Her şeyden önce aşırı sıcak ve terlemenin artması vücuttan su ve tuz kaybına yol açmakta, her iki durum da yorgunluğu tetiklemektedir. Ayrıca terleme olmasa bile sıcağın kendisi yorgunluğu belirginleştiren bir nedendir.
Uzun süre güneş altında kalmak, hatta güneşlenmeyi biraz uzatmak, bilhassa öğle saatlerinde güneşlenmenin dozunu azıcık kaçırmak da yorgunluğa yol açabilir. Buna kısaca “güneş yorgunluğu” da diyebiliriz.
Yaz aylarında sık kullanılan klimalar da hem yol açtıkları akut solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle hem de ciltte yol açtığı kısaca “Cold inflamation” diye bilinen değişimlerle ağrılı yorgunluk hallerine neden olabiliyor.
Yaz yorgunluklarının bir nedeni de ishallerdir. İster hafif ister şiddetli olsun, ishaller yol açtıkları su ve elektrolit kaybı nedeniyle ciddi bir yorgunluk nedeni haline gelebiliyor.
Yaz aylarında uyku düzeninin bozulması, uyku ritminin farklılaşması, daha da önemlisi sıcak ve neme bağlı uyku bölünmeleri de gündüz yorgunluklarının sebebi olabiliyor.
Geçiştirmeyin
Yorgunluğun daha pek çok nedeni var. Eğer gelip geçici bir yorgunluktan yakınmıyorsanız, sorunu çözmek için nedene yönelik bir araştırmadan geçmenizde fayda var.
Özellikle birkaç günden daha uzun süren, derinleşen, şiddetlenen, bitkinlik ölçüsüne varan yorgunluklarda, kas ve eklem ağrısıyla birlikte olan halsizlik ve güçsüzlük durumlarında yorgunluk şikâyeti daha çok ciddiye alınmalı, sürekli terleme, hafif ateş gibi işaretler yorgunluğun ciddi olduğunu düşündürmeli, yorgunluk, kilo kaybı, eklem ağrısı, iştahsızlık gibi işaretlerle birlikteyse daha çok ciddiye alınmalıdır.
Yorgunluk nasıl tedavi edilmeli
Yorgunluk giderici mucize bir ilaçtan söz etmek yerine yorgunluğun sebebini belirleyip onu yok etmek daha önemlidir. Tiroit yetmezliği, gizli tiroit bezi tembelliği varsa, uygun dozda tiroit hormonu vererek sorunu giderirseniz yorgunluk ortadan kalkar.
Keza böbreküstü bezlerinde, kortizol ve benzeri hormonların yapımında bir eksiklik varsa kortizolu yerine koyarak, florinof gibi tuz tutucu mineralokortikoit etkiye sahip ilaçlar kullanarak yorgunluk sorununuzu azaltabilirsiniz.
Yorgunluk sorunu kansızlıktan ileri geliyorsa, B-12, folik asit ya da demir kullanarak çok iyi sonuçlar alınabilir.
Yorgunluk ailenizle ya da işyerinizle ilgili sosyal ve psikolojik sorunlardan kaynaklanabilir. Aşırı karanlık ve loş ışıkta çalışmak, sürekli olarak gürültülü bir ortamda kalmak, soğuk ya da sıcak bir yerde bulunmak da yorgunluğun nedeni olabilir.
Yorgunluk tedavisinde temel prensip, yorgunluğun sebebinin belirlenerek tedavi edilmesidir. Yorgunluğa yol açan bedensel ve ruhsal sorun saptanabilirse tedavinin başarı şansı artar.
Prof. Dr. Osman Müftüoğlu
