Sıcaklıklar mevsim normallerinin üstünde. Serinlemek için bulabileceğimiz her yönteme sığınır olduk. Bu yöntemlerden biri de serinlemek için buz kovalarının içine oturmak. Bu yazın ortalarında Çağla Şıkel de oğluyla birlikte buz dolu bir fıçının içine girmiş ve bunu sosyal medya hesabında paylaşmıştı, hatırlarsanız.
Peki ünlü ünsüz pek çok kişi tarafından sosyal medya hesaplarında da paylaşılmaya başlanan bu yöntem gerçekten sağlıklı mı, risk taşıyor mu, faydaları ve zararları nelerdir, Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Vefik Yazıcıoğlu'na sorduk.
Sosyal medyada buz küvetine girerek sağlıklı ve dinç kaldığını iddia edenler ve birbirlerini düelloya davet edenler arttı. Ancak konu bununla sınırlı kalmış değil. Buz kovasına girdiği için beyin kanaması, ritim bozukluğu ve kalp krizi geçiren insanların olduğu haberleri de gelmeye başladı. Bu da buz kovasına girmenin risklerini aklımıza getirdi.
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Vefik Yazıcıoğlu'na öncelikle vücudun normal, sağlıklı sıcaklığının ne olması gerektiğini sorduk.
Vücudun normal sıcaklığı kaç olmalı?
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Vefik Yazıcıoğlu: Vücudun normal sıcaklığı 36-37 santigrad derece arasındadır. Vücut sıcaklığı 35 santigradın altına düştüğünde ve 37,5 santigrad derecenin üstüne çıktığında metabolik değişimler olmaya başlar.
Vücut normal sıcaklığının üstüne çıktığında veya altına indiğinde ne olur?
MVY: Dış ortamın sıcaklığının değişimi ile beraber cilt ve cilt altı yağ dokusu ter bezleri ile beraber bu sıcaklık değişimine adaptasyon sağlamaya çalışır. Soğukta damarlar büzülür, sıcakta ise gevşeyerek tepki gösterir. Nabız ve tansiyon bu maruziyetle hızla saniyeler içinde değişir. Cilde temas eden dış ortamın sıcaklığı düşük olduğunda (duş alma, denize girme, şok banyosu gibi) sıcaklık derecesine göre tepkinin büyüklüğü ortaya çıkar.
Vücut soğukla karşılaştığında neler olabilir?
MVY: Bunları serin, soğuk, çok soğuk ve donma şeklinde sıralayabiliriz. Banyo yaparken ideal su sıcaklığı 37-41 derece arasıdır. Temizlenmek için hafif sıcak bir su ihtiyacı hissederiz. 41 derecenin üstündeki banyoların kullanım sıklığı genelde kaplıcalar olmaktadır. 41 derecenin üstündeki banyolarda da sağlık açısından birtakım önlemler almaya gerek vardır.
Vücut hangi sıcaklıkları tölere edebilir?
MVY: Soğuk su ile temasta ise serinlemek için girilen deniz veya havuz suyunun sıcaklığı genelde 20 ile 30 derece arasındadır. Örneğin Antalya'da yazın deniz sıcaklığı 28-30 dereceyken, kuzey Ege kıyılarında deniz sıcaklığı 20-22 derece civarında olabilmektedir. Bu sıcaklıkları vücut tolere eder ve herhangi bir risk oluşturmaz.
Vücudun dengeleyemeyeceği sıcaklık ve soğukluklardan tansiyon ve şeker hastaları nasıl etkilenir?
MVY: 18 derecenin altında özellikle cilt altı yağ dokusu ince olan kalp-damar hastaları, tansiyon ve şeker hastaları olumsuz etkilenmeye başlarlar. Bu risk 12 santigrad derecenin altında ise karşı konulamaz hale gelir.
Soğuğa maruz kalınan süre de önemli mi?
MVY: Soğuğa maruziyetin süresi de çok önemli. Birkaç saniyelik bir soğuk etkisi ile dakikalara uzayan bir soğuk etkisinin yarattığı risk aynı derecede olmayacaktır.
DAMAR HASTALIĞI, TANSİYON VEYA RİTİM BOZUKLUĞU VARSA DİKKAT!
Kimlerin çok sıcak ve çok soğuklarda dikkat etmesi gerekir?
MVY: Genç ve sağlıklı bireylerin özellikle de sauna sonrası kısa süreli şok havuzuna girerek kendilerini daha dinç hissettiklerini çok sık duyarız. Ancak çok nadiren de olsa zeminde bir damar hastalığı, tansiyon veya ritim bozukluğu olan bir genç bireyde bile tehlikeli bir sonuçla karşılaşılabileceği unutulmamalıdır.
Damar hastalığı olmadığı halde, zeminde sinsi ve ölümcül bir ritim bozukluğunun varlığı basit bir tetiklenme ile genç ve sağlıklı görünen bireylerde bile ani ölüme sebebiyet verebilir.
KRİTİK SICAKLIK DEĞERİNİ DİKKATE ALIN
Soğuğun tıbbi olarak faydalı olabileceği durumlar var mı?
MVY: Evet, soğuğun tıbbi olarak faydalı olabileceğini düşündüğümüz durumlar var. Bunlara örnek olarak. şunları verebiliriz:
- Travma sonrası o bölgeye soğuk uygulama en basit ve en etkili tedavilerden birisidir.
- Venöz yetmezliği olanlarda bacaklara duş sonrası soğuk su uygulamanın faydası vardır.
- Kalbi durmuş olarak acile getirilen bir hastada beyin ödemini azaltmak için yoğun bakım şartlarında hipotermi tedavisi uygulanır.
Ancak bu tedavilerin varlığı soğuk duş tedavisinin herkes için faydalı olabileceği anlamına gelmez. Bunun için kritik sıcaklık değerini kalp ve damar hastaları için '18 derece', sağlıklı bireyler için de '12 derece' olarak söyleyebiliriz. Sağlıklı olup da daha düşük derecelere maruz kalmanın, sağlık tedbirleri açısından mutlaka daha kısa bir süre sınırı olmasına azami dikkat edilmelidir.
GÖRDÜĞÜNÜZ VİDEOLAR VE İÇERİKLER SİZE CESARET VERMESİN!
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Vefik Yazıcıoğlu, sözlerine son verirken, "Kuzey ülkelerinden gelen buzlu havuza veya denize girme videoları size cesaret vermesin." dedi. Çünkü alkol kullanımının fazla olduğu insanlarda cilt altı yağ dokusu daha kalın olduğundan bu insanlar soğuktan nispeten daha az etkileniyorlar. Bu da vücutlarının, bizim dayanamayacağımız soğukluklarda dahi soğuğu tölere edebilmesini sağlıyor.
İLGİLİ HABERLERİMİZ:
Buzun cildiniz için hiç bilmediğiniz faydaları
Buzdolabından çıkardığınız bir avuç buz küpünün sağladığı faydalar sizi serinletmekle kalmıyor, cildinize de iyi geliyor!
Sıcak hava sizi de mi çarptı? Sıcak çarpmasında ne yapmalısınız?
Son günlerde, nefes alamayacağımız kadar sıcak hava dalgasına maruz kaldık. Peki vücudumuz bu dalgaya nasıl cevap veriyor?
Soğuk, kalp krizi riskini artırıyor
Soğuk havalarda kalbimizin atış sayısında, kan basıncında ve kalbin iş yükünde artma meydana gelir. Bu da göğüs ağrısı, kalp krizi ve ani ölümlerin görülme riskini artırır.
Alerjik hastalar soğuk havalarda nelere dikkat etmeli?
Soğuk havalarda solunum yollarındaki hassasiyetin artması nedeniyle alerjik hastalıklar tetiklenir. Alerjik kişilerin dikkat edilmesi gerekenler Pudra'da.