Sepsis hastalığı nedir?

Enfeksiyonlara bağlı ölümlerin başlıca sebebi olan sepsis, en az bilinen hastalıklardan biri. Her yıl milyonlarca kişinin ölümüne neden olan sepsis hastalığı hakkında bilmeniz gerekenleri Prof. Dr. Dilek Arman yazdı.

Kanser, AIDS, hatta kalp krizinden bile daha fazla ölüme neden olan sepsis hastalığı dünyada çok yaygın olmasına rağmen az biliniyor. Sepsis hastalığı, aşılar, antibiyotikler ve yoğun bakım gibi modern tıptaki ilerlemelere rağmen hala enfeksiyona bağlı ölümlerin birinci sebebi. Vücudun bir enfeksiyona karşı verdiği tepki nedeniyle kendi dokularını ve organlarını yok etmeye çalışması olarak açıklanan sepsis, her yıl 6 milyondan fazla yenidoğan ve çocuğun ölümüne yol açıyor ve saatte 50 kişinin ölümüne neden oluyor. Dünyadaki enfeksiyonlara bağlı ölümlerin en büyük sorumlusu sepsis hastalığı hakkında bilinmesi gerekenleri Medical Park Bahçelievler Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Arman anlattı.

Sepsis hastalığı nedir?

Sepsis, vücudun enfeksiyona verdiği yanıt sonucu vücudun kendi doku ve organlarının zarar gördüğü durumdur. Erken teşhis ve tedavi edilmediği takdirde kısa sürede şok, çok sayıda organ sisteminde yetmezlik ve hatta ölümle sonuçlanabilir. Sepsis gelişen tüm hastaların yarısı ila 1/3’ü yaşamlarını kaybediyor. Yani her birkaç saniyede bir dünyada bir kişi daha sepsis nedeniyle yaşamını yitiriyor. Oysa sepsisi tanıyarak erken tedavi şansı yakalayabilir ve bu hastalığa karşı savaş verebiliriz.

Sepsis hastalığının nedenleri neler?

Hem dirençli mikroorganizmaların gelişmesine hem de herhangi bir sorun olduğunda vücudun yeterli savunma gösterememesine neden olan bilinçsiz antibiyotik kullanımının hastalığın oluşmasında etkili oluyor. Sepsisin teşhisi zor bir sağlık sorunu olarak biliniyor ve genellikle çok geç tanı konuluyor.

Sepsis hastalığının görülme sıkılığı nedir?

Bu sorun nedeniyle hastaneye yatırılan olgu sayısının, son 10 yılda iki katın üzerinde artış gösterdi. Sepsis; prostat, bağırsak, meme kanseri ve HIV/AIDS’in neden olduğu birleşik ölüm rakamlarından daha fazla ölüme yol açıyor. Sepsis nedeniyle hastaneye yatırılma oranlarının kalp krizi insidansının üzerinde. Sepsis dünyada dramatik bir şekilde artıyor. Yaşlanan nüfus, yüksek riskli tıbbi müdahalelerin daha fazla gerçekleştirilmesi ve enfeksiyonların ilaca dirençli hale gelmesi nedenler arasında bulunuyor. Gelişmekte olan dünyada yetersiz beslenme, yoksulluk, aşılara ulaşamama ve tedaviye zamanında başlanamama da sepsisten kaynaklık ölümlerin artmasına neden oluyor.

Sepsis hastalığına karşı nasıl önlemler alınabilir?

Sepsis hastalığında kişinin bağışıklık sistemi ya da yaşam şekli etkili. Önemli olan; sepsisin tanısının konulup doğru tedavi yönteminin uygulanması. Sepsise karşı kişisel ve toplumsal önlemler alınabilir. Bağışıklık mekanizmamızı iyi korumamız gerekiyor. Bunun için de iyi beslenme, temizlik ve elleri iyi yıkamak çok önemli. Sağlıklı, temiz içme suyu ve gıda ürünleri tüketmek ve özellikle de tuvalet temizliğine dikkat etmek en basit uymamız gereken birkaç kural. Toplumsal temizlik kurallarına dikkat edilmeli. Ayrıca temiz doğum şartları, ameliyatlarda tıbbi temizlik kurallarına da uyulması gerekiyor. Lokanta, pastane, fırın gibi işletmelerde sıkı denetim yapılmalı.