Ramazan’da tüketilen besinler ve içecekler de, uyku düzeni üzerinde etkili. Gün içinde dinç olabilmek için sahur ve iftarda, çay ve kahve tüketen kişilerde ise; sinirlilik, endişe ve hırçınlık gibi şikayetler ortaya çıkıyor.
Memorial Şişli Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Abdullah Özkardeş, Ramazan’da uyku düzeninin bozulmaması için önerilerde bulundu.
Türkiye’nin 4’te 3’ü 8 saat uyuyor!
Bir beyin fonksiyonu olan uyku, her sağlıklı kişinin yaşadığı periyodik bir eylemdir. İnsan hayatının 1/3’i uyuyarak geçmektedir. Uyku süresi, sağlıklı kişilerde farklılıklar göstermekte ve 4-11 saat arasında değişmektedir. Bu süreyi genetik özellikler belirlemektedir. Türkiye’de yapılan çalışmalara göre insanların %75’i, 7-8 saat uyumaktadır. Uykuya dalma ve uyanma saatleri de kişiye özgü durumlardır.
Ramazanda uyku düzeni bozukluğu hırçınlık yapıyor!
Ramazan ayında oruç tutan kişilerde uykunun zamanlaması ve süresi önemli değişikler gösterdiği için, bu ayda uyku sorunları daha çok ortaya çıkmaktadır. Sahur ve iftar saatleri yemek zamanlarını değiştirmesinin yanı sıra, uyku düzenlerini de etkilemektedir. Ramazan ayında kişilerin uykuya dalma süreleri uzamakta ve toplam uyku süresi azalmaktadır. Gece uykusunda olan bu değişiklikler, kişinin sabahları yorgun ve dinlenmemiş olarak uyanmasına neden olabilmektedir. Bu durum, gün içerisinde uyuklamalar, dikkat ve konsantrasyon bozuklukları gibi sorunlara yol açabilir. Ramazan’da uyku düzeni bozulan kişilerde sinirlilik, endişe ve hırçınlık gibi şikayetler de olabilir.
Çay ve kahve tüketimi uyku düzenini bozuyor!
Ramazan’da, iftar ve sahurda tıka basa yemek yemek, uyku düzenini etkileyen bir başka önemli bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. Sigara içen, “gündüz daha dinç tutar” olurum” düşüncesiyle yoğun bir şekilde kahve ve çay tüketen kişilerde, uyku bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle; sigara, çay ve kahveyi mümkün olduğunca az tüketmek; adaçayı, ıhlamur, rezene gibi bitki çaylarının tüketimine ağırlık vermek uyku düzeni üzerinde olumlu etki yapacaktır.
Ramazan ayı süresince ortaya çıkan ve sağlığı etkileyebilecek uyku bozukluklarını ve onun yol açtığı yakınmaları en az düzeye indirmek için:
- Toplam uyku süresini Ramazan öncesinde olduğu gibi tutmaya çalışın.
- Sahurdan sonra uykuya dalma süresinin iki saati geçmemesine özen gösterin. Çünkü sahurdan sonra en az iki saat uyuyacağınız sağlıklı uyku, o günü dinç ve enerjik geçirmenize yardımcı olacaktır.
- İftar ve sahurda hızlı yemek yemekten kaçının. Ramazan ayı özellikle sıcakların yoğun bir şekilde yaşandığı bu döneme denk geldiği için, sıvı tüketimine özen gösterin. İftar ve sahurda yeterli miktarda su için.
- Şişkinlik ve gaz yapıcı gıdalardan kaçının. Mümkün olduğu kadar ağır, yağlı, acılı ve baharatlı yemekler tüketmemeye özen gösterin.
- İftar sonrası hafif egzersiz ve yürüyüşler yapmanız, sağlıklı bir uyku uyumanıza yardımcı olacaktır.
- Uyku öncesi olabildiğince sakin kalmaya çalışın. Heyecan ve sıkıntı verici televizyon programları izlemekten kaçının, gazete haberlerini okumamaya çalışın. Hararetli konuşma ve tartışmalar yapmamaya özen gösterin.
- Uyku süresinin azalmasının ve uyku düzeninin bozulmasının, günlük fonksiyonları etkileyebileceğini unutmayın. Bu nedenle tehlike yaratabilecek araç-gereçle çalıştığınız bir işiniz varsa, özellikle uykunuza özen gösterin.
- Akşama doğru yorgunluk, sinirlilik, dikkatsizlik ve unutkanlık hissediyorsanız, bunların uyku bozukluğu ve açlığın yol açtığı sorunlar olduğunu hatırlayın. Mümkünse kısa sürelerle vücudunuzu ve zihninizi dinlendirmeye çalışın.
