Çocuğunuz size karşı silah olarak kullanacak
Siz çocuklarınızın yanında onun az yediğini ne kadar söylerseniz, o çocuk da bunu o kadar çok size karşı silah olarak kullanacaktır. 10 aylık bebeğinize el çırp dediğinizde çırpıyor, bunu anlıyor da, benim çocuğum zorla yiyor ya da yemiyor dediğinizde onun bunu anlamadığını mı sanıyorsunuz? Kesinlikle yemekle ilgili iyi ya da kötü yorumlarda bulunmamak gerekir. Yemek, yemek saati geldiğinde ya da acıkıldığında, ailecek oturulup yenilen bir zaman diliminde olmalıdır.
11-36 ay arası damak tadı değişebilir
Bebeğinizin yeme alışkanlıkları 11-36 ay arasında birden değişebilir. Eskiden sevdiği yemekleri yemeyebilir, ama bunu konu haline getirmemelisiniz. Evde ne pişiyorsa onu önüne koymalısınız. Yemediği takdirde farklı alternatifler sunmanıza gerek yok. O bilecektir ki yemek saatinde ne konulursa o yenir. Yemezse de bir sonraki öğünü bekler. Çocuğunuzun damak tadı da değişebilir. Buna da saygı duymak gerekir.
Bir arkadaşım bana “Didem, çocuklar için sen de yemek kitabı çıkarsana” dedi. Bu kadar zengin bir mutfak kültürümüz olan ülkede çocuklarımız için ayrıca yemek kitabı çıkarmaya gerek yoktur. Eğer bir evde tencere yemeği kültürü varsa, o evde büyük ihtimal sağlıklı yemekler pişiyordur. Önemli olan içine konulan yağ ve tuz miktarı ve yenilen porsiyondur. Evde çocuk in ayrı yemek PİŞMEZ! Çocuklar için yemek kitapları çıkarmaya en meraklı ülke Amerika’dır çünkü obezitenin hızla arttığı bu ülkede bir yemek kültürü yoktur. Bizlerin de, yemek kültürü olmayan bir ülkeyi bu anlamda taklit etmeye çalışmamız acı bir gerçektir. Aldığım eğitim ve beslenme hayatımdaki iş tecrübelerime dayanarak 1.5 yaşındaki oğlum Kemal Ata’nın yemeklerinden sizlere örnekler vermek istedim.
Çocuğunuzun zihninde yasaklar yaratmayın!
Şuna dikkatinizi çekmek isterim Kemal Ata’dan yola çıkarak bu yemekleri yapmadım. Bilgilerim doğrultusunda oğlumu yönlendirmeye ve bilinçlendirmeye çalışıyorum. Mesela bizim evde hiçbir zaman “SIFIR ŞEKER” konusu olmadı. Hiçbir şey yasaklanmadı. Tabii ki eve tatlı, çikolata vs. alıp doldurmadık ya da Kemal Ata’nın önüne sunmadık ama komşuya gittiğimizde çikolata tutuluyorsa ona “Hayır” demedim. Bir tane aldı ve ikinciyi istediyse yine “tamam” dedim. Zihninde yasaklar yaratmadım. Sonuç? Geçenlerde babamın çiftliğinde taze tereyağı isteyen birisine kapıdan uğradığımda pedagogmuş. Kemal Ata’yı gözlemledi. Girişte bir kase dolusu şeker vardı ve Kemal Ata sadece bir tane aldı. Doktor şaşırdı: “İlk defa böyle bir şey görüyorum. Çocuklar hep avuçlarlar. Ama sizinkisi sadece bir tane aldı.” Evet, çünkü biliyor ki eğer ikinciyi isterse de alabilir. Böyle olunca cazibesini yitiriyor. Siz 3-4 yaşına kadar çocuğunuza sıfır şeker veriyorsunuz sonra o çocuk okula başladığında, doğum günlerine gittiğinde saldırmaya başlıyor. Bizler sıfır şekerle büyüyen nesiller değildik ve hiçbir zaman şimdiki kadar fazla çocuğun yaşadığı beslenme sıkıntısını çekmedik. Bizler anne keki, poğaçası yiyerek büyüdük. O yüzden eve misafir geldiğinde evde tatlımızı da yapıyoruz, her şeyi yapıyoruz. Kemal Ata da kararında doyana kadar yemeyi öğrendiği için saldırmıyor.
Her şeyi kararında, tadında yemeli
Geçenlerde misafir için çikolatalı bademli dondurma evde yaptık. Eşim hemen “Bunda şeker var mı?” diye sordu. Evet deyince de “Daha az konulabilinir mi? Daha sağlıklı olabilir mi?” diye sordu. Evet olabilir ama tadı değişir dedim. Benim mottom: “Her şeyi kararında tadında yemeli.” O zaman insan tatmin oluyor ve gereğinden fazla yememiş oluyor. Beslenme ve Diyetetik bölümünü hakkıyla okumuş ve bunu içselleştirmiş hiçbir bilim insanı size yasaklar koymaz. Sizlere tavsiyesi hep şudur: “Çok çeşitli gıdalar tüketin ve kararında yiyin.” Esasında denklem basit ama bizler komplike hale getiriyoruz. Düşünsenize bir insanın en temel içgüdüsü olan yeme-içme işlemini bile çocuklarımıza özel yemekler yaparak olay haline getiriyoruz.
Yarın Diyete Başlıyorum adlı kitabımda bu kadar hassas bir konuyu çok daha detaylı ele aldım. Çocuklarınız üzerinde doğruları uygulamak isterseniz okumanızı tavsiye ederim. “Ağaç yaşken eğilir.” Eğer çocuklarınıza ufak yaşta beslenme eğitimini vermezseniz ileride bunu düzeltebilmek neredeyse imkansız olacaktır.
Tüm ailenin seveceği sağlıklı tarifler
Pancar soslu avokadolu kısır
(Gamze Bursa No:22 adlı yemek kitabından)...
250 g pancar turşusu
½ su bardağı pancar suyu
1 su bardağı ince bulgur
½ çay kaşığı karabiber
3 çorba kaşığı limon suyu
1/3 su bardağı zeytinyapı
3 çengelköy salatalığı – kabuklarıyla birlikte küçük küpler şeklinde doğranmış
7-8 taze soğan sadece yeşil kısınları ince doğranmış
1 adet avokado
Pancarın bir kısmını, 2 çorba kaşığı olacak şekilde rendenin ince tarafıyla rendeleyin.
Bir tencereye koyup üzerine pancar suyu ve 1 su bardağı su ilave edin.
Orta ateşte 3-4 dakika pişirin.
Ocağın altını kapatıp bulguru içine dökün, karıştırın.
Kapağını kapatıp 1 saat kadar demlendirin.
Bulgurun üzerine karabiberi serpip iyice karıştırın.
Limon ve zeytinyağını ilave edip tekrar karıştırın.
Kalan pancarları küçük küpler şekliden doğrayın.
Bulgura karıştırın.
İçine salatalıkları ve taze soğan ilave edin.
En son avokadoyu küçük küpler şeklinde doğrayın ve ezmeden kısırla karıştırın.
Domates Çorbası
Diyetisyen Pınar Doğan’ın tarifi
2 yemek kaşığı tereyağı (katkısız Trabzon tereyağı)
1 tepeleme yemek kaşığı un
1 tatlı kaşığı toz karabiber
5 su bardağı sıcak su (evde arıtma sistemi kullanıyoruz ve suyu test ettirdik. Evden örnek alıp gittiler. Tüm sonuçlar plastik ya da cam şişeden içtiğimiz sudan çok daha iyi)
½ su bardağı süt (babamın çiftliğinden gelen taze katkısız süt)
1 çay kaşığı tuz
Tereyağı ve unu yağ derin bir tencereye koyup yağ eriyene kadar kavurun, üzerine domates püresini ekleyip, su ile birlikte kaynamaya bırakın.
Kaynadıktan sonra içerisine sütü, tuz ve karabiberi ekleyip altını kapatabilirsiniz.
Not: Pürüzsüz olmasını istiyorsanız, blenderdan geçirebilirsiniz.
Fırında Kıtır Patlıcan
Pink Ladies Cookbook 2 yemek kitabından alınmıştır.
2 adet bostan patlıcan
4 çorba kaşığı un2 adet yumurta
250 gr. Toz parmesan
5 dilim tost ekmeği kırıntısı
1 paket baby ıspanak
Süslemek için parmesan dilimleri
Tuz, karabiber
Patlıcanları 1 parmak kalınlığında dilimleyin, 15 dakika tuzlu suda bekletin, süzün ve havlu kağıtta kurulayın.
Toz permasan ve ekmek kırıntısını karıştırın.
Patlıcan dilimleri sırasıyla una, yumurtaya ve parmesanlı ekmek kırıntısına bulayarak pişirme kağıdı serilmiş fırın tepsisine dizin.
Önceden ısıtılmış 200 derece fırında altlı üstlü iyice kızarıncaya kadar 15-20 dakika pişirin.
Üzerlerini baby ıspanak ve parmesan dilimleri ile süsleyerek servis edin.
Bademli Çikolatalı Dondurma
(Pink Ladies Cookbook 2 yemek kitabından alınmıştır)
5 adet yumurta
1 su bardağı şeker400 ml şeker
200 gr bitter çikolata
200 gr tuzsuz çiğ badem
Bademleri bir tavada 7-8 dakika kavurun.
Yumurtaları ve ½ bardak şekeri mikserle çırpın.
Ayrı bir kapta krema ve ½ bardak şekeri çırpın.
Bir tavada çikolatayı kısık ateşte eritin.
Yumurtalı ve kremalı karışımı çikolata ile bir kasede birleştirip mikserle çırpın, bademleri ekleyip kaşıkla karıştırın.
Dikdörtgen bir kek kalıbının içini streç film ile kaplayın, karışımı döküp en az 10-12 saat buzlukta bekletin.
Servis etmeden önce tabağa ters çevirip çıkarın ve üzerini badem ile süsleyin.
Didem Kanca Üstay Kimdir
Amerika’da 10 yıllık eğitim (tıp ve diyetisyenlik üzerine) ve çalışma hayatından sonra SAYASA'da beslenme danışmanlığıyla beraber Yeditepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü'nde öğretim üyeliği görevini sürdürüyor. Kurumsal firmalarda ve üniversitelerde beslenme üzerine konferanslar vermeye devam ediyor. 2003 yılından bu yana çok sayıda uluslararası kongreye ve eğitime katıldım, dünya çapında birçok beslenme ve detoks merkezini ziyaret ederek farklı beslenme tipleri üzerine araştırmalarda bulundu. Yurtdışında gittiği çeşitli sağlık kongreleri, zayıflama ve detoks merkezlerindeki izlenimlerimi kendi kurduğu www.diyetnedir.com adlı internet sitesinden geniş kitlelere duyuruyor. 'Yarın Diyete Başlıyorum' isimli kitabı Doğan Novus'tan yayınlandı. En büyük ideali insanların diyetisyene ihtiyaç duymadan sağlıklı beslenme alışkanlığını çocuk yaşta edinmelerini sağlamak için toplumsal çalışmalar yapmak.
Konuyla ilgili diğer yazılarımız
Dengeli beslenmenin 10 kuralı
Sağlıklı bir yaşamın temelinde dengeli beslenme yatar. Tek yapmamız gereken, beslenme planımızda bazı kurallara uymak. Prof. Dr. Osman Müftüoğlu'nun önerilerini mutlaka okuyun!
Beslenme Okulu'nda beslenmenin temel ilkeleri
"Kendinizi yiyemeyen zavallı olarak görmeyin" diyen Beslenme Uzmanı Simge Çıtak, beslenmeyi takıntı haline getirmeden nasıl sağlıklı beslenileceğini Pudra.com okuyucuları ile paylaşıyor.
Sağlıklı yemek pişirme yolları
Evinizde yemek hazırlarken vitamin ve mineraller konusunda dikkatli olun. Bilinçli bir şekilde yemek pişirmeniz sağlıklı beslenmenize yarayacaktır.
Çocuklarda beslenme davranışı
Çocuklarda beslenme davranışının gelişimi anne karnında başlar. İşte doğru beslenme alışkanlığı için yapılması gerekenler!