Sigara başlamanın nedenlerinden biri karizmatik imaj çizme isteği şeklinde açıklayabiliriz. Sigarayı içmek, çoğu ergen için “ben büyüdüm” demenin bir yoludur. Zaten sigaraya başlama yaşı da ergenlik çağları değil mi çoğunlukla?
Psikolog Sinem Demir’e göre sigara, insanların ergenlikteki zaafları ve sosyal ortamlardaki kaygıları fark edilerek yıllardır endüstri haline getirilmiş ve ‘normalleştirilmeye’ çalışılmış bir bağımlılık kaynağı. ‘Büyümek’ isteyen bir ergen, sigaraya başlar. Çünkü büyümekle ilgili imajlardan biri, sigara içen insan modelidir. Bu imaj, filmlerdeki ve gerçek hayattaki rol modellerimizde gördüğümüz, ‘yetişkin’ olmak ile ilişkilendirdiğimiz, ‘sigara içme imajı’dır. Yani sigara içme, fizyolojik bir bağımlılığa dönüşmeden önce psikolojik olarak bir imaj oluşturma çabası ile başlar.
Sigarasız çay olur mu?
Psikolog Demir, sigara içmeyi “sosyal bir birime ait olma isteği” olarak açıklıyor. “Bizimki gibi ‘ilişkisel’ toplumlarda, bir gruba ait olmak, sosyal ortamlarda varlığını göstermek önemlidir” diyor. Öyle ki dışarıda buluşmalarda sohbet konusu bulmak kaygı yaratırken, bu kaygıyı hafifletme yolları çay ve sigaradır. Yani sohbet sarmadıysa, “yak bir sigara” der tiryaki kendi kendine. Tiryaki için çay, yanında sigara olmadan lezzet vermez adeta.
Arkadaş veya aile toplantılarında sigara içenler, konuşmalara katılmasalar da, konuşurken destek almak için sigaraya yaslanabilirler. Dışadönük olan veya öyle görünmek isteyen bir kişi, arada birkaç saniyelik molalar vermek için sigaradan destek alabilir. Aynı ortamda daha az konuşan biri ise, sigara ve çay içiyorsa, otomatikman o ortama dahil olduğunu hissedebilir.
Yak bir sigara demeden önce bir daha düşünün!
Tüm bu psikolojik etkiler sigaranın zararsız bir zevk aracı olduğu sonucunu doğurmuyor. Zira sigara içmeden de büyüdüğümüzü göstermek, sosyal ortamlarda varlığımızı kabul ettirmek mümkün.
Görsel imajlara yenik düşme ya da ait olma hissiyle yakılan sigara, sağlık açısından zararlı olduğu tespit edilen 4000’den fazla kimyasal madde bulunduruyor içeriğinde. Tütünün sarıldığı kağıdın yanmasından dolayı açığa çıkan maddeler de kanserojen nitelikli. Sigaranın yol açtığı hastalıklar listesi akciğer kanseri başta olmak üzere, ağız, dil, dudak, gırtlak, yemek borusu, mide, pankreas, mesane, böbrek ve rahim ağzı kanseri, kalp krizi, hipertansiyon, inme, damar tıkanıklığı, akciğer hastalıkları, ülser olarak uzayıp gidiyor.
Erkeklerde iktidarsızlığa, hamilelerde düşük yapmaya neden olabildiğini; sigara içilen evde ani bebek ölümlerinin 2,5 kat, kolik ağrılarının 2 kat, astım ve alerjik hastalıkların 5 kat daha fazla görüldüğünü bilmemiz gerekiyor. Ayrıca sigara içilen bir evde çocukların da sigara tiryakisi olma potansiyelinin oldukça yüksek olduğunu aklımızdan çıkarmamalıyız.
Sigaradan dost olmaz
Sigarayı bırakınca yoksunluk belirtilerinin sizi korkutmasına izin vermeyin. Zira düşünün, hiç bağımlısı olmasaydınız yoksunluğunu hisseder miydiniz? Hadi, şimdi dürüst olun, sigaradan haz aldığınız yalanını kendinize söylemeyin! Hayatta hazzı yakalayacağınız öyle çok yol var ki…
