Nazlıkul kolestrolümüzü yükselten etkenleri şöyle sıralıyor:
Yağlı yiyecekler: Eğer yağlı yiyecekleri çok fazla tüketiyorsanız kanınızdaki LDL seviyesi yükselecektir. Kolesterol; et, peynir gibi hayvansal gıdalarda ve hazır gıdalarda çok miktarda bulunur.
Aşırı kilo: Ciddi derecede şişman kişilerin (obezlerin) kanlarında kolesterol ve trigliserid miktarı oldukça yüksektir. Amerikan Kalp Birliği aşırı şişmanlığı kalp-damar hastalıkları açısından büyük risk faktörü olarak kabul etmektedir. Çünkü aşırı şişman kişiler hareketsizdir ve beslenme alışkanlıklarında yağlı yiyeceklerin miktarı çok yüksektir. Bu da arterlerde plak oluşumunu kolaylaştırmaktadır.
Hareketsiz yaşam tarzı: Hareketsiz yaşam tarzı yanlış beslenme kadar önemli bir risk faktörüdür. İstatistikler fiziksel aktivite ile kolesterol düzeyleri arasında direkt ilişki olduğunu göstermektedir. Fiziksel aktivitesi az olan kişilerde HDL düşük, LDL yüksektir ve koroner arterlerde plak oluşma riski artmaktadır.
Sigara: Sigara içenler yüksek kolesterol seviyeleri açısından risk grubundadır. Sigara içenlerin arter iç duvarının yüzeyinde düzensizlik oluşur ve bu düzensiz yüzey daha çok yağ tutulumuna sebep olur. Sigara içenlerde HDL miktarı yaklaşık %15 azalmaktadır. Sigara içenler genellikle hareketsiz yaşam tarzına eğilimlidir. Düşük HDL düzeyleri ile tütünün toksik etkileri bir araya geldiğinde kalp krizi riskinin arttığı görülmektedir.
Aşırı alkol tüketimi: Kontrollü tüketilen alkolün (özellikle günde bir iki bardak kırmızı şarabın) yararı varken, aşırı miktarlarda tüketilen alkolün ise karaciğere zararı ve kolesterol ve trigliserid düzeylerini yükseltici etkisi vardır.
Yaşlanma: Yaşla beraber genellikle kolesterol düzeylerinde artış görülür. 45 yaş ve daha üstündeki erkekler ile 55 yaş ve daha üstündeki kadınlar her yıl kolesterol seviyelerini ölçtürmelidir.
Cinsiyet: Erkeklerde 45 yaş ve üzerinde LDL’nin yüksek görülme riski artar. Kadınlarda ise menopozu izleyen dönemlerde kolesterol seviyesinde belirgin artış görülür. Ancak menopozda hormon tedavisi yapılan kadınlarda kolesterol düzeyleri azalmaktadır.
Stres: Stres ve yüksek kolesterol düzeyleri arasındaki ilişki henüz kanıtlanmış değildir. Ancak bazı araştırmacılar stres altındaki insanların kendilerini teselli etmek için daha çok yemek yediklerini ve alkol tükettiklerini, bunun da kolesterol düzeylerini olumsuz etkilediğini savunmaktadır.
Yüksek kan basıncı (Hipertansiyon): Yüksek kan basıncı damar yapılarında değişiklik oluşturur ve risk faktörünü artırır. Bazı tansiyon ilaçları LDL ve trigliseridleri artırıp HDL’yi düşürebilir. Doktor kontrollerine önem vermek gereklidir.
Uzun süreli hastalıklar: Kronik hastalıklar yüksek kolesterole neden olabilir. Çalışmalar diyabet, böbrek, karaciğer hastalıklarının ve hipotiroidizmin kandaki lipoprotein dengesini değiştirdiğini ve kardiyovasküler hastalık riskini artırdığını göstermiştir.
Bağırsak flora bozukluğu: Flora düzensizliği olan kişide, bağırsak tarafından atılması gereken zararlı maddeler nötrleştirilemediğinden veya atılamadığından bağırsaklardan (portal venöz sistem yoluyla) emilerek karaciğere gelir. Karaciğerin iş yükü arttığı için yüksek LDL düzeyleri görülme sıklığı artar. Yüksek kolesterol çoğu kez alımdaki fazlalıktan daha ziyade bağırsak disbiyozisi, karaciğer yüklenmesi ve ön beyin iletişim bozukluğundan kaynaklanır.
Bu yazı Prof. Dr. Hüseyin Nazlıkul'un "Duygusal Beyin: Bağırsak" adlı kitabından alınmıştır.
Konuyla ilgili diğer yazılarımız
Ayçekirdeği kolesterolü düşürüyor
Sağlıklı bir atıştırmalık arıyorsanız, açlığınızı giderirken aynı zamanda size zengin besin içeriği sağlayacak ve kolesterol düşürücü etkisi olan ayçekirdeğini yiyebilirsiniz.
Metabolizmayı hızlandırmanın 10 doğal yolu
Bir türlü kilo verememenizin sebebi metabolizmanızın yavaşlığı olabilir. Ayça Kaya'dan metabolizmanızı hızlandıracak 10 doğal yol Pudra.com'da.
Kolestrol diyeti nasıl olmalı?
Dr. Burak Başarır, günümüzün sorunlarından olan kolesterolü, beslenme yoluyla kolesterol düzeyinin nasıl düşürülebileceğini anlatıyor.
Kolesterol ilaçlarını kullanmalı mı kullanmamalı mı?
Türk Kardiyoloji Derneği, kolesterol ilaçlarının yararsız olduğu ve kullanılmaması gerektiği yönündeki açıklamaları asılsız olarak değerlendirdi.
