İkinci gruptakilerin sigarayı bırakmamasındaki nedenlerden biri de kilo alma korkusudur. Ülkemizde, 15-20 yaş arası gençlerin yüzde 20'si sigara içmektedir. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, özellikle adelösan çağındaki (15-20 yaş arasındaki) hafif toplu kızların sigaraya başlama nedenleri çoğu zaman zayıflamak olarak belirlenmiştir. Zayıflamak için sigaraya başalayan genç kızlar sigara içtikçe iştahlarının kapandığını ve eğer sigarayı bırakırlarsa kilo alacaklarına inanmaktadırlar. Bu inanışta kısmen gerçeklik payı bulunduğunu yadsıyamayız.
Sigarayı bırakanlar ortalama 4.5 kg almaktadırlar. Kilo artışı günde 1 paketten fazla içen ve 10-20 yıl sigara içip bırakanlarda daha fazladır. Sigara bırakıldıktan sonraki ilk haftada vücutta su birikir ve ağırlık 2.5 kg artar. Bu durum sigarayı bırakan kişinin vucüt imajında ve dış görünüşünde bozulmaya sebep olabilir ve bireyi tekrar sigaraya başlamaya iter. Amerikan Hastanesi'nden aldığımız bilgileri sizlerle paylaşmak istedik.
Sigarayı bırakmadan beslenme alışkanlığımızı düzenlemeliyiz
Sigarayı bırakmaya karar veren kişi, daha sigarayı bırakmadan beslenme alışkanlığını değiştirmeli ve egzersiz programına başlamalıdır. Spor yapan kadınların sigarayı bırakma başarısı iki kat daha fazladır. 281 kadının katıldığı bilimsel bir araştırmada, spor yapanların yüzde 20'sinin sigarayı kalıcı olarak bıraktığı görülürken, spor yapmayanların sadece yüzde 10'u sigarayı bırakabilmiştir. Bu rakamlar spor yapılsa da normal şartlar altında sigarayı bırakmanın ne kadar güç olduğunu göstermektedir. Sigarayı tatil döneminde bırakmak da kilo artışını engellemek bakımından sakıncalı olabilir. Çünkü, tatil dönemleri kişinin daha fazla besin tükettiği dönemlerdir. Dolayısıyla, bu dönemlerde kilo artışı daha fazla olur. İş veya ev ortamında stres yaşanması da sigarayı bırakmada güçlük yaşanmasına neden olan faktörlerdendir. Sigara içme alışkanlığının sonlandırılmasıyla birlikte, vücutta bazı değişiklikler olacaktır. Örneğin, şekeriniz düşecek, metabolizmanız şeker tüketmek isteyecek ve siz tatlı yeme ihtiyacı hissedeceksiniz.
Şeker ihtiyacınızı gidermek için
- Şekersiz ciklet çiğneyebilirsiniz,
- Meyvelardan veya taze sıkılmış meyve suları tüketebilirsiniz.
Sigarayı bırakan kişilerde gözlenen diğer bir değişiklik ise, sinirlilik halidir. Bu nedenle içecekler içindeki kafein huzursuzluğu artırır. Nikotin içeren cikletler iştahı kapayarak kilo artışını önlerler. Bu yüzden sigarayı bırakanların nikotin cikleti çiğnemeleri önerilir. Sigarayı bırakmaya niyetli kişi 3-4 kg arasındaki bir vücut ağırlığı artışını doğal karşılamalı, diyet ve egzesiz yaparak kilo problemi ile mücadele etmelidir.
Sigara bırakılınca neden kilo alınır?
Sigara dumanından uzaklaşınca yiyeceklerin tad ve kokusu daha iyi hissedilir. Sigarayı bırakan kişi tütünden aldığı damak zevkini yiyeceklerden almaya yönelir.
Sigara iştahı kapamaktadır. Sigara bırakılınca iştah açılır.
Tiryaki için sigara yemeğin bitiş sinyalidir. Birey sigarayı bırakınca yemeğini ne zaman bitireceğini tam bilemez. Eskiye oranla daha fazla yiyecek tüketir. Davetler, iş yemekleri, aile toplantıları gibi sosyal durumlarda sigara içen kişi yemeği bitince, sofrada sigara içerek vakit geçirir. Aynı kişi sigarayı bırakınca yemek sonrası masada nasıl zaman geçireceğini bilemez. Tatlı veya meşrubat gibi yüksek kalorili maddeleri tüketir.
Sigara enerji tüketimini arttırır. Sigara bırakılınca bazal metabolizma hızı düşer.
Sigarayı bırakan birey kendi iç dünyasında büyük bir başarı gerçekleştirmiştir. Kişi bunun için kendisini ödüllendirmek ister, ancak mükafat olarak yüksek miktarda kalori içeren tatlıları seçer. Sigaranın bırakılması sağlıksız beslenme alışkanlığını doğurabilir. Bu sosyal durumlar ve davranış şekilleri kişinin eskiye oranla daha fazla kalori almasına neden olur. Kilo artışı sigarayı bırakan birey için kısır döngü oluşturur. Kişi sigaraya tekrar başlayarak aldığı kiloları vereceğini hesaplar, ancak çoğunlukla evdeki hesap çarşıya uymaz ve uzun vadede net sonuç hem fazla kilolu hem de sigara bağımlısı bir kişi olur.
"Önce zayıflayayım, sonra sigarayı bırakırım" fikri yanlıştır
Kişi zayıflamak ve iştahını kesmek için sigara tüketimini arttıracaktır. Kilo vermeyi başarıp, sigarayı bıraktığında ise sigara içme tutkusunu daha fazla yemek yiyerek veya atıştırarak bastıracak ve sonuçta tekrar kilo alacaktır. Buna morali bozulacak kişinin tekrar sigaraya başlaması kaçınılmazdır. Kişi sigarayı bırakmayı kendi hayatı için pozitif bir olay olarak görmeli, bunu başardığında hayatında açığa çıkan boşluğu fazla yiyecek tüketimi gibi negatif bir davranışla değiştirmemelidir.