BAŞ AĞRILARI
Baş ağrıları günlük yaşamımızda hastalarımızın sıklıkla şikayet ettiği problemlerdendir. Bu ağrılar beyinde çok ciddi bir patolojiden, boyun kaslarının aşırı gerilmesine bağlı gerilim baş ağrıları olarak adlandırılan basit patolojilere kadar, geniş bir yelpazeyi içerir.
Baş ağrısı ile gelen hastada önce, ağrıya ek olarak görülebilecek Merkezi Sinir Sistemi bulguları basit bir nörolojik muayene ile saptanmalıdır. Ağrı ile beraber görme, denge bozuklukları, baş dönmesi, kusma, ağrının gece şiddetlenmesi gibi bulgular veya ağrının ani başlaması, hekim için bir alarm işareti olmalıdır. Her baş ağrısında ağrının sıklık karakteri sorularak migren olasılığı araştırılmalıdır.
GERİLİM BAŞ AĞRISI
Gerilim baş ağrılarında, hastalar boyun kaslarının sertliğinden, uzun süre aynı pozisyonda kalma ile ağrının arttığından, streslerin ağrıyı geliştirdiğinden söz ederler. Ön tanımıza uymayan klinik bulgular, ağrı beraberinde nörolojik bulgular olması halinde hasta bir nörolog tarafından değerlendirilmek üzere sevk edilmelidir.
BOYUN AĞRILARI
Boyun ağrılarında boyunda hareket açıklığı, hareketle kola yayılan ağrı, kollarda duyu ve refleks azalması gibi bulgular boyun disk hastalıklarını düşündürmelidir. Hastaların sorgulanması ile trafik kazaları ve özellikle boyunda(kamçı darbesi) yaralanmaları ortaya çıkarılmalıdır. Basit boyun ağrıları, boyun kaslarında tetik noktalarla beraber görülen ve (Miyofasyal Ağrı Sendromu) olarak tanımlanan kas ağrılarına bağlı olabilir. Tüm boyun ve kol - bacak ağrılarında hastalar soyularak muayene edilmeli ve skolyoz, kifoz gibi duruş bozuklukları aranmalıdır. Bu bozukluklarda kasların dengesiz kasılma ve kısalmaları miyofaysal ağrı sendromunu geliştiren ana nedenlerdir.
BEL AĞRILARI
Bel ağrılarında hastanın tam soyunmuş şekilde muayenesi ile belde normal eğilimlerin durumu, öne kaymalar, skolyoz gözlenmelidir. Lokal bel ağrısı ve bel hareketlerinde kısıtlanma dejeneratif disk hastalığını düşündürürken, ağrının hareketle artışı, bacağa yayılışı ve hareket sırasında gelişen skolyoz daha çok disk bozuklukları ve fıtıklarına işaret eder.
Hastaların sorgulanmasında ağrının şiddetinin giderek arttığını ve geceleri daha da şiddetlenerek hastayı uykudan uyandırdığının bildirilmesi tehlike işareti olarak kabul edilmeli ve ağrının altında iltihabi hastalık veya tümör gibi ciddi nedenler aranmalıdır. Özellikle 65 yaşı geçmiş erkeklerde yavaş başlayan ve giderek artan bu tür ağrıda öyküde prostat kanseri sorgulanmalıdır.
Ağrının disk patolojisine bağlı olduğunu düşündüren ilk muayene verileri ile hastada nörolojik muayene yapılmalı ve varsa felçler tespit edilmelidir.
Hastalar MR tetkikine tümör ve iltihaplı omurga hastalığı ön tanısında, bel fıtığının tanındığı fakat lezyon şiddetinin tespit edilmesi ve cerrahi için kararın ondan sonra verilmesi gerektiği durumlarda gönderilmelidir.
BACAK AĞRILARI
Bacak ağrıları belde özellikle disk ve eklemlerin hastalıklarından kaynaklanabileceği gibi diz, kalça eklemlerinde kireçlenme denilen kıkırdak bozulması, sinir harabiyeti veya bel kanalında daralmaya bağlı sinir dokusunun sıkışmasından kaynaklanabilir. Bacak ağrılarında önce gövdenin ve bacakların duruşu gözlenmeli ve gene hasta çıplak olmalıdır. Dizlerde şekil bozuklukları, bir bacak boyunun kısa olması, bir bacakta incelme, bir kalçanın yukarıda duruşu not edilmeli ve hasta yürütülerek yürüme bozuklukları, topallama, hasta tarafa yük vermeden sakınma gibi bulgular gözlenmelidir.
Bel hareketleri ile ağrının bacağa inmemesi, yürüme bozuklukları ağrının bacak eklemlerine bağlı olduğunu düşündürmelidir. Eklem hareketinde kısıtlanma, hareketle artan ağrı ve özelikle diz ekleminde şişlik önemlidir. Bel ve bacak ağrılarında ağrıya neden olabilecek risk faktörleri baştan itibaren saptanmalıdır.
Şişmanlık, duruş bozukluğu, bacaklarda şekil bozuklukları her hastada ilk anda gözlenebilen risk faktörleridir. Buna ek olarak diyabet, tiroid fonksiyonları, menopoz durumu araştırılır. Şiddetli, geceleri artan, yanma, bıçaklanma gibi duygularla beraber olan bacak ağrılarında çeşitli nedenlere bağlı sinir harabiyetleri düşünülmelidir.
