilik, yorgunluk, bulantı, ishal, kabızlık, kalp ritminde bozukluk, tansiyon düşüklüğü, saç dökülmesi, bazal metabolizma hızında azalma şeklinde ortaya çıkıyor. Daha çok gençlerin uyguladığı bu diyetlerin sık ve bilinçsiz yapılması, kişiyi psikolojik yönden de etkiliyor. Çok sık yapılan çok düşük kalorili diyetler sonucu çeşitli yeme bozukluklarının ortaya çıkması da mümkün.

Sağlıklı zayıflama nasıl olur?
Uzmanlar, dengeli ve kalorisi çok düşük olmayan bir diyet sayesinde vücuttaki yağın yakıldığını, yağ dışındaki dokuların korunduğunu, besinlerden gelen karbonhidrat ve proteinin vücudun temel ihtiyaçları için kullanıldığını söylüyorlar. Unutmayın, dengeli bir diyette etkin bir zayıflatma periyoduna giriş, diyetin en az 15-20 gün uygulanmasını gerektiriyor. Vücut sıvılarının dengeye ulaşması ve yağ kaybının en yüksek orana çıkması 20 günü buluyor. Sağlıklı bir zayıflama programında dengeli bir diyetle beraber egzersiz de yapılması gerekiyor. Çünkü egzersiz yağların yakılmasını kolaylaştırıyor.