Hipertansiyon toplumun önemli bir kesiminde belli bir yaştan sonra ortaya çıkan hastalıklardan biri. Genetik faktörlerin yanı sıra, yaşam tarzı da yüksek tansiyon riskini artırıyor. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Özlem Esen, en sık rastlanan ölüm nedenlerinin başında hipertansiyonun geldiğini ancak toplum tarafından hipertansiyon bilincinin henüz yeterince gelişmediğini belirtiyor.
Prof. Dr. Esen, çoğu yüksek tansiyon hastasının belirtileri hissetmediğini söylüyor. Tansiyonun farkına varılmasının yolu ise düzenli ve doğru tansiyon ölçümünün yapılması ve ayrıca bir tansiyon günlüğü tutulması.
TANSİYON NASIL ÖLÇÜLMELİ?
Prof. Dr. Özlem Esen doğru tansiyon ölçümünün, sakin ve rahat bir pozisyonda oturarak ve iki koldan yapılarak tespit edilebileceğini söylüyor.
Günümüzde dijital cihazların da klasik tansiyon aletleri kadar güvenilir olduğunu belirten Prof. Dr. Esen, en sağlıklısının her iki koldan birden ölçüm yapılarak en yüksek değerin takip edilmesi olduğunu ifade ediyor.
BEYAZ ÖNLÜK SENDROMU YÜZÜNDEN HİPERTANSİYON FARK EDİLMEYEBİLİYOR
Maskeli hipertansiyon konusuna da dikkat çeken Prof. Dr. Esen, maskeli hipertansiyonun, tansiyon hastalarının yüzde 15 - 20'sinde görüldüğünü belirtiyor.
BEYAZ ÖNLÜK SENDROMU NEDİR?
Hasta beyaz önlüklü doktorun yanında kendini rahat hissettiği için tansiyonu düşüyor. Sinsice ilerlemesi durumunda hasar ancak iç organlara bakılınca anlaşılıyor...
HİPERTANSİYON, BİR YAŞAM TARZI HASTALIĞI
Yüksek tansiyonun bir yaşam tarzı hastalığı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Esen, tansiyonun bir grip gibi virüse ya da bakteriye bağlı olmadığını; hayatlarında, stres faktörü yüksek olan örneğin finans sektörü çalışanlarının yüksek tansiyon hastası olma risklerinin yüksek olduğunu belirtiyor.
"Bu, aslında hayatınızda bazı şeyleri yanlış yaptığınızın sinyalidir. Arabaların yağ miktarı azaldığında nasıl sinyal göstergesi değişir, hata sinyali verir. Tansiyon yükseldiğinde de bir şeylerin ters gittiğini düşünebiliriz. Bununla birlikte kaygı bozukluğu da tansiyonu yükseltir. Deprem döneminde birçok vaka yaşadık. O dönem çok kaygı ve üzüntü yaşayan kişilerin geçici yüksek tansiyon atakları oldu. Ama bu kişiler daha sonra tansiyon hastası olarak hayatlarını sürdürmediler.”
75 YAŞ ÜSTÜ YÜZDE 85 HİPERTANSİYON RİSKİ TAŞIYOR
Prof. Dr. Özlem Esen, ayrıca ömür uzadıkça yüksek tansiyon olma olasılığının yüzde 90'a çıktığına dikkat çekiyor.
YAŞ VE TANSİYON İLİŞKİSİ
İnsanın damar yapısı 12 – 8 tansiyon ile yaşamaya göre tasarlanmış. Tansiyon 8'in üzerine çıktığı an rejenerasyon adı verilen bozulmalar başlıyor. Yaşla birlikte damarlardaki kolajenin elastikiyeti azalıyor, kan daha sert bir duvara çarpıyor. Sertleşen damarlar yüksek tansiyona neden oluyor.
“13 -14 tansiyon sizi öldürmüyor. Ama 10 yıl sonra böbreklerinizde arızalar, göz ve kalp damarlarınızda hastalıklar başlıyor. Kişi ,15’e 9 tansiyon ile de hiçbir rahatsızlık hissetmeyebilir. Çünkü beyin kan akımı dediğimiz, beynimize giden damarlarımız bizim aslında koruma mekanizmamız. Beyin kanamasını engellemek amacıyla damarlar gevşiyor, kan akımı oraya daha yavaş gidiyor. Biz 16 tansiyona alışıyoruz. O kişinin tansiyonunu birdenbire 12'ye düşürürsek, kişi bu sefer düşük tansiyona alışmakta zorluk çekiyor. 'Gördünüz mü, ben zaten 16 ile yaşamaya alışmıştım, 12 bana iyi gelmiyor' diyebiliyor. Oysa daha yumuşak geçişler ile hasta rahatlatılmalı.”
SARIMSAKLA LİMONLA TANSİYON TEDAVİSİ OLUR MU?
Halk arasında limonun yüksek tansiyona iyi geldiği gibi bir inancın olduğunu belirten Prof. Dr. Esen, “Gerçekten de soğuk su ile limon karışımı ani yükselen tansiyonu düşürmek için kullanılabilir. İdrar söktürücü etki yapar. Ayran soda ikilisi ise düşük tansiyonu en hızlı yükselten içecektir. Ancak sarımsakla, limonla tedavi olmaz. Düzenli ilaç kullanımıyla tedavisinin yapılması lazım.”
YÜKSEK TANSİYON TEŞHİSİ ALANLARIN YARISI İLAÇLARINI KULLANMIYOR
Prof. Dr. Özlem Esen, tansiyon ilacının hayat boyu alınması gerektiğini vurguluyor. Çünkü ilacın etkinliği yalnızca 24 saat. 24 saat sonra ilaç kanımızda kalmıyor ve damarın gevşemesini sağlayacak bir maddeye ihtiyaç duyuyoruz. Ancak dünyadaki bütün bilimsel çalışmalarda, ilacını düzgün kullanan tansiyon hastalarının oranı neredeyse %50. Bu da hasta için hedeflenen tansiyona, hastaların yalnızca yarısının ulaştığı anlamına geliyor.
İlaçlarını düzenli kullanmayan tansiyon hastaları, sürekli olarak sinsi ve öldürücü riske sahip bir tansiyonla hayatını sürdürüyor. Oysa tansiyon hem teşhisi hem tedavisi kolay bir hastalık. Ancak ilacın devamlılığını sağlamak çok zor. İlaç kullanımı sonrasında da sıkı takip isteyen bu hastalıkta süreklilik çok önemli.
TANSİYON DOSTU YAZ MEYVELERİ: KIRMIZI ÜZÜM, ÇİLEK VE KİRAZ
Prof. Dr. Özlem Esen, kırmızı üzüm, çilek ve kirazın, tansiyon dostu yaz meyveleri olduğuna dikkat çekiyor. Bu meyvelerin, tansiyon düşürücü özelliği olan antosiyanin maddesi içerdiklerini, porsiyon kontrolü ile belli saatlerde düzenli tüketilmelerinin çok faydalı olduğunu belirtiyor.
KARPUZ, YÜKSEK TANSİYONA YOL AÇABİLİR
Prof. Dr. Özlem Esen, yazın bolca tüketilen karpuz tüketimi konusunda tansiyon hastalarını uyarıyor. Halk arasında çok az bilinen bu gerçeği Prof. Dr. Esen şu şekilde açıklıyor:
“Yazın çoğu hastamız karpuz ve peynirden oluşan diyetler yapıyor. Eşlik eden ürün de maalesef tuzlu peynir. İkisi birlikte tüketildiğinde vücutta ciddi ödeme neden oluyor. Dolayısıyla karpuzun 2 üçgen dilimden fazlasını önermiyoruz.”
ZEYTİNYAĞINDA SOTELENEN DOMATES KALBİN DOSTU
İçeriğindeki likopen maddesi sayesinde domatesin kalp için çok faydalı olduğunu kaydeden Prof. Dr. Esen, domatesteki likopenin ortaya çıkabilmesi için domatesin ısı ile buluşması gerekiyor. Bu sayede likopen aktive oluyor. Bu nedenle domatesin zeytinyağı ile hafif sotelenerek tüketilmesini, bu sayede antioksidan değerinin de kart ve kat arttığını belirtiyor.
"Akdeniz diyetine kalp dostu diyoruz"
LİFLİ GIDALAR TÜKETİN, MEYVELERİ SMOOTHIE HALİNE GETİRMEYİN
Tansiyon hastalarına mutlaka lifli gıdalar ile beslenmelerini öneren Prof. Dr. Esen, lifin bağırsaktaki gıda kalıntılarını temizlediği, hızlıca bağırsaktan atılmasını sağladıklarını ifade ediyor.
"Lifli gıdalar toksik olan gıda ile temas süresini azaltıyor. Gıdalar ne kadar uzun süre bağırsakta kalırsa, o kadar çok tuzları emiliyor. O nedenle meyveleri de smoothie gibi değil lifleriyle normal çiğneyerek tüketmeli”
İLGİLİ HABERLERİMİZ:
Tansiyon hastaları için yemek tarifleri
Tansiyonu düşürücü ve dengeleyici yemek, salata ve tatlı tariflerini İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya Pudra.com için verdi.
Hipertansiyon diyeti
‘Hipertansiyonu düşürmede diyetsel yaklaşımlar’ anlamına gelen DASH diyetinin nasıl uygulanacağını Diyetisyen Tuğçe Aytulu anlatıyor.
Hipertansiyon teşhis ve tedavisi
Hipertansiyon nedir? Tanısı nasıl konur ve tedavisi nasıl gerçekleşir? Hipertansiyona hangi hastalıklar sebep olur? Kolestrolle bağlantısı nelerdir? Yanıtları pudra.com'da.
Daha ince, zinde ve sağlıklı bir 2023'ün sırları!
2023'te fazla kilolarınızdan arınmış, daha zinde bir hayat istiyorsanız, beslenmenin formüllerini işin uzmanına sorduk! Basit ama etkili kürleri öğrendik.
