Batılı ülkelerde görülme sıklığı %1 ile %6 arasında olan vajinismus, Türkiye'de ise her 10 kadından birinde görülüyor. Cinsellikle ilgili yanlış inanışlar ve tabular vajinismus gelişiminde önemli rol oynuyor.
Türkiye’de cinsel sorunları saptamak amacıyla Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği CETAD tarafından yapılan toplumsa taramada, %54 kadının ilk birleşme denemesinde korku, acı hissi ve kaçınma davranışı tanımladıkları ve cinsel birleşmenin gerçekleşmediği saptanmış ve bu kadınların %17’sinin halen birleşemediği ya da birleşmede sorunlar tanımladığı tespit edilmiş. Aynı zamanda bir erteleme-kaçınma hastalığı olarak da tariflenen vajinismus ile ilgili en önemli sorun ise, %100 tedavisi mümkün olmasına rağmen bazı durumlarda bu tedavinin geciktirilmesi ve çiftlerin, böyle bir sorun yokmuşçasına yaşamlarına devam etmesi olarak görülüyor. Oysaki bilimsel olarak başarısı kanıtlanmış tek tedavi yolu olarak görülen cinsel terapi ile vajinismus tedavisi mümkün. İşte vajinismus nedenleri ve tedavi yöntemleri.
Vajinismus nedir?
Türkiye'de 10 kadından birinde görülen vajinismus bir cinsel işlev bozuluğu. Vajinismusta, cinsel ilişki sırasında vajinayı çevreleyen 1/3 alt pelvik kaslar istemsiz (kontrol dışı) kasılır ve buna bağlı olarak ilişkinin tamamlanamaz veya oldukça ağrılı, acılı bir şekilde gerçekleşir. Vajinismusta izlenen pelvik kasılmaların tamamı kadının kendi iradesi, arzusu dışında istemsiz şekilde gerçekleşir. Sorunu yaşayan kadınların büyük bölümü aylarca, hatta yıllarca süren evliliklerine rağmen eşleriyle hiçbir birliktelik yaşamadıkları için halen bakiredirler.
Vajinismus belirtileri:
- İlişkiye girmekten korkma, kaçınma
- Penisin vajinaya giriş anında aşırı ağrı, acı duyma
- Penisin vajinaya girememesi
Video haber: Vajinismus sorunu olan kadın cinsel ilişkide neler yaşar?
Vajinismus nedenleri
Vajinismus isteğe bağlı bir hastalık değildir. Yazının başında belirttiğimiz gibi, büyük oranda psikolojik kaynaklıdır. Ancak bunların dışında, kimi durumlarda yapısal bazı sorunlar veya kadın hastalıkları ağrılı cinsel ilişki sorununa, bu da kadında cinsel ilişkiden kaçınma davranışına yol açabilir.
Vajinismusun psikolojik nedenleri
- Cinsel taciz veya istismara uğramak ve bu duruma şahitlik etmek
- Genel anksiyete
- Stres
- Aile içi şiddet görme
- Eşler arası güven kaybı
- Kontrolü kaybetme korkusu
- Cinsel olarak yetersiz olma hissi
- İlk cinsel ilişkinin aşırı ağrılı olacağı inancı
Vajinismusun fizyolojik nedenleri
- Cinsel travma olmaksızın gerçekleşen fiziksel travmalar, pelvik yaralanmalar
- Vajinal mantar enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, mantar veya kist gibi sorunlar
- Ağrılı cinsel ilişkiye neden olabilecek kadın hastalıkları
- Travmatik doğum veya jinekolojik işlem öyküsü
- Vulvar vestibülit denilen, klinik olarak net bulgular vermeyen ancak birleşme esnasında ağrıya neden olabilecek durumlar
- Vajinal yapıya bağlı durumlar
- Partner tarafından yetersiz uyarılmaya bağlı olarak vajinada kuruluk ve ağrı
Video haber: Cinsel yaşamı olan kadınlar sonradan vajinismus olabilir mi?
Vajinismus erkekleri nasıl etkiler?
Vajinismus sorunu olan kadınların eşleri, çoğu zaman kendi eşlerine karşı aşırı derecede anlayışlı ve sabırlıdırlar. Bu durum bazen basit bir sorunun çözümünün yıllarca ertelenmesine neden olabilir. Nitekim bir tarife göre de vajinismus bir ‘erteleme-kaçınma hastalığı’dır. Üroloji Uzmanı Op. Dr. Murat Mermerkaya'nın açıklamalarına göre zamanla bu kaçınma davranışına bağlı olarak erkeklerde de cinsel isteksizlik ve sertleşme sorunları da ortaya çıkabilir ve bu da vajinismus tedavisini güçleştirir. Op. Dr. Mermerkaya'nın verdiği bilgilere göre erkeklerin bu noktada yapması gereken, eşlerini tedavi konusunda yüreklendirmek ve tedavi sürecinde destek olmaktır.
Video haber: Vajinismus sorunu olan kişiye partneri nasıl yaklaşmalı?
Vajinismus tedavisi
Vajinismusun bilimsel olarak başarısı kanıtlanmış tek tedavi yolu cinsel terapidir.
- %100 tedavi edilebilen bir hastalık olan vajinismus tedavisi için hastanın vajinismus problemini kabullenmesi ve bu problemle yüzleşmesi en önemli adımdır. Kabul süreci tedavinin başarısını etkiler.
- Kişinin tedavi olmayı istemesi ve kafasındaki negatif düşünceleri atabilmesi için tecrübeli ve alanında uzman bir terapiste muayene olması şarttır.
- Etkili bir tedavi süreci hem zihni hem de bedeni ele alır.
- Zihnin cinselliğe yönelik olumsuz koşullanmalardan ve kaygıdan arındırılması ve bedenin de vajinal girişi kabul edecek ve bundan zevk alacak hale gelmesi hedeflenir.
- Tedavideki uygulamalar zihine, bedene ya da her ikisine birden yöneliktir.
- Tedavi sürecinde başlangıçta ayrıntılı değerlendirme görüşmesi yapılır. Kişinin/çiftin cinsel bilgi eksiklikleri ve hatalı öğrenmeleri tespit edilip ilk olarak bunların giderilmesi hedeflenir.
- Eşlerin arasındaki cinsellik ve cinsellik dışı ilişki ve etkileşimleri anlaşılıp, aralarında işbirliği ve uyumun sağlanmasına yönelik yaklaşımlarda bulunulur.
