Memorial Hizmet Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Diyetisyen Aysu Aydın, diyete başlamadan önce bazal metabolizma hızı ölçümü yapılması gerektiğini belirterek, sağlıklı kilo vermek için dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle anlatıyor...
İdeal diyet metabolizma hızınıza göre planlanmalıdır
İdeal bir şekilde ağırlık kaybı sağlayabilmek için bireyin "bazal metabolizma hızı"na göre beslenmesinin planlanması gerekir. Bazal metabolizma hızı (BMH); bazal koşullar altında temel metabolik olayların (solunum, dolaşım, gastrointestinal faaliyetler, kas tonusu, vücut sıcaklığının korunması gibi) sürdürülmesi ve çeşitli organların (böbrek, karaciğer ve endokrin bezler) fonksiyonların devam ettirmesi için harcanan enerji anlamına gelir. Eğer kişi BMH’nın altında besleniyorsa, ideal yağ kaybı yerine su ve kas kaybı oluşur, bu da kişinin sağlıksız bir şekilde kilo vermesine neden olur. Dolayısıyla günden güne yaşam kalitesi düşer. Bu şekilde zayıflayan kişilerde tekrar kilo alımı kaçınılmazdır.
Sürekli diyette olsanız da kilo veremeyebilirsiniz
Sürekli diyet yapan, kilosunu kontrol etmeye çalışan ancak tam aksine sürekli kilo aldığına inanan kişiler aslında metabolizma hızlarının yavaş olduğunun farkında değildir. Herkesin metabolizması farklıdır. Burada metabolizma hızını belirleyen faktörler arasında; yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı, vücut cüssesi ve kompozisyonu, hormonlar, hastalıklar, menopoz, kullanılan çeşitli ilaçlar, diyet ve fiziksel aktivite büyük rol oynar. Dolayısıyla kişi kilo vermeden önce mutlaka metabolizma hızını ölçtürmelidir. Birçok merkezde metabolizma hızı vücut analiz cihazlarında formülize edilerek hesaplanır. Ancak bu tam olarak metabolizma hızını göstermeyebilir. 500 kaloriye kadar varabilecek hesaplama hatası olabilir. Unutulmamalıdır ki, kişi metabolizmasına uygun beslenirse, kas ve su yerine yağ kaybeder, ideal kilosuna kavuşur, vücut fonksiyonlarının daha da iyi olmasını sağlar ve yaşam kalitesini mükemmele yaklaştırır.
15 dakikada metabolizma hızınızı ölçtürün
Bazal metabolizma hızını ölçmek için hastadan en az 8 saat açlık ve rahat kıyafetlerle gelmesi istenir. Ölçüme başlamadan önce kişi bir yatağa uzanıp 10 dakika dinlenir. Bu süre sonunda kalp atışları yavaşlar, kendini dinlenmeye alır. Özel bir maske takıldıktan sonra 15 dakika boyunca kişinin normal soluk alıp vermesi istenir. Kişinin ortalama oksijen tüketimi, nefes miktarı, nefes sıklığı ve ortalama oksijen yoğunluğuna bağlı olarak metabolizma hızını en doğru şekilde ölçülür. Böylelikle kişinin metabolizmasının hızlı mı yavaş mı çalıştığı ile ilgili veriler elde edilir. Ulaşılan metabolizma hızına göre, kişinin beslenme programı ayarlanır. Metabolizma hızı yavaş ise hızlandırıcı metotlar önerilir. Eğer kişi verilen beslenme programına uyarsa ideal kilosuna kavuşması kesinlikle mümkündür.
Bazal metabolizma hızını ölçme formülünü öğrenmek için tıklayın.