Ekmek sofralarımızın vazgeçilmez yiyeceklerinden biridir ve en önemli karbonhidrat kaynağıdır. Sağlıklı beslenmek için günlük enerji tüketimimizin yüzde 60 ila 70’ini karbonhidratlardan almamız gerektiğini düşünürsek ekmeğin yaşamımız için ne kadar elzem olduğunu da anlarız.
Günlük yaşamımızda yediğimiz ekmek genelde buğdaydan yapılır. Beyaz ekmek yapılırken buğdayın kabuğu çıkarılır. Aslında buğdayın bütün besleyici değeri (çinko, folik asit, demir, B6ve B12 vitamini ile birlikte lifi de) çıkan bu kabuğun içinde kaybedilir. Görünüş ve tat olarak daha iyi olsa da besleyicilik açısından çok fakirdir. Ayrıca lifi de kaybolduğu için kan şekerini hızlı yükseltir. Kepekli ekmeğin içine kakao eklenerek tam buğday ekmeği görünümü verilse de bu ekmeğin özellikleri beyaz ekmeğe benzerdir. Çünkü kepek oranı az kullanılır. Yani birçok vitamin ve mineral açısından fakirdir ve kan şekerini tam buğday ekmeğine göre daha hızlı yükseltir.
Kalori açısından hangisi daha yüksektir? Kakaolu olan mı, normal olan mı?
Aslında ekmekler arasında çok büyük kalori farkı yoktur. 28 gram beyaz ekmek ortalama 65-70 kalori iken, bir dilim kepekli ekmek 55-60 kaloridir. Ancak beyaz ekmeğe kakao eklenerek yapılan esmer ekmeğin eklenen kakao oranına göre kalorisi yükselir.
İnsanlar kepek ekmeği yediklerini veya diyet yaptıklarını düşünürken acaba daha fazla kalori/enerji mi alıyorlar?
İnsanlar rejim yaparken kepekli ekmek yediklerinde zayıflayacaklarını düşünürler. Kepek ekmeğinin de kalorisi vardır. Eğer kontrolsüz ve çok tüketilirse o da tıpkı beyaz ekmek gibi kilo artışına neden olabilir. Hele esmer ekmek satın aldığını düşünen ve farkında olmadan kakao eklenmiş ekmek alanlarda, aldığı kalori miktarı daha da yükselir.
100 gram kakao ortalama 289 kalori içerir. Normalde bir dilim esmer ekmeğin kalorisi 55-60 iken, bir dilim kakao eklenmiş ekmeğin kalorisi 80-90 kaloriye kadar çıkabilir. Yani insanlar bir dilim esmer ekmek yediğini düşünürken, aslında iki dilim ekmek kalorisi alabilirler. Bu da kilo verme sürecini baltalar.
Bir kepek ekmeğinin içerisinde kakao olduğunu nasıl anlayabiliriz?
Kepek ekmeği veya esmer ekmek yerken daha partiküllü, yani tanecikli bir yapı hissederiz, biraz daha çiğneme gerektirir. Kakao eklenmiş ekmek daha homojendir, yani tanecik hissetmeyiz ve daha kolay yeriz. Bununla birlikte kakao tadını ve kokusunu da ayrımsayabiliriz.
Kepek ekmeğine kakao katılmasının sağlık açısından ne gibi olumsuz etkileri olur?
Kepek ekmeğine fazla miktarda kakao katılması ekmeğin besleyicilik değerini yükseltmez. Özellikle diyabet hastalarında fazla tüketim olursa kan şekerini hızlı yükseltir ve şeker dengesizliği yapabilir. Kakao çok fazla tüketilirse sinirliliğe ve çocuklarda demir eksikliği ve kansızlığa neden olabilir.