Ağız kanseri riskini arttıran faktörler neler?
Öncelikle yoğun alkol ve sigara kullanımı, ağız hijyenine özen gösterilmemesi, dudak gibi ağız dışı bölgelerin uzun süre güneş ışığına maruz kalması, solaryuma girmek, genetik yatkınlık, besinlerdeki kanserojen maddeler ve stres ağız kanseri için risk faktörleri olarak kabul ediliyor. Risk, alkol tüketenlerde 6 kat, sigara, puro, pipo içenlerde 8 kat, hem sigara hem alkol tüketenlerde 15 kat, tütün çiğneme alışkanlığı ve uyuşturucu madde kullananlarda ise 50 kat artıyor. Sürekli vuruk yapan protez kullananlar ile ağzında beyaz, kırmız renkte anormal oluşumlar ve iyileşmeyen yara bulunanlar da ağız kanseri riski altında. Ağız kanserlerinin çoğunluğu 45 yaşın üzerinde ortaya çıkıyor ve erkeklerde oluşma olasılığı kadınlara oranla 2 kat daha fazla.
Ağız kanserinde erken teşhis mümkün mü?
Ağız kanserinde erken teşhis çok önemli. Ağız kanseri lezyonları ağrıyla belirti vermezler. Hastalık ilerledikçe, sağlıklı ağız dokularında harabiyet oluştukça ağrı şikâyeti başlar. Bu nedenle erken tanı için en ufak bir değişiklikte diş hekimine gidilmesi son derece önemli. Ayrıca düzenli diş hekimine gitme alışkanlığı erken tanıda önemli rol oynuyor.
Ağız kanseri teşhisi nasıl konuyor?
Ağız kanserleri artık çok basit ve ağrısız bir yöntem olan mavi ışık teknolojisi ile çok erken aşamada teşhis edilebiliyor. Ağız bölgesindeki anormallikler daha tam kansere dönüşmeden veya kansere dönüşmüşse bile başlangıç safhasındayken tedavileri çok daha basit. Erken teşhis ile kişinin hayati riski azalıyor. Kanser vücudun diğer bölgelerine yayılmadan tedavi edilebiliyor. Kanser safhası ilerledikçe ve yayıldıkça hem kişinin hayati riski artıyor hem de yayılan kanserin çıkarılmasında daha fazla doku kaybı meydana gelebiliyor.
Ağız kanserlerinin erken dönemde teşhis edilerek tedavi edilmezse, yayılarak, sürekli ağrı, fonksiyon kaybı, tedavi sonrası düzeltilmesi mümkün olmayan yüz ve ağız deformasyonları hatta ölümlere neden olabiliyor. Bu kanser türünün beyin gibi hayati bölgelere yakın olmasından ve anatomik olarak vücudun diğer bölgelerine daha rahat yayılabilme ihtimalinden dolayı da çok önemli.
Ağız kanserinden korunmak için ne yapmalı?
Öncelikle ağız hijyenine maksimum özen göstermek, sağlıklı protez kullanımına dikkat etmek, sigara ve alkolden uzak durmak, uzun süreli güneş ışığından, solaryum seanslarından ve radyasyondan kaçınmak, meyve ve sebze ağırlıklı beslenmek gerekiyor.