Miyom nedir?
Miyom, rahimin en sık rastlanan iyi huylu tümörüdür. Doğurganlık çağındaki kadınların yüzde 20-25'inde görülür. 40 yaş ve üzerindeki kadınlarda bu oran yüzde 45 ile 50'lere kadar çıkar. Rahim dokusunun düz kas hücrelerinden kaynaklanırlar. Kadınlardaki östrojen hormonu sayesinde büyüyüp gelişirler.
Miyomların çapı 2-3 mm'den 25-30 cm'ye kadar olacak şekilde değişik büyüklükte olabilirler. Tek bir tümör olabileceği gibi çok sayıda da olabilirler. Myomlar rahimin değişik yerlerinde yerleşebilirler. Rahimin içinde (adet görülen kısım), duvarında, dış yüzeyinde, ağzında veya rahime sapla tutunmuş şekilde karın içinde olabilirler.
Çoğu kadın kendinde miyom olduğunu farketmeden ömrünü tamamlayabilir. Günümüzde, ultrasonografinin yaygın kullanımı ile, miyomların da farkına varıldığından sıklığı artmış görünmektedir. Bir kısım kişide şikayetlere neden olmaz ve herhangi bir muayene esnasında fark edilebilir. Diğer taraftan, bazen de aşırı kanama, sancı, sık idrar ya da kabızlık gibi baskı hisleri, erken doğum, düşük yapma gibi şikayetlere neden olabilir. Şimdi sık rastlanılan sorularla miyomu yakından tanıyalım.
Miyom neden olur?
Miyomların gerçek sebebi tam bilinmemektedir. Ailesinde, akrabalarında, anne, teyze, kızkardeş gibi miyom öyküsü bulunanlarda rastlanma ihtimali artabilmektedir. Bu da kalıtsal bir yatkınlığın sebep olabileceğini desteklemektedir. Ayrıca, yumurtalıkların çalışması ile aratan östrojen hormonu miyomların büyümesini kolaylaştırmaktadır. Dolayısıyla, gebelikte, adet gören hanımlarda myom büyüyebilirken, adetten kesilmiş menopoza girmiş hanımlarda ise küçülme meyli göstermektedir.
Miyom belirtileri
Genellikle belirti vermezler. Çok büyük olanlar bile bazen belirti vermeyebilirler. Miyomların belirtileri yerleşme yerine büyüklüklerine ve gebelik durumuna göre değişiklik gösterebilir. En sık rastlanan şikayetler;
- Anormal kanama: Adet miktarında artma ve süresinde uzama yapabilir. Bununla birliktekansızlık (demir eksikliği anemisi) görülebilir. Bunun yanında miyomlarda adet öncesi lekelenme ara kanamalar ve uzamış adet görülebilir.
- Ağrı: Miyomlarda ağrı genellikle degenerasyonlara (yapısının bozulmasına)bağlı ortaya çıkar. Yavaş yavaş artan kasık ağrısı olabileceği gibi akut bir ağrı olarak ortaya çıkabilir. Bazen de hastalar kramp tarzında ağrıdan yakınabilirler. Bel ve kasık ağrısı ve de kasıklarda dolgunluk hissi miyomlarla birlikte rastlanan belirtilerdir.
- Bası belirtileri: İdrar kesesine bası yaparak sık sık idrara çıkma gibi üriner belirtiler, kalın bağırsağa bası yaparak kabızlık ve tenezm gibi yakınmalaraneden olabilir.
- Karındaki belirtiler: Bazen hastayı doktora getiren neden karnın şişmesi veya büyümesi olabilir. Zayıf hastalar karnındaki şişliği farkedebilirler.
- Kısırlık: Miyomlar bazen kısırlık nedeni olabilirler. Ancak diğer kısırlık nedenleri araştırılıp elendikten sonra miyom kısırlıktan sorumlu tutulabilir.
Miyom kötü huylu mudur?
Miyomların kötü huylu yani kanser olma ihtimali çok düşük, on binde bir-iki civarındadır. Ancak, çok hızlı büyüme gösteren miyomlarda bu ihtimali göz önünde bulundurmak gerekir.
Miyom nasıl teşhis edilir?
Miyomların teşhisi en iyi jinekolojik muayene ile konur. Bunun yanında ultrasonografi, laparoskopi, bilgisayarlı tomografi (BT), magnetik rezonans görüntüleme (MR), histerosalpingografi (rahim filmi), histeroskopi ve küretaj yardımcı tanı yöntemleridir.
Tedavi
Miyomlarda tedavi miyomun büyüklüğüne, belirtilere ve hastanın şikayetlerine bağlı olarak planlanır. Hiçbir şikayete neden olmayan 10 cm'e kadar olan miyomlarda tedavi gerekmez. Ancak tedavi edilmeyen hastalar 6 ayda bir izlenerek miyomdaki büyüme takip edilmelidir.
Şu durumlarda miyomlar ameliyatla alınmalıdır:
- Kontrol altına alınamayan kanama, ağrı
- Büyükse
- Menepozdan sonra büyümeye devam ediyorsa
- Kısırlık nedeni olarak görülüyorsa
- Myom hızlı büyürse
Miyomun ilaçla tedavisi mümkün değildir. Ancak bazı ilaçlarla hastanın şikayetleri giderilebilir ve bir süre için miyomun büyümesi engellenebilir. Miyomun asıl tedavisi cerrahidir. Eğer hasta artık çocuk doğurmak istemiyorsa en kesin tedavi histerektomi yani rahmin alınmasıdır. Eğer hasta çocuk doğurmak istiyorsa sadece miyom çıkarılır. Ancak sadece miyomun çıkarılması her zaman mümkün olmaz. Miyomun çıkarılıp çıkarılmayacağına ameliyat esnasında karar verilir.
Miyom ve gebelik
Gebeliklerin yüzde 5'inde rahimde miyom bulunur. Bunların büyük çoğunluğu gebeliğin seyrini etkilemez. Ancak büyük çoğunluğunda istenmeyen sonuçlar olabilir:
- Düşük riski 2 misli artmıştır.
- Erken gebelik kanamalarına neden olabilirler.
- Miyomların üçte biri gebelik sırasında büyür.
- Miyomla birlikte olan gebeliklerde plasenta yerleşme anomalileri sık olur.
- Miyomlar doğum yolunu tıkayarak doğumu engelleyebilir.
- Miyomla rahimlerde erken doğum, suların erken boşalması, bebekte pozisyon anomalisi, plasentanın erken ayrılması ve doğum sonu kanamaları olasılığı artar.
- Miyomla birlikte olan gebeliklerde sezeryan olma ihtimali fazladır.
Sonuç
Doktorunuz, sizde miyom olduğunu söylediğinde hemen korkuya kapılmayın. Miyom, kadınların önemli bir kısmında rastlanmaktadır ve genelde iyi huylu oluşumlardır. Çoğu kişi de miyomların farkında olmayan ömrünü geçirmektedir. Doktorunuzun önerileri doğrultusunda, kafanızda büyük bir sorun haline getirmeden hareket ettiğinizde, miyomlar önemli bir problem oluşturmayacaktır.
