"Nefes darlığının nedeni nefes borusu darlığı olduğunda ve bu teşhis edilmediğinde hastalar uzun süre yanlış tedaviye maruz kalabiliyor ve bu tedavilerin bir faydasını görmüyorlar” diyen Dr. Sina Ercan, nefes borusu darlığıyla ilgili şu bilgileri veriyor:
Nefes borusu darlığının belirtileri
Nefes darlığından şikayet eden ve bu şikayeti astım, kalp rahatsızlığı gibi klasik nedenlerden olduğu sanılan bir hasta uzun süre tedaviye cevap vermediğinde, tedavide çok ısrarcı olmamak ve nefes borusu darlığından şüphelenmek gerekir. Öte yandan sabit ve değişmez hırıltı da başka bir belirti olarak görülebilir. Hastanın hikayesi iyi dinlenmeli ve gerekirse nefes borusunun özel olarak filmi istenmelidir. Bu şekilde, bir daralma ya da tıkanıklık varsa kolaylıkla görülebilir.
Solunum aleti nefes borusu darlığını tetikleyebilir
Hasta, yoğun bakımda kaldığı ve bu süreçte solunum aletine bağlandığı bilgisini veriyorsa bu atlanmaması gereken bir detaydır. En sık görülen nefes borusu darlığı nasır gibi, yani dışarıdan bir etkiye bir tepki olarak ortaya çıkar. Bir doku baskı altındaysa o dokuda bir reaksiyon oluşur ve orada darlığa neden olacak bir gelişme görülebilir. Solunum aletlerine bağlanan hastalarda plastik borular yüzünden böyle bir durum ortaya çıkabilir. Bunlar kum saati şeklinde daralmalardır ve hastada sanki pipetten nefes alıyormuş gibi bir etki yaratır.
Tümör varsa cerrahi müdahale şarttır
Hava yolu darlıklarının çoğu iyi huylu darlıklardır. Soluk borusunun bazen içerisinde bazen dışarısında oluşan iyi huylu tümörler de hava yolunu daraltabilir. Daralma tespit edilip bilgisayarlı tomografi ile sınırları belirlendikten sonra detaylı teşhis için endoskopi ya da biyopsi yapılır.
Tümöre bağlı tıkanıklıklarda söz konusu organ nefes borusu olduğu için boğulma riskinden ötürü tümör iyi huylu da olsa kötü huylu da olsa ameliyat ile çıkartılması gereklidir. Böyle bir ameliyatı kaldıramayacak hastalarda tümör hava yolunun dışındaysa bazen içeriden baskıyı durdurmak için kafes konulur. Söz konusu doku dondurularak veya yakılarak yok edilir. Bazen lazer uygulanır bazen de genişletme teknikleri hayata geçirilir.
Nefes borusunda tekrarlayan ameliyatlar risklidir
Nefes borusu darlığı operasyonlarında en başta doğru bir karar verilmesi oldukça önemlidir. Nefes borusu darlığı müdahelelerinde sorun erken teşhis edilip zamanında hareket edilmelidir. Kesinlikle doğru teknik uygulanmalıdır. Hata yapmak, kalıcı hasarlara neden olabilir.
Nefes borusunda tekrarlayan ameliyatlar risklidir. Bu yüzden ilk ameliyatta başarıyı yakalamak önemlidir. Doğru yöntemler uygulanmazsa tedavi süreci çok uzayabilir ve hastanın sağlığını ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen sesin kaybedilmesi ya da hayat boyu trakeostomi kullanma zorunluluğu (nefes borusuna boğaz bölgesinden takılan plastik nefes alma borusu) gibi durumlar ortaya çıkabilir.
Göğüs Cerrahisi Uzmanı
Doç. Dr. Sina Ercan
