Öksürüğün sebepleri nelerdir?
En sık karşılaşılan öksürük türü viral, yani virüs nedenli öksürüklerdir. Ancak bunun dışında ciddi hastalıkların da bir bulgusu olabilir öksürük. Ses teli kanseri, bronş kanseri, kalp yetmezliği, astım ya da koah denilen akciğer hastalığının belirtisi olabilir. Bu tür öksürükler kısa süreli değil, uzun sürelidir ve genelde yanında birkaç tane daha semptom olur.
Örneğin, kanserlerde kilo kaybı, halsizlik, zayıflama, balgamda kan görülmesi, sırt ağrıları eşlik edebilir. Kronik akciğer kanserinin en önemli nedeni sigaradır. Sigaradan dolayı oluşan en önemli semptom gece gelen nefes darlığıdır. Kalp yetmezliğinde düz yatamamak, buna bağlı olarak gece uykudan uyandıran öksürükler oluşabilir.
Başka hastalıkların belirtisi olan kronik öksürük ile ilgili Pudra.com'un yazısına tıklayın.
Öksürük bulaşıcı mıdır?
Eğer bir sekresyon (akıntı) içeriyorsa bulaşıcıdır. Özellikle viral ve bakteriyel enfeksiyonlar bulaşıcıdır. Reflü ya da alerjikten kaynaklanan öksürük ise bulaşıcı değildir. Bulaşıcı öksürüklerin kuluçka dönemlerinde bulaşıcılıkları çok yüksektir. Bu öksürükler genelde damlacık enfeksiyonuyla bulaşırlar. Damlacık enfeksiyonu da öksürdüğünüz zaman havada asılı kalan bakteri veya virüslerin oluşturduğu enfeksiyon biçimidir.
Enfeksiyondan korunmanın yolu, enfeksiyon taşıyan kişilerden uzak kalmak, öpüşüp sarılmamaktır. Enfeksiyonu taşıyan sizseniz, başka insanlara bulaştırmamak için ağzınızı kapatarak öksürmek, elleriniz enfekteyse tokalaşmamak gerekir.
Öksürüyorsak doktora ne zaman gitmeliyiz?
Öksürüğün ilk başlarında korkup hemen doktora gitmek gerekmez. Birkaç gün öksürüğün takibinin yapılması gerekir. Öksürük gittikçe hafifliyorsa, şiddetini azaltıyorsa; ateş, balgam, balgamda kan görülmesi, nefes darlığı gibi ilave semptomlar görülmüyorsa basit semptomatik tedaviyle iyileşebilir.
Klinik olarak tablo ağırlaşıyor, 3-4 gün içinde öksürük düzelmiyorsa doktora başvurmak gerekir. Başvurduğunuz dönemde septomları takip etmeniz de çok önemli. Öksürüğün başlangıcı nasıldı, nasıl gelişti; öksürüğe ateş, ağrı ilave oldu mu; tüm bunları doktorunuzla paylaşırsanız onu çok daha iyi yönlendirmiş olursunuz.
Öksürük nasıl tedavi edilir?
Basit öksürüklerde tedavi düşünmeyiz, öncelikle takip etmek isteriz. Bir iki gün geçen öksürüklerde ise nasıl bir öksürük olduğunu anlamak isteriz. Kuru öksürük mü, dışarıdan gelen boya, toz gibi bir maddeye bağlı bir öksürük mü, anlamaya çalışırız. Eğer bir kuru öksürükse bunun nedenini araştırırız.
Kuru öksürüğün birkaç nedeni vardır. Geniz akıntısı en önemli nedendir. Balgamlı öksürükler önemli hastalıkların belirtisi olabilir. Bunu anladıktan sonra tedaviye geçmek gerekir. Tedavi her gün için ayrı ayrıdır.
Basit öksürüklerde semptomatik tedaviler veriyoruz. Geniz akıntısını azaltacak basit ilaç tedavileri, göğsü yumuşatacak sıvı alımları (bitki çayları, su ile olabilir), burun açıcı ilaçlar, uzamış bir öksürükse inhaler denilen, alerjik bronşit ve alerjik astımda kullanılan ilaçlar verilir.
Öksürük için evde ne yapsak iyi gelir?
En önemli tedavi biçimi, bol sıvı almaktır. Ne kadar çok sıvı alırsanız öksürüğünüzün şiddeti ve kuruluğu o kadar azalır. Çünkü su balgamı iyi çözen maddedir. Onu dışında ıhlamur, adaçayı gibi bitkisel çayları içmenin sakıncası yoktur.
Burnunuz tıkalıysa buğuseptil yapmak, tuzlu su uygulamak yararlıdır. İki üç gün içinde öksürük geçmiyorsa, hastalık daha da büyüyor anlamına gelir. Eğer bu öksürük evdeki bir nedenden dolayı oluşuyorsa, örneğin evde boya yaptırdıysanız ya da odaları halı kaplattıysanız, sizi allerjik öksürüğe iten etkenden uzaklaşmak, tedavide temel prensiptir.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Dr. Çiğdem Serttürk
